Brzóza Stadnicka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brzóza Stadnicka
wieś
Ilustracja
Spichlerz-magazyn gorzelniany w Brzózie
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

łańcucki

Gmina

Żołynia

Liczba ludności (2021)

1158[2]

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

37-110[3]

Tablice rejestracyjne

RLA

SIMC

0667678[4]

Położenie na mapie gminy Żołynia
Mapa konturowa gminy Żołynia, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzóza Stadnicka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Brzóza Stadnicka”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Brzóza Stadnicka”
Położenie na mapie powiatu łańcuckiego
Mapa konturowa powiatu łańcuckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Brzóza Stadnicka”
Ziemia50°11′49″N 22°16′24″E/50,196944 22,273333[1]

Brzóza Stadnickawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie łańcuckim, w gminie Żołynia[4].

W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzoza Stadnicka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Brzóza Stadnicka[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0667684 Dół część wsi
0667690 Góra część wsi
0667709 Podgóry część wsi
1042609 Podkudłacz część wsi

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Brzóza Stadnicka leży w Kotlinie Sandomierskiej. Przed wiekami tereny te wcho­dziły w skład Puszczy Sandomierskiej. Jej pozostałością są dziś kompleksy leśne, z których najciekawszym zacho­wanym fragmentem są Lasy Julińskie. Obecnie należą one do obszarów chronionych. W 1992 r. na mocy rozporządze­nia wojewody rzeszowskiego utworzono tu Brzóźniański Obszar Chronionego Krajobrazu liczący ok. 190 ha.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Prawdopodobnie ze względu na położe­nie wśród brzozowych lasów, osada, która tu powstała w XVI wieku, otrzymała nazwę Brzoza (Brzozówka). Pierw­sza wzmianka o jej istnieniu znajduje się w spisie poboro­wym z 1578 roku. Prawdopodobnie lokowali ją ówcześni dzie­dzice Łańcuta – Krzysztof Pilecki z żoną Anną z Sienna. W tekstach źródłowych można też spotkać inną nazwę osady Stadniki.

Brzóza Stadnicka wchodziła w skład żołyńskiego klu­cza dóbr łańcuckich. Po Pileckich wieś dzierżyli kolejno: Stadniccy (1585–1629), Lubomirscy i na końcu Potoccy (po roku 1809). Drugi człon nazwy Stadnicka nie pochodzi więc od nazwiska założycieli. Wprowadzono go później, dla rozróżnienia z Brzozą Królewską, wsią należącą do starostwa leżajskiego.

Za czasów Potockich w I połowie XIX w. po­wstał we wsi folwark. Przy folwarku wybudowano gorzelnię i młyn wodny. Do dziś przetrwał spichlerz-magazyn gorzelniany wybudowany w latach 1843–1845.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11857
  2. Wieś Brzóza Stadnicka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-01] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 100 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Stanisław Kłos – Podkarpackie – przewodnik, wyd. "Bosz" 2005
  • Opracowanie Magdaleny Kątnik-Kowalskiej z Gminnego Ośrodka Kultury w Żołyni

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]