Bolesława Zdanowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolesława Zdanowska
Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1908
Warszawa

Data i miejsce śmierci

22 marca 1982
Gdynia

Zawód, zajęcie

artysta fotograf

Narodowość

polska

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Bolesława Zdanowska (ur. 5 lutego 1908 w Warszawie zm. w 22 marca 1982 w Gdyni)[1] – polska artystka fotograf. Członkini: Fotoklubu Wileńskiego, Fotoklubu Polskiego, Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego, Związku Polskich Artystów Fotografików[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Bolesława Zdanowska z domu Tallat – Kelpszaite; była portrecistką fotografii piktorialnej, eksperymentującej z kompozycją i światłem. W latach 1914–1918 wraz z rodzicami mieszkała w Moskwie, gdzie w 1915 roku rozpoczęła naukę w szkole podstawowej[3]. W 1924 roku zamieszkała (wraz z rodziną) w Kownie. W 1928 roku została studentką Zakładu Fotografii Artystycznej (Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Wileńskiego (u prof. Jana Bułhaka)[3]. W 1930 roku została żoną fotografa Edmunda Zdanowskiego, z którym od 1934 roku prowadziła zakład fotograficzny w Wilnie. Pokłosiem funkcjonowania zakładu było (m.in.) 439 (przedwojennych) szklanych klisz przekazanych (współczesnemu) Litewskiemu Muzeum Malarstwa[4][5][6]. Zakres utrwalonych obiektów i miejsc Wilna na fotografiach Zdanowskich jest bardzo szeroki (ogólne miejskie krajobrazy, ulice, targi, dzieła architektury). Sporą liczbę kolekcji stanowią zdjęcia wileńskich kościołów (ich fasad, wnętrz, detali architektonicznych). Fotograficy wiele obiektów pokazali z różnych stron[7].

W 1937 roku Zdanowska została członkinią Fotoklubu Polskiego[8][9]. Od 1941 roku pracowała w pracowni fotograficznej w Wileńskim Domu Pionierów. Po aresztowaniu męża i późniejszym wcieleniu go do armii sama prowadziła zakład fotograficzny, do momentu jego spalenia w 1944 roku[5].

W 1945 roku zamieszkała w Gdyni, gdzie pracowała (do 1970 roku) w Liceum Sztuk Plastycznych TUR w Gdyni-Orłowie w Dziale Fotografii Artystycznej[4][10][11]. W 1947 roku została członkinią Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego oraz członkiem honorowym[12]. W 1949 roku została przyjęta w poczet członków Związku Polskich Artystów Fotografików[2][5]. Była autorką i współautorką wielu wystaw fotograficznych[3][13][14][15][16], indywidualnych i zbiorowych, krajowych i międzynarodowych. Wspólnie z mężem Edmundem Zdanowskim prezentowali swoje fotografie na licznych wystawach indywidualnych (m.in.) w Gdańsku, Sopocie, Gdyni, Kołobrzegu. Fotografie Bolesławy Zdanowskiej znajdują się w zbiorach Litewskiego Muzeum Malarstwa, Muzeum Narodowego w Warszawie[17], Muzeum Narodowego w Gdańsku[18][19][20], Muzeum Narodowego im. M.K. Čiurlionisa w Kownie[21], Muzeum Miasta Gdyni[22].

Bolesława Zdanowska zmarła 22 marca 1982 roku, została pochowana na cmentarzu komunalnym w Małym Kacku w Gdyni przy ul. Spokojnej[1][23]. W 2009 roku przedwojenne fotografie Bolesławy i Edmunda Zdanowskich (przekazane Litewskiemu Muzeum Malarstwa) zaprezentowano po raz pierwszy w Wileńskiej Galerii Obrazów, na wystawie pod tytułem: „Wileńskie elegie”[5].

Nagrody (odznaczenia)[edytuj | edytuj kod]

  • Nagroda Artystyczna Miasta Gdyni (1961);
  • Złoty Krzyż Zasługi[3];

Źródło[4][5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Encyklopedia Gdyni. Gdynia: Verbi Causa, 2006, s. 946. ISBN 83-921571-8-4.
  2. a b Związek Polskich Artystów Fotografików [online], www.zpaf.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25] (pol.).
  3. a b c d Dawna Oliwa [online], www.dawnaoliwa.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22].
  4. a b c l, Zdanowska Bolesława (1908 – 1981) [online] [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22] (pol.).
  5. a b c d e URODZINOWE WSPOMNIENIA WIELKICH FOTOGRAFEK- Bolesława Zdanowska, „Farbiarnia” [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22] (pol.).
  6. Going., Fotografowie Kresów: Edmund I Bolesława Zdanowscy. Wileńskie Światłocienie | Piątek, 10 marca 2017 [online], Going. [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-12].
  7. Tygodnik Wileńszczyzny [online], www.tygodnik.lt [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22].
  8. l, Fotoklub Polski [online] [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-17] (pol.).
  9. Historia powstania Związku Polskich Artystów Fotografików – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], www.zpaf.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-24] (pol.).
  10. Wolne Forum Gdańsk :: Zobacz temat – Zdjęcia Zdanowskich [online], wolneforumgdansk.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22].
  11. Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni – pracownicy [online], www.zsplast.gdynia.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22].
  12. Członkowie, „GTF” [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-25] (pol.).
  13. Zobacz czarno-biały Gdańsk – News O.pl [online], O.pl Polski Portal Kultury [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-02].
  14. Wystawa Bolesławy i Edmunda Zdanowskich w DCF Domek Romański – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], zpaf.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22] (pol.).
  15. Fotografuj.pl – Wernisaż wystawy „Czarno-biały Gdańsk lat 60.” – fotografia cyfrowa i analogowa [online], www.fotografuj.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22].
  16. Polish Art World – Polska Sztuka w Świecie [online], www.polishartworld.com [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22] (pol.).
  17. Muzeum Narodowe w Warszawie, Kolekcja Fotografii / Zbiory Ikonograficzne i Fotograficzne / Zbiory / Kolekcje / Muzeum Narodowe [online], www.mnw.art.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-31] (pol.).
  18. Bolesława Zdanowska, fotografia, Muzeum Narodowe w Gdańsku, źródło: materiały prasowe organizatora | Portal Rynek i Sztuka [online], rynekisztuka.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-12] (pol.).
  19. Czarno-biały Gdańsk lat 60. w Gdańskiej Galerii Fotografii – CDN, „CDN”, 3 lipca 2017 [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22] (pol.).
  20. Wernisaż Wystawy Czarno-biały Gdańsk lat 60. Janusz Uklejewski, Bolesława i Edmund Zdanowscy, Jerzy Dygasiewicz, Janusz Rydzewski, Tadeusz Link, „cojestgrane24.wyborcza.pl” [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22] (pol.).
  21. Piotr Chojnowski, Wystawa fotografii Bolesławy i Edmunda Zdanowskich, „Giełda Inwestora”, 3 sierpnia 2015 [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-01] (pol.).
  22. Tru Studio, Muzeum Miasta Gdyni [online], Muzeum Miasta Gdyni [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-29].
  23. Bolesława Zdanowska. grobonet.com. [dostęp 2022-07-17].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]