Brama Świętojańska
nr rej. 314 z 27.02.1967[1] | |
Widok od strony Motławy (strona zewnętrzna) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Świętojańska 43/44 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Ukończenie budowy |
XV wiek / XX wiek |
Ważniejsze przebudowy |
XIX wiek |
Zniszczono |
1945 |
Odbudowano |
1976-1978 |
Położenie na mapie Gdańska | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
54°21′05,40″N 18°39′27,97″E/54,351500 18,657769 |
Brama Świętojańska (niem. Johannistor) – jedna z zabytkowych bram wodnych w Gdańsku. Znajduje się u wylotu ul. Świętojańskiej, przy Rybackim Pobrzeżu. Brama prawie w całości jest współczesną odbudową.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Brama została zbudowana w okresie średniowiecza, pod koniec XIV wieku. Nie ma przekazów o jej pierwotnym wyglądzie. Prawdopodobnie była niewielkim, piętrowym budynkiem, nakrytym stromym, kalenicowym dachem. W XVI wieku straciła znaczenie militarne i umieszczono w niej mieszkania oraz warsztaty. Przebudowana w XIX wieku, zyskała klasycystyczny fronton umieszczony od strony Motławy.
Zniszczona całkowicie podczas II wojny światowej (ocalał jedynie ceglany, zakończony ostrym łukiem przelot bramy od strony rzeki, wykorzystany przy odbudowie) została odbudowana w latach 1976–1978, w formie klasycystycznej z początku XIX wieku. Obecnie jest siedzibą Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa.
Brama sąsiaduje bezpośrednio z czterogwiazdkowym Hotelem Hanza. Dokładnie naprzeciw bramy, po drugiej stronie Motławy, cumuje Sołdek.
-
Strona wewnętrzna bramy
-
Oryginalny ceglany przelot bramy od strony Motławy
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2013-06-25] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Historia Gdańska, Tom II 1454-1655, Edmund Cieślak (red.), Jerzy Stankiewicz, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, ISBN 83-215-3244-6, OCLC 749426859 .
- Jacek Friedrich, Gdańskie zabytki architektury do końca XVIII w., Gdańsk 1995, ISBN 83-7017-606-2.
- Historia bramy