Bezszpon
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| ||
| Rollulus rouloul[1] | ||
| (Scopoli, 1786) | ||
 Na pierwszym planie samica, z tyłu samiec | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | grzebiące | |
| Rodzina | kurowate | |
| Podrodzina | pstropióry | |
| Rodzaj | Rollulus[2] Bonnaterre, 1791 | |
| Gatunek | bezszpon | |
| Synonimy | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | ||
 | ||
Bezszpon[5] (Rollulus rouloul) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Jedyny przedstawiciel rodzaju Rollulus[5][6]. W naturze zamieszkuje lasy bambusowe i palmowe Półwyspu Malajskiego, Sumatry i Borneo. Nie wiadomo dlaczego jego nazwa polska to „bezszpon”, gdyż jak każdy kurowaty posiada ostrogi. Jest chętnie hodowanym ptakiem. Występuje bardzo wyraźny dymorfizm płciowy. Nie wyróżnia się żadnych podgatunków[3][6]. W Polsce występuje też pod nazwami „puchoczub” oraz „kuropatwa koroniasta”.
- Cechy gatunku
- Występuje bardzo wyraźny dymorfizm płciowy. Upierzenie samca jest czarne z metalicznym, zielono-niebieskim połyskiem. Na głowie ma biały „berecik” oraz czerwony czub. Jak każdy kurak posiada też róże. Samica jest zielona, również z połyskiem, ale ma kasztanowe skrzydła, szarobrązową głowę i nie ma czuba. Obie płci posiadają czerwone nogi i czarne, błyszczące dzioby. Słabo latają. Są ptakami monogamicznymi – w czasie lęgów żyją w parach, później łączą się w stada rodzinne.
- Wymiary
- długość ciała: dorasta do 26 cm długości, więc jest trochę mniejszy od kuropatwy.
- masa ciała: 150–190 g
- Pożywienie
- Żywi się owadami, larwami, zielonymi częściami roślin, nasionami i owocami. Szuka ich, grzebiąc nogą w ziemi.
- Biotop
- Lasy bambusowe i palmowe.
- Lęgi
- Gniazdo znajduje się w ukryciu – gęstych zaroślach lub trawach. Jest to niewielki dołek, wyściełany trawą i liśćmi. Samica znosi od 4 do 8 białych jaj. Wysiaduje je sama przez 19–20 dni. Pisklęta są podobne do rodziców, zależnie od swojej płci. Samczyki łatwo poznać, gdyż mają niebieskie pokrywy podogonowe.
- Hodowla
- Nadają się do trzymania ich przy domu, pod warunkiem, że zapewni się im przestronną, zewnętrzną wolierę, w której będzie posadzona duża ilość roślin.
- Status
- Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje bezszpona za gatunek bliski zagrożenia (NT – near threatened) nieprzerwanie od 2000 roku; wcześniej (od 1988 roku) miał on status gatunku „niższego ryzyka / najmniejszej troski” (LR/LC – lower risk / least concern). Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rollulus rouloul, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ ''Rollulus'', [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2020-08-21] (ang.).
- ↑ a b Crested Wood-partridge (Rollulus rouloul) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)].
- ↑ a b Rollulus rouloul, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Rollulinae Bonaparte, 1850 (1848) - pstropióry (wersja: 2020-07-21). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-21].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pheasants, partridges, francolins (ang.). IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-21].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania głosów (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology.