Bukowiec (województwo dolnośląskie)
50°49′35″N 15°49′17″E/50,826389 15,821389
| wieś | |
.jpg) Bukowiec | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
400-490 m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
612[2] |
| Strefa numeracyjna |
75 |
| Kod pocztowy |
58-533[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DJE |
| SIMC |
0191365 |
Położenie na mapie gminy Mysłakowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego  | |
| 50°49′35″N 15°49′17″E/50,826389 15,821389[1]
| |
Bukowiec (niem. Buchwald[4], czes. Bukovník) – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, w gminie Mysłakowice, położona na wysokości 400–490 m n.p.m., w Rudawach Janowickich (Sudety Zachodnie). Znajduje się tu zespół pałacowo-parkowy.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie jeleniogórskim.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki na temat Bukowca w źródłach pisanych pochodzą z około 1305 roku[5]. Heincze von Zedlitz wymieniany jest jako pan osiadły na Bukowcu w 1379 roku[5]. Rodzina von Zedlitz panowała na dobrach bukowieckich do połowy XVI wieku[5]. W roku 1420 we wsi założono stawy rybne. W roku 1622 wieś znajduje się na trasie przejścia oddziału Lisowczyków. W roku 1795 (inne źródła podają rok 1785) Bukowiec zostaje zakupiony przez Fryderyka Wilhelma hrabiego Redena. On, a następnie po jego śmierci w roku 1815 jego żona Fryderyka Karolina z domu von Riedesel gruntownie przebudowują pałac i park. Pod władaniem wdowy po hrabim von Redenie Bukowiec staje się znaczącym ośrodkiem kulturalnym ówczesnych Prus, posiada także status oficjalnego letniska.
19 maja 1946 ustalono urzędową polską nazwę Bukowiec w miejsce niemieckiej Buchwald[6].
Po II wojnie światowej wieś i pałac zostały ograbione. Obecnie miejscowość nie posiada znaczących walorów turystyczno-letniskowych. Budowle parkowe wspaniałego niegdyś zespołu parkowo-pałacowego uległy dewastacji i częściowemu zniszczeniu. Pałac został nieumiejętnie przebudowany i zeszpecony przybudówką, park rozparcelowany.
W ostatnich latach postępuje rewaloryzacja herbaciarni i parku z amfiteatrem, co jest realizacją planów rewaloryzacji zespołu parkowo-pałacowego i przywrócenia mu dawnego kształtu, opracowanych przez Fundację Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, z zamiarem utworzenia tu Centrum Edukacyjno-Szkoleniowego[7].
Filia obozu Groß-Rosen[edytuj | edytuj kod]
Przy sanatorium w Bukowcu co najmniej od listopada 1944 znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen, w której w jednym baraku mieszkało 25 żydowskich więźniów, pracujących jako robotnicy fizyczni w sanatorium. Nie jest znany los obozu i więźniów po lutym 1945[8].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[9]:
- gotycki kościół fililany pw. św. Marcina z XVI w.
- zbór ewangelicki, obecnie kościół rzymskokatolicki parafialny pw. św. Jan Chrzciciela, z połowy XVIII w.
- zespół pałacowy, z XVI-XIX w.:
- pałac, z drugiej połowy XVI w., przebudowany w latach 1790-1800, w stylu klasycystycznym według projektu m.in. Karola Gotfryda Geisslera, z salami: dworską słoneczną, księżycową i jadalną[10]
- pawilon – herbaciarnia, z 1804 r. – biblioteka hrabiny Fryderyki von Reden w formie świątyni doryckiej, zbudowana dla uczczenia drugiej rocznicy ślubu von Redenów
- zachowane częściowo mauzoleum rodu von Redenów, tzw. Opactwo (sztuczna ruina), poświęcone 12 maja 1818, miejsce złożenia zwłok Fryderyka i Fryderyki von Reden
- budynek mieszkalno-gospodarczy z oborą, z pierwszej ćwierci XIX w.
- stodoła, z pierwszej ćwierci XIX w.
- park, z 1780 r., zmiany w XIX w.
- willa, ul. Tokarska 17, z 1882 r., przebudowana w 1934 r.
- otoczenie.
inne zabytki:
- budynek zarządu dróg
- dom ogrodnika z 1797 (niem. Walterhaus)
- amfiteatr w formie sztucznej ruiny
- wieża widokowa (Zamek Kesselburg na wysokości 480 m n.p.m.), udostępniona dla zwiedzających
- browar.
Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]
Na terenie wsi działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 13253
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 107 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
- ↑ a b c Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 40-49. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
- ↑ Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej
- ↑ Filie obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Informator. Muzeum Gross-Rosen, Wałbrzych, rok 2008, strona 20. ISBN 978-83-89824-07-3.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 50. [dostęp 2012-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, ss. 40-49
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Bukowiec. naszesudety.pl, 18 kwietnia 2005. [dostęp 2016-04-26].
- Strona o Bukowcu
- Pałac w Bukowcu. rudawyjanowickie.pl. [dostęp 2016-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-26)].
- Siedziba gminy: Mysłakowice
| Wsie | |
|---|---|
| Schronisko turystyczne | |
| Części wsi |
|
| Przysiółek wsi |
|
