Bitwa pod Yellow Ford
| Irlandzka wojna dziewięcioletnia 1594–1603 | |||
 Hugh Roe O'Donnell | |||
| Czas |
wrzesień 1598 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
Żółty Bród w pobliżu rzeki Blackwater | ||
| Terytorium | |||
| Wynik |
zwycięstwo rebeliantów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Irlandii  | |||
| 54°23′02,4″N 6°56′42,0″W/54,384000 -6,945000 | |||
Bitwa nad Yellow Ford, znana także jako bitwa nad Żółtym Brodem (irl. Beal an Atha Buidhe) – starcie zbrojne, które miało miejsce 14 sierpnia 1598 r. w trakcie irlandzkiej wojny dziewięcioletniej (1594–1603). Do bitwy doszło na południe od miejscowości Armagh (irl. Ard Mhacha) w północnej Irlandii.
Walka rozegrała się pomiędzy irlandzkimi oddziałami rebelianckimi, dowodzonymi przez Aodha O'Neilla oraz Aodha O'Domhnailla (ang. Red Hugh O'Donnell), a siłami angielskimi, dowodzonymi przez Henry'ego Bagenala, próbującymi przejąć kontrolę na fortem w okolicy rzeki Blackwater. Podczas marszu z miejscowości Armagh Anglicy zostali zaatakowani z zasadzki przez siły irlandzkie, które zadały im spore straty.
Bitwa[edytuj | edytuj kod]
Ziemie, przez które przechodziły wojska angielskie, pokryte były licznymi pagórkami i terenami zabagnionymi, co umożliwiło Irlandczykom przygotowanie zasadzki. Siły O'Neilla okopały się tam, kopiąc rowy i zasieki. Wkrótce po opuszczeniu miasta Armagh Anglicy dostali się pod ostrzał muszkietów irlandzkich, co spowodowało rozdzielenie się kilku kompanii. Żołnierze angielscy nie mogli liczyć na swoje działa, gdyż te ugrzęzły w błotnistym terenie.
Całkowity chaos i zwątpienie w szeregach angielskich pogłębiły się po śmierci Bagenala, który został postrzelony w głowę. W chwilę potem eksplodował proch w obozie angielskim. Zamieszanie wykorzystali Irlandczycy. przypuszczając atak na przeciwnika - kawalerzyści wpadli pomiędzy uzbrojone w miecze wojska piechoty, dokonując jej rzezi. Ci z Anglików, którzy ocaleli, próbowali przedostać się z powrotem do Armagh, rozpoczynając odwrót. Irlandczycy podjęli pościg, docierając do samego miasta, które następnie otoczyli. Po trzydniowych rokowaniach Anglicy mogli opuścić miasto, pozostawiając całą broń i amunicję.
W trakcie bitwy Anglicy stracili 1 500 do 2 000 żołnierzy, wśród nich 18 wysokiej rangi oficerów. Setki żołnierzy zdezerterowały na stronę rebeliantów. Z liczby 4 000 ludzi, którzy opuścili Armagh, powróciła zaledwie połowa. Po stronie irlandzkiej straty szacowane są na 200 zabitych i 600 rannych.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- G.A.Hayes McCoy: Irish Battles, Belfast 1990.
- John McCavitt: The Flight of the Earls, Dublin 2002.