Bukowiec (powiat nowotomyski)

Bukowiec

wieś
Kościół Świętego Marcina w Bukowcu
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	nowotomyski
Gmina	Nowy Tomyśl
Liczba ludności (2006)	1020
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	64-300
Tablice rejestracyjne	PNT
SIMC	0591024
Położenie na mapie gminy Nowy Tomyśl Bukowiec
Położenie na mapie Polski Bukowiec
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Bukowiec
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego Bukowiec
52°17′36″N 16°14′48″E

Bukowiec (niem. Buchenhain) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Nowy Tomyśl.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego. W Bukowcu znajduje się gimnazjum, szkoła podstawowa oraz przedszkole. Wokół wsi znajdują się lasy, gospodarstwa agroturystyczne.

Historia wsi

Pierwsze wzmianki o Bukowcu pochodzą z roku 1409. Przez długie lata był częścią dóbr opalenickich, a następnie grodziskich, których właścicielami od XV do XVIII w. byli Opalińscy. W 1563 r. wieś obejmowała 7 i 3/4 łana, do sołtysa należały 2 łany. W XVI w. tymczasowo w dokumentach występuje dla odróżnienia od innych wsi nazwa Bukowiec Mały, ale nie przyjęła się ona na stałe. W XVIII w. wieś miała 87 domów i 700 mieszkańców, a tutejszy majątek razem z folwarkami Julianka i Huta Szklana obejmował 13529 mórg ziemi. Po Opalińskich właścicielami Bukowca byli Beymowie, a następnie niemiecka rodzina Heyderów, która założyła tutaj tartak.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość wzmiankowana jako Bukowiec należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski). Bukowiec należał do okręgu lutomyślskiego i stanowił siedzibę majątku o tej samej nazwie, którego właścicielem był wówczas Szolc i Łubieński (posiadali oni także rozległy majątek Grodzisk). W skład majątku Bukowiec wchodziło łącznie 7 wsi oraz Kozia karczma. Według spisu urzędowego z 1837 roku Bukowiec liczył 406 mieszkańców i 63 dymy (domostwa).

W latach 1926–1939 właścicielem majątku był Adam Szczerbiński, po wojnie majątek został rozparcelowany.

Zabytki

W centrum wsi stoi drewniany kościół św. Marcina, powstały w latach 1737–1742, fundowany przez starostę śremskiego Karola Opalińskiego z Bnina. Staraniem ks. prob. Stanisława Maciaszka kościół został w rozbudowany w latach 1923/1925 według projektu arch. Stefana Cybichowskiego. Kościół posiada 4 barokowe ołtarze. W ołtarzach obrazy świętych: Matki Bożej, św. Apolonii, św. Wawrzyńca, św. Marcina, św. Izydora, św. Jana Nepomucena, św. Walentego i św. Kazimierza królewicza. Na uwagę zasługuje chrzcielnica, ambona i kaplica Najśw. Serca P.Jezusa. Znajdujące się w kościele witraże figuralne, przedstawiające sceny biblijne i życie świętych, ufundowane przez parafian, wykonała krakowska Pracownia Witraży rodziny Żeleńskich według projektu Franciszka Mączyńskiego. Mówiąc o wnętrzu kościoła warto wspomnieć również o oryginalnej dekoracji malarskiej i ciesielskiej wnętrza. Oprócz motywów geometryczno-roślinnych ściany zdobi pionowy ornament ze szlfami generalskimi. Jest to pamiątka z okresu międzywojennego, kiedy to patronem tej parafii był gen. Kazimierz Sosnkowski, właściciel rezydencji w pobliskim Porażynie. Zasługą ks. dziekana Stanisława Maciaszka (1872–1930) jest też zachowany do dziś Dom Katolicki, znajdujący się naprzeciw kościoła. Dom ten stanowił dawniej centrum życia kulturalnego wsi. W 1981 powstała dzwonnica z 3 dzwonami: Najśw. Serca P. Jezusa, św. Marcina i Matki Bożej. Wart uwagi jest również znajdujący się przy ul. Kościelnej budynek zwany „organistówką”, pochodzący z końca XIX w., a zbudowany z charakterystycznego dla tego rejonu „muru pruskiego”, W parafii istnieje Bractwo św. Marcina, Żywy Różaniec Kobiet i Mężczyzn, występują 3 chóry: seniorów, młodzieży i dzieci – kiedyś św. Cecylii. Na cmentarzu parafialnym można podziwiać nowoczesną kaplicę – ostatnie dzieło ks. kan. Władysława Adamczaka. Tam też znajduje się kaplica Matki Boskiej Bolesnej, zbudowana w 1926 na cześć parafian poległych w I wojnie światowej i wojnie polsko-bolszewickiej oraz na cześć powstańców wielkopolskich, którzy 2 stycznia 1919 z ks. dziekanem Stanisławem Maciaszkiem wzięli udział w powstaniu (mogiła powstańca Feliksa Pięty). Wokół kościoła oraz w dworskim parku rosną pomnikowe drzewa m.in. lipy szerokolistne, lipy srebrzyste, wiąz szypułkowy, jesion wyniosły.

Sport i OSP

We wsi istnieje także klub sportowy LKS Korona Bukowiec powstały w 1923, remiza Ochotniczej Straży Pożarnej powstałej w 1933 roku. Jest to jednostka typu S3, ma trzy samochody: Scania P410 z 2017, Star l70 zakupiony w 2006 oraz Ford Transit z 1998. OSP Bukowiec od 1995 roku włączona jest do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.

• LKS „Korona” Bukowiec – piłkarska Klasa Okręgowa.
• LKS „Korona” Bukowiec – łucznictwo

Linki zewnętrzne

• Eichenhorst, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 316 .

Zobacz też

• Bukowiec