Bończa (województwo lubelskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bończa
wieś
Ilustracja
Dwór
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

krasnostawski

Gmina

Kraśniczyn

Liczba ludności (2021)

308[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-310[4]

Tablice rejestracyjne

LKS

SIMC

0104521[5]

Położenie na mapie gminy Kraśniczyn
Mapa konturowa gminy Kraśniczyn, po prawej znajduje się punkt z opisem „Bończa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bończa”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Bończa”
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego
Mapa konturowa powiatu krasnostawskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Bończa”
Ziemia50°55′54″N 23°25′22″E/50,931667 23,422778[1]

Bończawieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Kraśniczyn[5][6]. Leży w dolinie rzeki Wojsławki, dopływu Wieprza.

Integralne części wsi Bończa[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0104538 Wólka Boniecka część wsi

Wieś stanowi sołectwo gminy Kraśniczyn[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 323 mieszkańców[8].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bończa, po jej zniesieniu w gromadzie Kraśniczyn-Osada. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwotna nazwa Bończy brzmiała Pustotew. Pierwsze wzmianki o wiosce pochodzą z XV w. W 1455 miejscowość należała do Wańka Kierdejowicza z Kwasiłowa. Więcej informacji dostarczają nam źródła związane z rodem Siennickich herbu Bończa, których to własnością była wieś od XVI w. Prawdopodobnie właśnie od ich herbu miejscowość w 1596 przyjęła dzisiejszą nazwę. Mikołaj Siennicki, najsłynniejszy mieszkaniec Bończy, ufundował we wsi w 1577 zbór kalwiński. Po śmierci Mikołaja posiadłość przechodziła w ręce jego następców. W 1636 wnuczka Mikołaja, Zofia Borkowska, przekazała kalwiński zbór katolikom. W późniejszych latach majątek zmieniał właścicieli. Należał do Suchodolskich, Poletyłłów. Ostatnimi dziedzicami tych włości, do końca II wojny światowej, byli Andrzej i Jerzy Potoccy. Po wojnie majątek objęła reforma rolna. Wtedy też powstała wieś Bończa-Kolonia.

8 maja 1943 roku oddział żandarmerii niemieckiej został tu zaatakowany przez partyzantów radzieckich. W odwecie Niemcy rozstrzelali 33 mężczyzn - mieszkańców Bończy i Wólki Bonieckiej[9].

Zabytki architektury[edytuj | edytuj kod]

  • Dwór z początku XIX w., klasycystyczny, murowany, piętrowy. Kryty dachem dwuspadowym. Wzniesiony na rzucie wydłużonego prostokąta, z silnie wysuniętymi ryzalitami bocznymi. Dwór otoczony jest przepięknym parkiem krajobrazowym z początku XIX w. Obecnie mieści się tutaj Dom Opieki Społecznej.
  • Kościół parafialny św. Stanisława - pierwotnie zbór kalwiński wzniesiony przez Mikołaja Siennickiego około 1577, późnorenesansowy, jednonawowy. Obok dzwonnica bramna z XIX w.
  • Cerkiew prawosławna Opieki Matki Bożej – wzniesiona w latach 1877–1881. Murowana, jednonawowa, na rzucie prostokąta. Wewnątrz zachowany ikonostas i wyposażenie z XVIII i XIX w. Siedziba miejscowej parafii.
  • Kapliczka - z początku XIX w. z rzeźbą ludową św. Jana Nepomucena, murowana, otwarta z trzech stron łukami arkadowymi i przykryta dachem namiotowym.

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny niebieski Szlak Tadeusza Kościuszki

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 8147
  2. Wieś Bończa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-22] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-22].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 80 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Strona gminy, sołectwa
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. "Lubelszczyzna. Przewodnik" - Wydawnictwo "Sport i Turystyka" 1979, ISBN 83-217-2110-5, str. 222

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]