Budynek centrali telefonicznej PAST w Łodzi
 Budynek – widok współczesny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy | |
| Ukończenie budowy | |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°46′07,471″N 19°27′12,334″E/51,768742 19,453426
| |
Budynek centrali telefonicznej PAST – kamienica znajdująca się przy al. Kościuszki 12 w Łodzi.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna została zawiązana w 1922 roku przez Skarb Państwa i szwedzką firmę Cedergren. Przed 1914 rokiem firma ta zarządzała telefonami w Warszawie. Spółka otrzymała koncesję na 20 lat na rozbudowę i eksploatacje sieci telefonicznej w Warszawie, Łodzi i okolicach.
W 1929 roku uruchomiono PAST-owską automatyczną centralę telefoniczną – pierwszą w Polsce. Uruchomiono także pierwszą w Polsce zegarynkę, a później pierwszą prototypową aparaturę do zdalnego wybierania numerów warszawskich abonentów. Centralę zamknięto w 1983 roku – była jedną z najdłużej nieprzerwanie działających central tego typu na świecie.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Projekt budynku wykonał architekt Józef Kaban. Gmach PAST wybudowano w latach 1927–1928. Fasada podzielona jest żłobkowanymi pilastrami, zakończonymi diamentowymi kapitelami. Motywy w elewacji frontowej: diamentowe bonie, rombowe podziały drzwi, żeliwne latarnie w stylu art déco, umieszczone zostały przy bramach.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mirosław Zbigniew Wojalski: Budynek centrali telefonicznej PAST. lodz.naszemiasto.pl. [dostęp 2010-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 lutego 2009)].
- PASTa. topografie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-30)]., topografie.pl