Biomateriał

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Biomateriał (zwany też materiałem biomedycznym) – materiał, z którego można produkować urządzenia i elementy, mające bezpośredni kontakt z tkankami organizmu. Z biomateriałów produkuje się implanty (np. protezy ortopedyczne, naczyniowe), a także pokrywa się nimi powierzchnie urządzeń wszczepianych do wnętrza organizmu (np. rozrusznik serca, sztuczne zastawki serca, elektrody endokawitarne, stenty), lub przeznaczonych do długotrwałego kontaktu z organizmem (np. rurki intubacyjne, cewniki, dreny, nici chirurgiczne).

Podstawową cechą biomateriałów jest ich biozgodność, czyli brak toksyczności oraz minimalne oddziaływanie na system immunologiczny. Biomateriały będące w styczności z krwią nie mogą wywoływać hemolizy.

Do najczęściej stosowanych biomateriałów zalicza się:

Zastosowania[edytuj | edytuj kod]

Biomateriały są wykorzystywane w produkcji:

  • sztucznych ścięgien i więzadeł
  • wypełnień i implantów dentystycznych[1]
  • protez naczyniowych i stentów
  • szkieł kontaktowych (soczewek)
  • implantów kości[2]
  • implantów piersi[3]
  • wyrobów chirurgicznych tj. szwy chirurgiczne, siatki chirurgiczne

oraz w badaniach naukowych i rozwoju:

  • inżynierii tkankowej[4]
  • mechanizmów dostarczania leków
  • biodrukowanych modeli tkankowych do badań leków[5]
  • biodrukowanych tkanek i narządów do przeszczepień[5]

Biomateriały muszą być kompatybilne z tkankami organizmu. Problemy związane z brakiem biokompatybilności należy rozwiązać, zanim produkt końcowy będzie mógł zostać wprowadzony na rynek i zastosowany w warunkach klinicznych[6]. Z tego powodu biomateriały zwykle podlegają zbliżonym wymaganiom do tych, którym podlegają nowe leki[7][8]. Wszystkie firmy produkujące leki, jak również wyroby medyczne są zobowiązane do zapewnienia identyfikowalności wszystkich swoich produktów, aby w przypadku wykrycia wadliwego produktu można było prześledzić inne produkty z tej samej partii[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jan Kowalski, Biomateriały - Klinika Stomatologiczna Impladent w Warszawie [online], Impladent - Implanty Zębów - Kliniki Stomatologiczne, 30 listopada 2016 [dostęp 2023-10-26] (pol.).
  2. Grzegorz Szczęsny i inni, A Review on Biomaterials for Orthopaedic Surgery and Traumatology: From Past to Present, „Materials”, 15 (10), 2022, s. 3622, DOI10.3390/ma15103622, ISSN 1996-1944 [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  3. Wei Peng i inni, Review of Plastic Surgery Biomaterials and Current Progress in Their 3D Manufacturing Technology, „Materials”, 13 (18), 2020, s. 4108, DOI10.3390/ma13184108, ISSN 1996-1944, PMID32947925, PMCIDPMC7560273 [dostęp 2023-10-26].
  4. Anna Laska, Biomateriały stosowane w inżynierii tkankowej do regeneracji tkanek, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Ścisłe” (14 (1)), 2017, s. 187-196 (pol.).
  5. a b Marta Klak i inni, Novel Strategies in Artificial Organ Development: What Is the Future of Medicine?, „Micromachines”, 11 (7), 2020, s. 646, DOI10.3390/mi11070646, ISSN 2072-666X, PMID32629779, PMCIDPMC7408042 [dostęp 2023-10-26].
  6. ISO 10993-1:2018 | Biological evaluation of medical devices [online], www.iso.org [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  7. Marc André Meyers i inni, Biological materials: Structure and mechanical properties, „Progress in Materials Science”, 53 (1), 2008, s. 1–206, DOI10.1016/j.pmatsci.2007.05.002, ISSN 0079-6425 [dostęp 2023-10-26].
  8. Horacio D. Espinosa i inni, Merger of structure and material in nacre and bone – Perspectives on de novo biomimetic materials, „Progress in Materials Science”, 54 (8), 2009, s. 1059–1100, DOI10.1016/j.pmatsci.2009.05.001, ISSN 0079-6425 [dostęp 2023-10-26].
  9. ISO 13485:2016 | Medical devices - Quality management systems [online], www.iso.org, 2016 [dostęp 2023-10-26] (ang.).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]