Bitwa o Mosul (2016–2017)
| wojna w Iraku; międzynarodowa interwencja przeciwko Państwu Islamskiemu | |||
 Mosul pod częściową kontrolą sił ISIS. | |||
| Czas |
16 października 2016(dts) – | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
zajęcie Mosulu przez islamistów | ||
| Wynik |
odbicie miasta spod kontroli Państwa Islamskiego | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Iraku  | |||
| 36°20′14″N 43°08′09″E/36,337222 43,135833 | |||
Bitwa o Mosul – wspólna ofensywa armii irackiej i kurdyjskich peszmergów mające na celu odbicie Mosulu z rąk dżihadystów z tzw. Państwa Islamskiego (ISIS, Da’isz, Daesz).
Geneza walk
[edytuj | edytuj kod]Mosul – stolica muhafazy Niniwa – liczące sobie wówczas około 2 miliony mieszkańców (trzecie pod względem ludności miasto w Iraku) zostało przez Daesz zajęte w czerwcu 2014 roku i od tego czasu było stolicą irackiej części „kalifatu”. Szacuje się, że po masowych ucieczkach mieszkańców – zwłaszcza licznie zamieszkujących miasto mniejszości[6] – w drugiej połowie 2016 pozostawało w Mosulu około 1,5 miliona mieszkańców[7]. Kontrofensywa wojsk irackich była od dawna oczekiwana[6].
W walkach miało wziąć udział co najmniej 30 tysięcy irackich żołnierzy, co najmniej 4 tysiące kurdyjskich peszmergów, a oprócz tego sunnickie i szyickie milicje, policja oraz jednostki antyterrorystyczne[6]. Inne źródła podawały, że w ofensywie może uczestniczyć nawet 80 tysięcy żołnierzy i bojowników[8] Wsparcie powietrzne zapewnia międzynarodowa koalicja Combined Joint Task Force – Operation Inherent Resolve[9] pod przewodnictwem Stanów Zjednoczonych[6][8]. Władze Turcji nie wykluczyły udziału w ofensywie lądowej. Siły dżihadystów liczą od 4 do 8 tysięcy bojowników[6].
Przed rozpoczęciem ofensywy szacowano, że walki o odbicie miasta mogą potrwać kilka miesięcy i spowodują masową ucieczkę nawet kilkuset tysięcy mieszkańców[6], z czego ok. dwustu tysięcy w pierwszych tygodniach. ONZ i organizacje humanitarne przystąpiły zawczasu do tworzenia obozów dla uchodźców[7].
Rozpoczęcie walk (2016)
[edytuj | edytuj kod]Długo oczekiwana ofensywa została w końcu zapowiedziana w orędziu premiera Hajdara al-Abadiego w nocy z 16 na 17 października 2016[6], a pierwsze działania zostały podjęte jeszcze 16 października nad ranem. 17 października rozrzucono nad miastem tysiące ulotek informujących o ofensywie[8] i rozpoczął się ostrzał artyleryjski miasta[6]. 18 października irackie wojska były już 20 kilometrów od południowych granic miasta, zabezpieczyły także około dwudziestu podmosulskich wiosek. Pod kontrolą atakujących znajduje się także strategiczna droga łącząca Mosul z Irbilem – stolicą irackiego Kurdystanu[8].
18 października wojska rządowe zajęły bez walki miasto Al-Hamdanija, opanowane przez bojowników również dwa lata temu, położone ok. 40 km na południowy wschód od Mosulu[9].
21 października IS zaatakowało miasto Kirkuk, znajdujące się w głębi terytorium Kurdystanu. Dzień później wojska rządowe odbiły zajęte dzielnice Kirkuku[10]. 3 listopada 2016 siły rządowe rozpoczęły przejmowanie dzielnic we wschodniej części Mosulu[11].
Druga faza konfliktu (2017)
[edytuj | edytuj kod]Mosul pozostawał jedną z ostatnich twierdz bojowników. Irackie siły przejęły w styczniu 2017 z rąk IS wschodnią część Mosulu po blisko stu dniach zaciętych walk, a 19 lutego rozpoczęły kontrofensywę na zachodnią część miasta[12].
W marcu Światowa Organizacja Zdrowia oraz Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża podały informacje o prawdopodobnym użyciu broni chemicznej przez którąś ze stron (nie podano przez którą). Ofiary otrzymały pomoc w szpitalu w Irbilu[12]. Wg agencji AFP od początku kontrofensywy na zachodni Mosul uciekło stamtąd już ponad 28 tys. cywilów[12].
9 lipca 2017 premier Iraku Hajdar al-Abadi ogłosił wyzwolenie Mosulu z rąk Państwa Islamskiego[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ U.S. sees Iraqi offensive to retake Mosul in April–May time frame [online], Reuters (ang.).
- ↑ 10000 Peshmerga forces to participate in Mosul operation [online], Kurd Press (ang.).
- ↑ Wojsko napotyka w Mosulu na zacięty opór ze strony IS [online], Interia.pl, 19 listopada 2016 [dostęp 2016-11-19].
- ↑ 12000 ISIS militants fighting in Mosul [online], AraNews, czerwiec 2016 [zarchiwizowane z adresu 2017-05-16] (ang.).
- ↑ US-led coalition suffers 5000 casualties in battle of Mosul [online] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Robert Stefanicki, Agnieszka Rostkowska: Wielka bitwa o Mosul. Nadchodzi koniec Państwa Islamskiego w Iraku. Gazeta Wyborcza, 17 października 2016. [dostęp 2016-10-19].
- ↑ a b Bitwa o Mosul. Tysiące ludzi uciekło przed ofensywą. polskieradio.pl, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-19].
- ↑ a b c d Bitwa o Mosul. To koniec tzw. Państwa Islamskiego w Iraku?. wprost.pl, 18 października 2016. [dostęp 2016-10-19].
- ↑ a b Wojna z Państwem Islamskim Armia zajęła dawny ośrodek chrześcijan w pobliżu Mosulu. IS kontratakuje. tvn24.pl, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-20].
- ↑ Irackie siły rządowe odbiły Kirkuk z rąk Państwa Islamskiego. wnp.pl, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-22].
- ↑ Ofensywa na Mosul. Irackie siły przejęły wschodnią część miasta. polskieradio.pl/, 3 listopada 2016. [dostęp 2016-11-04].
- ↑ a b c Walki o Mosul. Atak bronią chemiczną. Onet, 4 marca 2017. [dostęp 2017-03-06].
- ↑ Irak: premier ogłosił wyzwolenie Mosulu z rąk dżihadystów z ISIS. Onet, 2017-07-09. [dostęp 2017-07-09].