Brzęczak porzeczkowy

Brzęczak porzeczkowy
	Nematus ribesii
	(Scopoli, 1763)
	; Larwy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	błonkoskrzydłe
Rodzina	pilarzowate
Rodzaj	Nematus
Gatunek	Nematus ribesii
Synonimy
	Tenthredo ribesii Scopoli, 1763; Euura ribesii (Scopoli, 1763); Hypolaepus ribesii (Scopoli, 1763); Kontuniemiana ribesii (Scopoli, 1763); Pteronidea ribesii (Scopoli, 1763);
	Tenthredo ribesii Scopoli, 1763; Euura ribesii (Scopoli, 1763); Hypolaepus ribesii (Scopoli, 1763); Kontuniemiana ribesii (Scopoli, 1763); Pteronidea ribesii (Scopoli, 1763);
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Brzęczak porzeczkowy^[2] (Nematus ribesii) – gatunek owada z rzędu błonkoskrzydłych (Hymenoptera), z rodziny pilarzowatych.

Dorosłe samice osiągają 6–7 mm, a samce 5–6 mm długości ciała. Głowa jest czarna, zaś odwłok żółty. Tułów u samców jest głównie czarny, zaś u samic żółty z czarnymi znakami. Czułki samców są całe ciemne, zaś u samic mają jasny spód. Skrzydła samic mają brązowawe żyłki^[3].

Owad ten jest szkodnikiem agrestu oraz białych i czerwonych odmian porzeczki zwyczajnej. Jako jego rośliny żywicielskie notowano również porzeczkoagrest oraz Ribes divaricatum^[3].

Samice składają zielonkawobiałe jaja o długości 1,2 mm w wycięciach zrobionych w głównych żyłkach na spodzie liści rośliny żywicielskiej. Larwy klują się po 8–10 dniach. Są zielone z pomarańczowymi: pierwszym, częścią drugiego i dwoma ostatnimi segmentami ciała. Głowa, odnóża tułowiowe i przydatki analne są czarne. Występuje 7 par posuwek. Dochodzą do 20 mm długości. Ciało pokrywają błyszcząco czarne guzki, z których każdy ma przynajmniej jedną szczecinkę. W trakcie trwającego około 3 tygodni rozwoju larwalnego samice linieją 5, a samce 4 razy. Niebieskawozielone z żółtawopomarańczowym podbarwieniem na przedzie i tyle ciała przedpoczwarki kopią w glebie jamki i tam przepoczwarczają się w kokonach o długości 8–10 mm. Stadia przedpoczwarki i poczwarki trwają po około tydzień. W roku wydawane są trzy pokolenia, a stadium zimującym jest przedpoczwarka^[3].

Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w Europie, zawleczony też do innych rejonów strefy umiarkowanej, w tym Ameryki Północnej^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Nematus ribesii (Scopoli, 1763), [w:] GBIF Secretariat [online], GBIF Backbone Taxonomy [dostęp 2023-09-01] (ang.).
↑ J.W. Ruszkowski. Wyniki badań nad szkodliwą fauną Polski na podstawie materjałów z lat 1919 — 1930. „Rocznik Ochrony Roślin cz. B Szkodniki roślin”. 1 (1–3), s. 376, 1933. Warszawa.
↑ ^a ^b ^c ^d David V. Alford: Pests of Fruit Crops: A Colour Handbook, Second Edition. Wyd. II. CRC Press, s. 396–397.

[gbif-1] Nematus ribesii (Scopoli, 1763), [w:] GBIF Secretariat [online], GBIF Backbone Taxonomy [dostęp 2023-09-01] (ang.).

[ro-2] J.W. Ruszkowski. Wyniki badań nad szkodliwą fauną Polski na podstawie materjałów z lat 1919 — 1930. „Rocznik Ochrony Roślin cz. B Szkodniki roślin”. 1 (1–3), s. 376, 1933. Warszawa.

[Alford-3] David V. Alford: Pests of Fruit Crops: A Colour Handbook, Second Edition. Wyd. II. CRC Press, s. 396–397.

[1]

[2]

[3]