Przejdź do zawartości

Bieniewo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bieniewo
wieś
Ilustracja
Zabytkowy kościół pararafialny pw. Marii Magdaleny w Bieniewie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

lidzbarski

Gmina

Lubomino

Liczba ludności (2022)

235[2]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-135[3]

Tablice rejestracyjne

NLI

SIMC

0480572

Położenie na mapie gminy Lubomino
Mapa konturowa gminy Lubomino, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Bieniewo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Bieniewo”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bieniewo”
Położenie na mapie powiatu lidzbarskiego
Mapa konturowa powiatu lidzbarskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bieniewo”
Ziemia54°05′18″N 20°17′36″E/54,088333 20,293333[1]

Bieniewo (niem. Benern) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lubomino.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś lokowana była w 1316 roku przez biskupa warmińskiego Eberharda na powierzchni 50 włók. Pierwszy proboszcz Wacław wymieniany był tu w dokumencie z 1346 roku.

Bieniewo w znacznym stopniu zostało zniszczone w czasie wojny polsko-krzyżackiej 1519-1521. Kolejny kościół, który konsekrowany był przez biskupa warmińskiego Marcina Kromera w roku 1580, spłonął w roku 1697. Trzecia świątynia poświęcona była przez biskupa warmińskiego Andrzeja Załuskiego w roku 1702. W roku 1784 kościół ten częściowo rozebrano i wybudowano obecny w roku 1798.

Po II wojnie światowej w Bieniewie funkcjonowała szkoła podstawowa.

Kościół

[edytuj | edytuj kod]

Przed reformacją parafia Bieniewo należała do archiprezbiteratu orneckiego. Należały do niej wówczas dwa kościoły filialne w Piotraszewie i Wolnicy.

Kościół w Bieniewie położony jest na wzgórzu. Jest to budowla orientowana, salowa, nakryta stropem o zaokrąglonych bocznych odcinkach. Kościół ma kruchtę od południa, zakrystię od północy i wieżę od zachodu. Wieża w przyziemiu wzniesiona z kamieni polnych, wyżej nadbudowana w 1850 roku z cegły, posiada pilastry w narożach[4]. Na wschodnim szczycie kościoła znajduje się sygnaturka zwieńczona kogutkiem z blachy.

Ołtarz główny z końca XVIII wieku wykonany został przez Chrystiana Beniamina Schultza. Po bokach ołtarza znajdują się rzeźby św. Piotra i św. Pawła. Obrazy ołtarzowe św. Marii Magdaleny i św. Rocha są najprawdopodobniej pędzla Jana Strunge z około 1840 roku.

Ambona jest także z warsztatu Schultza. Chrzcielnica powstała w początkach XIX w. w pracowni Biereichela Młodszego, a jej styl nawiązuje do rokoko. W tym samym stylu są wykonane pod koniec XIX w. chór muzyczny i prospekt organowy.

Z innego wyposażenia kościoła należy zwrócić uwagę na barokowy krucyfiks z połowy XVIII w. wiszący na ścianie południowej oraz z tego samego okresu cykl obrazów 12 Apostołów.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

W roku 1783 w Bieniewie było 60 domów.

Liczba mieszkańców: w roku 1818 - 284 osoby, w 1939 - 539, w 1998 - 256.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5744
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 63 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 140

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn, 1978. (str. 12 opis kościoła)
  • Jan Chłosta, Słownik Warmii, Wydawnictwo LITTERA, Olsztyn, 2002, ISBN 83-914158-5-6 (str. 36 - opis wsi)

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]