Przejdź do zawartości

Breitungen/Werra

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Breitungen/Werra
gmina
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Turyngia

Powiat

Schmalkalden-Meiningen

Powierzchnia

44,89 km²

Wysokość

250 m n.p.m.

Populacja (31 grudnia 2014)
• liczba ludności


4 815

• gęstość

107 os./km²

Numer kierunkowy

036848

Kod pocztowy

98597

Tablice rejestracyjne

SM, MGN

Adres urzędu:
Rathausstr. 24
98597 Breitungen/Werra
Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie
50°45′N 10°20′E/50,750000 10,333333
Strona internetowa

Breitungen/Werra – miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, w powiecie Schmalkalden-Meiningen[1], nad rzeką Werra. Miasto ma historycznie trzy dzielnice (Altenbreitungen, Frauenbreitungen i Herrenbreitungen) i kilka przyłączonych przysiółków (Bußhof, Craimar, Farnbach, Grumbach, Knollbach, Neuhof, Winne). Przez miejscowość przebiega szlak rowerowy doliny Werry.

Gmina pełni funkcję „gminy realizującej” (niem. „erfüllende Gemeinde”) dla trzech gmin wiejskich: Fambach, Rosa oraz Roßdorf. Aktualnie (2016) burmistrzem gminy jest Ronny Römhild[2]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z X w., gdzie wymieniono miejscowość w dokumencie króla Henryka, a następnie w wieku XVI należała do rodu Henneberg i hrabiego Poppo XII, by następnie wejść w skład państwa Hesja-Kassel. Na byłym cmentarzu (obecnie plac zabaw) znajduje się pomnik upamiętniający mieszkańców miejscowości poległych na obu wojnach światowych. W czasie II wojny światowej w miejscowości było około 1740 jeńców i robotnicy przymusowi, którzy pracowali w miejscowych zakładach. Osoby tu zmarłe pochowane są na miejscowym nowym cmentarzu (około 2 km za miastem), gdzie znajduje się stary pomnik z gwiazdą z czasów byłej NRD upamiętniający w języku rosyjskim i niemieckim (napis ryty w kamieniu) rosyjskich robotników przymusowych tu zmarłych[3]. Na pomniku jest jedna nowa tabliczka w języku polskim upamiętniająca zmarłą tu w roku 1945 Polkę Marię Lysenok (ur. 15.03.1899, zm. 3.03.1945), którą to tabliczkę ufundowali Rodacy mieszkający w Schmalkalden.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki[4]:

  • Romańska bazylika wybudowana w XII wieku jako część klasztoru benedyktyńskiego. 8 września 1112 konsekrowana na kościół klasztorny. W 1552 klasztor zostaje rozwiązany, a w 1560 przekształcony w kościół ewangelicki. Bazylika ma 28 metrową wieżę, która jest wizytówką miasta.
  • Renesansowy zamek zbudowany w poł. XVI w. wraz z zabudowaniami gospodarczymi, stawem i ogrodem klasztornym, gdzie odbywają się jarmarki średniowieczne. Obiekt w przeszłości był rezydencją, siedzibą różnych urzędów, więzieniem, obozem jenieckim, obozem przesiedleńczym i mieszkaniem komunalnym. Obecnie (2016) właścicielem zamku jest Martin Koenitz i zamek służy głównie do celów turystycznych[5][6].
  • Barokowy kościół św. Michała zbudowany na wzgórzu zamkowym w XVIII w. w miejscu XII w. kaplicy. Bazylika służy obecnie głównie jako obiekt koncertowy i do organizacji wystaw[7].
  • Kościół mariacki zbudowany na początku XVII w. z romańską podbudówką wieży z początku XIII w.
  • Kapliczka zbudowana w XVIII w. na miejscu byłej XII w. pustelni. Obecnie klub młodzieżowy.
  • Młyn wodny, który od 240 lat nadal jest czynny.

Kultura

[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości jest dom kultury, biblioteka, mała orkiestra dęta Blaskapelle der FFw[8], która w roku 2016 obchodzi swoje 50. lecie, chór męski Harmonie i świetlice młodzieżowe.

Religia

[edytuj | edytuj kod]

W roku 2011, 43% mieszkańców deklarowało przynależność do kościoła protestanckiego, a 2% do kościoła katolickiego[9].

Oświata

[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości jest szkoła podstawowa dla klas I-IV (Grundschule) i klas V-X (Regelschule)[10] wyposażone w boiska i halę sportową. Miejscowość organizuje tygodniową wymianę turystyczną młodzieży polsko-niemieckiej z miejscowością Cisek, gdzie młodzież (wraz z opiekunami) w sposób zorganizowany i atrakcyjny poznaje miasto i najbliższą okolicę, a zakwaterowana jest u osób prywatnych[11].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość w latach 1994-2012 liczyła mieszkańców (dane oficjalne (Thüringer Landesamt)):

Współpraca

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości partnerskie[12]:

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Thüringer Landesamt für Statistik. [w:] Sachdaten:Gebiet, Bevölkerung [on-line]. [dostęp 2011-02-17]. (niem.).
  2. Burmistrz miasta
  3. Thüringer Verband der Verfolgten des Naziregimes – Bund der Antifaschisten und Studienkreis deutscher Widerstand 1933–1945 (Hg.): Heimatgeschichtlicher Wegweiser zu Stätten des Widerstandes und der Verfolgung 1933–1945, Reihe: Heimatgeschichtliche Wegweiser Band 8 Thüringen, Erfurt 2003, s. 251, ISBN 3-88864-343-0
  4. Zabytki. [dostęp 2016-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-02)].
  5. Zamek w Breitungen
  6. Plan zamku
  7. Kościół św. Michała. [dostęp 2016-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-19)].
  8. Orkiestra dęta
  9. Zensusdatenbank Bevölkerung nach Geschlecht und Religion
  10. Szkoły podstawowe. [dostęp 2016-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-02)].
  11. Wymiana młodzieży. [dostęp 2016-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-02)].
  12. Współpraca

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Wilhelm Uehling (Hrsg.): Breitunger Heimatbuch. Selbstverlag des Festausschusses, Breitungen/Werra, 1933
  • Ernst Badstübner: Die romanischen Bauten in Breitungen an der Werra. Berlin: Akademie-Verlag, 1972
  • Walter Höhn: Thüringische Rhön. 2005, Michael Imhof Verlag Petersberg, ISBN 3-86568-060-7, S. 30f
  • Ernst-Ulrich Hahmann: Die Ritter vom Frankenstein. Resch-Verlag, Meiningen 2011, s. 100.