49°27′21″N 24°08′57″E/49,455833 24,149167Brzozdowce
| ||
 Kościół w Brzozdowcach | ||
| Państwo |  Ukraina
| |
| Obwód |  lwowski
| |
| Rejon |  mikołajowski
| |
| Powierzchnia | 2.347 km² | |
| Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
1658 706.43 os./km² | |
| Kod pocztowy | 81657 | |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | ||
Położenie na mapie Ukrainy  | ||
| 49°27′21″N 24°08′57″E/49,455833 24,149167
| ||
Portal  Ukraina
| ||
Brzozdowce (ukr. Берездівці, trb. Berezdiwci) – wieś na Ukrainie, dawniej miasteczko, w rejonie mikołajowskim obwodu lwowskiego. Obecnie wieś liczy 1658 mieszkańców.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Została założona w 1410 przez Mikołaja Beńko. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Brzozdowce. W 1880 wieś liczyła 1920 mieszkańców (wyznania rzymskokatolickiego 628, greckokatolickiego 652, Żydów 640).
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Kościół[edytuj | edytuj kod]
W 1769 Franciszka Rzewuska, żona Michała, właścicielka Podniestrzan, ufundowała miejscowy kościół. W kościele znajdował się od 1746 obraz Chrystusa ukrzyżowanego nieznanego autora, uważany za cudowny. Opis cudów został wydany drukiem w 1886 nakładem proboszcza ks. Joachima Motykiewicza. 16 września 1945 proboszcz Michał Kaspruk opuścił wraz z parafianami Brzozdowce zabierając między innymi obraz Chrystusa ukrzyżowanego, który obecnie znajduje się w Konkatedrze św. Jana Chrzciciela w Kamieniu Pomorskim. Od 1949 kościół służył jako kołchozowy skład materiałów chemicznych. W 1992 kościół zwrócono, a 23 stycznia 1993 bp Marcjan Trofimiak dokonał jego poświęcenia i rozpoczął się okres licznych remontów zniszczonego kościoła. 17 września 1995 podczas odpustu umieszczono w kościele kopię obrazu Chrystusa ukrzyżowanego[1]. 14 września 2005 kard. Marian Jaworski erygował w Brzozdowcach sanktuarium Krzyża Świętego[2]. Obecnie rzymskokatolicka parafia pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego prowadzona przez salwatorianów.
Cerkiew[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajduje się również prawosławna cerkiew pod wezwaniem Narodzenia Pana Jezusa (Narodzenia Pańskiego). Świątynia jako greckokatolicka została zbudowana według projektu architekta lwowskiego Wasyla Nahirnego.
Ludzie[edytuj | edytuj kod]
- ks. Kazimierz Kozłowski – polski nauczyciel religii, w 1931 przeniesiony do 7-klasowej szkoły żeńskiej w Buczaczu[3]
- Wiktor Jan Wołodkowicz h. Radwan – dzierżawca dóbr Brzozdowce i Zawałów[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kościół. [dostęp 2016-11-11].
- ↑ Sanktuarium KRZYŻA ŚWIĘTEGO. [dostęp 2016-11-11].
- ↑ Szkolnictwo powszechne. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. IX, s. 496, 1931, R. 35.
- ↑ Jerzy Sewer Dunin Borkowski: Rocznik Szlachty Polskiej. T. 2. Lwów: Nakładem księgarni K. Łukaszewicza, 1883, s. 739.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J. Burlikowski: Moje miasteczko Brzozdowce. Krótka historia parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Brzozdowcach w Archidiecezji lwowskiej. Kraków: Czuwajmy, 2003.
- Stanisław Horyń: Historia i losy miasteczka Brzozdowce. Kraków: Salwator, 2015, s. 158. ISBN 978-83-7580-449-2.
- Piotr Krasny, Marek Wójcik: Kościół parafialny p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Brzozdowcach [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie w dawnym województwie ruskim, t. XI, red. J.K.Ostrowski, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, s. 45-72, 2003.
- Piotr Zawada SAC: Rany Zbawiciela, Ząbki: Apostolicum, 2011.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Brzozdowce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 423.
- Pyszki, albo ''Pyszczek'', młyn na obszar. Brzozdowiec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 330.
- Historia miasteczka Brzozdowce
- Historia Żydów w Brzozdowcach na portalu Wirtualny Sztetl
- Brzozdowce na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)