Bundesliga niemiecka w piłce nożnej
| ||
 2020/2021
| ||
| Państwo |  Niemcy
| |
| Oficjalny skrót | BL | |
| Dyscyplina | piłka nożna | |
| Organizator rozgrywek | DFB i Deutsche Fussball-Liga (DFL) | |
| Data założenia | 30 lipca 1962 | |
| Założyciel | DFB | |
| Prezes | Reinhard Rauball | |
| Partner TV | Sky Deutschland | |
| Sponsor tytularny | Sky, Adidas, Krombacher, Grundig | |
| Rozgrywki | ||
| Liczba drużyn | 18 | |
| Zwycięzca | Mistrz Niemiec | |
| Niższy poziom ligowy | 2. Fußball-Bundesliga | |
| Puchary | DFB-Pokal DFL-Supercup | |
| Zwycięzcy | ||
| Pierwszy zwycięzca |  1. FC Köln (1963/1964)
| |
| Obecny zwycięzca | .svg){kind=logo} Bayern Monachium (2020/2021)
| |
| Najwięcej zwycięstw | Bayern Monachium (30)
| |
| Strona internetowa | ||
Bundesliga (niem. Fußball-Bundesliga) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Niemczech, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1962 roku i zarządzana przez Niemiecki Związek Piłki Nożnej (DFB) i Deutsche Fussball-Liga (DFL). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 18 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Niemiec, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do 2. Bundesligi (II ligi niemieckiej).
Rekordowym mistrzem Bundesligi jest Bayern Monachium, który wygrywał ją 30-krotnie. Wielokrotni mistrzowie Bundesligi mają odznaczenia na strojach piłkarskich w postaci gwiazdek[1][2]. Obecnie gwiazdki posiada 6 zespołów: 4 gwiazdki – Bayern Monachium, 2 gwiazdki – Borussia Mönchengladbach, Borussia Dortmund, 1 gwiazdka – Hamburger SV, Werder Brema, VfB Stuttgart.
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Władze rozgrywek[edytuj | edytuj kod]
DFL (stowarzyszenie niemieckich zawodowych klubów piłkarskich) Deutsche Fußball Liga GmbH zajmuje się organizacją i marketingiem zawodowej piłki nożnej w Niemczech. Na szczycie istniejącej spółki od maja 2001 roku stoi Christian Seifert[3].
Zadania DFL są wielorakie. DFL zajmuje się organizacją gier, jest odpowiedzialny za wszystkie 612 meczów (312 w Bundeslidze i drugie tyle w 2. Bundeslidze) oraz mecze barażowe. Swoją pracą stara się zapewnić jak najwyższe standardy oraz konkurencyjność w lidze[3].
Podstawowym działalnością DFL są licencje. DFL obejmuje licencjonowanie 36 profesjonalnych klubów Bundesligi i 2. Bundesligi. System licencjonowania jest uważany za jeden z najbardziej rygorystycznych w Europie. To głównie, dzięki niemu w 52-letniej historii Bundesligi jeszcze żaden klub w trakcie trwania sezonu nie ogłosił niewypłacalności[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1932 Felix Linnemann prezydent niemieckiej federacji piłkarskiej – DFB, zaproponował start Reichsligi. Miałaby ona zrzeszać 16 najlepszych klubów w Rzeszy. Szefowie lig związkowych (Gau–lig) odrzucili tę propozycję, która obniżała rangę ich rozgrywek. Gau przed wojną był odpowiednikiem dzisiejszego landu. Po wojnie w NRD wystartowały pierwsze rozgrywki ligowe w Niemczech. DDR-Oberliga zainaugurowała rozgrywki w sezonie 1949/50. Dopiero wiele lat później udało się stworzyć rozgrywki ligowe w zachodnich Niemczech.
Bundesliga została założona przez niemiecki związek piłki nożnej – DFB w dniu 28 lipca 1962 w Dortmundzie. Rozgrywki zainaugurowano w sezonie 1963/64[4], wcześniej mistrzów Niemiec wyłaniano w rozgrywkach międzyregionalnych (do 1951 systemem pucharowym, od 1951 do 1963 w dwóch grupach i finale: Oberligi)[5][6][7][8].
Licencje[edytuj | edytuj kod]
Każda drużyna musi posiadać licencję. W przeciwnym razie będzie zdegradowana do amatorskich rozgrywek. Najwyższy ich poziom w Niemczech to Regionalligi, czyli 4 liga. Aby otrzymać licencję klub musi udokumentować stabilność finansową, oraz spełnić wymogi organizacyjne i infrastrukturowe (głównie stadiony). Żaden klub nie spełniający tych wymogów nie gra powyżej 4 ligi. Jednym z wymogów jest, by wydatki na pensje zawodników nie przekraczały określonych kwot.
Prawa do transmisji meczów Bundesligi w Niemczech ma telewizja Sky Deutschland (dawniej pod nazwą Premiere). W Polsce Bundesligę można oglądać w telewizji Eleven Sport[9].
Pierwsze kluby Bundesligi[edytuj | edytuj kod]
- Oberliga Nord: Eintracht Brunszwik, Werder Brema, Hamburger SV
- Oberliga West: Borussia Dortmund, 1. FC Köln, Meidericher SV, Preußen Münster, FC Schalke 04
- Oberliga Südwest: 1. FC Kaiserslautern, 1. FC Saarbrücken
- Oberliga Süd: Eintracht Frankfurt, Karlsruher SC, 1. FC Nürnberg, TSV 1860 Monachium, VfB Stuttgart
- Stadtliga Berlin: Hertha BSC
System rozgrywek[edytuj | edytuj kod]
Obecny format ligi zakładający brak podziału na grupy obowiązuje od sezonu 1963/64.
Rozgrywki składają się z 34 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Od sezonu 1964/65 w lidze występuje 18 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła 16. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1994/95 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Niemiec w piłce nożnej. Mistrz Niemiec, podobnie jak drużyna z drugiego i trzeciego miejsca zdobywa prawo gry w Lidze Mistrzów UEFA. Czwarta drużyna zdobywa prawo uczestniczenia w fazie Play-off Ligi Mistrzów. Piąta oraz szósta drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Niemiec startuje w fazie grupowej Lidze Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie miejsce w pierwszej czwórce – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również siódma drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do 2. Bundesligi, która od 1974 roku tworzy drugi najwyższy poziom rozgrywkowy w Niemczech. Trzeci zespół od końca, po zakończeniu rozgrywek rozgrywa mecze barażowe z trzecim zespołem 2. Bundesligi o pozostanie w lidze[1].
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.
Skład ligi w sezonie 2020/21[edytuj | edytuj kod]
| Uczestnicy poprzedniej edycji | |||
|---|---|---|---|
| BMU | Bayern Monachium   |
Monachium | 1 |
| DOR | Borussia Dortmund | Dortmund | 2 |
| RBL | RB Lipsk | Lipsk | 3 |
| MGL | Borussia Mönchengladbach | Mönchengladbach | 4 |
| LEV | Bayer Leverkusen | Leverkusen | 5 |
| HOF | TSG Hoffenheim | Sinsheim | 6 |
| WOL | VfL Wolfsburg | Wolfsburg | 7 |
| FRG | SC Freiburg | Fryburg Bryzgowijski | 8 |
| FRA | Eintracht Frankfurt | Frankfurt nad Menem | 9 |
| HER | Hertha BSC | Berlin | 10 |
| UNB | Union Berlin | Berlin | 11 |
| S04 | FC Schalke 04 | Gelsenkirchen | 12 |
| MAI | 1. FSV Mainz 05 | Moguncja | 13 |
| KÖL | 1. FC Köln | Kolonia | 14 |
| AUG | FC Augsburg | Augsburg | 15 |
| po barażach | |||
| WER | Werder Brema | Brema | 16 |
 Spadek z Bundesligi 2019/20
| |||
| FOR | Fortuna Düsseldorf | Düsseldorf | 17 |
| PAD | SC Paderborn 07 | Paderborn | 18 |
 Awans z 2. Bundesligi 2019/20
| |||
| STU | VfB Stuttgart | Stuttgart | 1 |
| BIE | Arminia Bielefeld | Bielefeld | 2 |
|
Oznaczenia:
| |||
Lista sezonów[edytuj | edytuj kod]
Medaliści Bundesligi[edytuj | edytuj kod]
.gif){kind=small}
.gif){kind=small}
.gif){kind=small}
.svg){kind=logo}
.svg){kind=small}
Statystyka[edytuj | edytuj kod]
Tabela medalowa (od sezonu 1963/64)[edytuj | edytuj kod]
Mistrzostwo Niemiec zostało do tej pory zdobyte przez 26 różnych drużyn. 12 z nich zostało mistrzami od założenia Bundesligi od sezonu 1963/64.
Stan po zakończeniu sezonu 2020/2021.
| Lp. | Drużyna | Miejsca na podium | |||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
| |||
| 1. |
|
Bayern Monachium | 30 | 10 | 5 |
| 2. | 
|
Borussia Dortmund | 5 | 7 | 7 |
| 3. | 
|
Borussia Mönchengladbach | 5 | 2 | 6 |
| 4. | 
|
Werder Brema | 4 | 7 | 5 |
| 5. | 
|
Hamburger SV | 3 | 5 | 2 |
| 6. | 
|
VfB Stuttgart | 3 | 2 | 3 |
| 7. |
|
1. FC Köln | 2 | 5 | 2 |
| 8. | 
|
1. FC Kaiserslautern | 2 | 1 | 2 |
| 9. | 
|
TSV 1860 Monachium | 1 | 1 | 0 |
|
VfL Wolfsburg | 1 | 1 | 0 | |
| 11. | Eintracht Brunszwik | 1 | 0 | 1 | |
| 12. | 
|
1. FC Nürnberg | 1 | 0 | 0 |
| 13. | 
|
Schalke 04 Gelsenkirchen | 0 | 7 | 4 |
| 14. | Bayer 04 Leverkusen | 0 | 5 | 5 | |
| 15. | RB Lipsk | 0 | 2 | 2 | |
| 16. | 
|
Hertha Berlin | 0 | 1 | 4 |
| 17. | Alemannia Akwizgran | 0 | 1 | 0 | |
.svg){kind=small}
|
MSV Duisburg | 0 | 1 | 0 | |
| 19. | 
|
Eintracht Frankfurt | 0 | 0 | 5 |
| 20. | 
|
Fortuna Düsseldorf | 0 | 0 | 2 |
| 21. | 
|
KFC Uerdingen 05 | 0 | 0 | 1 |
|
SC Freiburg | 0 | 0 | 1 | |
|
TSG 1899 Hoffenheim | 0 | 0 | 1 | |
Bilanse klubów[edytuj | edytuj kod]
Licząc od początku historii rozgrywek do 2012 roku występy w Bundeslidze zaliczyło 52 kluby. SC Paderborn 07, który awansował do sezonu 2014/2015, jest 53. klubem w najwyższej niemieckiej klasie rozgrywkowej. 27 maja 2019 do Bundesligi awansował 1. FC Union Berlin jako 56. klub w historii[10]. Do końca sezonu 2017/2018 jedynym klubem, który grał we wszystkich 55 edycjach Bundesligi, był Hamburger SV (następne są Werder Brema i Bayern Monachium – po 54, dalej VfB Stuttgart – 52, Borussia Dortmund – 51, oraz Borussia Monchengladbach i Schalke 04 – po 50 sezonów).
Prawa telewizyjne w Polsce[edytuj | edytuj kod]
|
Lata |
Stacja telewizyjna | Źródło |
|---|---|---|
| 1995 – 1997 | FilmNet | |
| 1997 - ? [11] 2017 - 2021 |
Canal+ | [12] |
| 2000 – 2006 | Polsat Sport | |
| 2006 - 2009 | Sport Klub | [13] |
| 2009 - 2017 | Eurosport 2 | [14] |
| 2017 - 2021 | Eleven Sports | [15] |
| 2021 - 2029 | Viaplay | [16][17] |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Fragen zur liga (niem.). www.bundesliga.de.
- ↑ Bundesliga – piłkarska liga naszych zachodnich sąsiadów (pol.). opiłcenożnej.pl. [dostęp 2016-01-05].
- ↑ a b c Die Organisation des Profifußballs (niem.). www.bundesliga.de.
- ↑ Germany 1963/64 - RSSSF
- ↑ 50BL: Założenie Bundesligi (pol.). miedzy-slupkami.blogspot.com. [dostęp 2013-06-24].
- ↑ Zjednoczenie, czyli jak powstała Bundesliga (pol.). rfbl.pl. [dostęp 2016-06-03].
- ↑ 50BL: Przed Bundesligą (pol.). igol.pl. [dostęp 2013-06-11].
- ↑ FJW: Ojcowie niemieckiej piłki (pol.). igol.pl. [dostęp 2013-06-03].
- ↑ Eleven Sports z prawami do Bundesligi | Futbol w TV – SATKurier.pl, „SATKurier.pl” [dostęp 2017-07-14] (pol.).
- ↑ 0:0 gegen den VfB Stuttgart: Union Berlin steigt in die Bundesliga auf (niem.). bundesliga.com, 2019-05-27. [dostęp 2019-05-28].
- ↑ Na pewno co najmniej do końca sezonu 1999/2000. POWRÓT ŻUŻLA NA ANTENĘ CANAL+ (pol.). tv.pl.canalplus.com, 1999-10-11.
- ↑ Wybrane mecze Bundesligi w kanałach nc+ (pol.). satkurier.pl, 2017-10-12.
- ↑ Sport bez granic (pol.). dziennikpolski24.pl, 2006-12-14.
- ↑ Bundesliga nadal w Eurosporcie (pol.). satkurier.pl, 2013-12-04.
- ↑ Eleven Sports z prawami do Bundesligi (pol.). satkurier.pl, 2017-02-19.
- ↑ NENT Group nabył prawa do transmisji Bundesligi w Polsce (pol.). satkurier.pl, 2020-11-10.
- ↑ Bundesliga w platformie Viaplay do 2029 roku (pol.). satkurier.pl, 2021-04-27.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona Bundesligi
- Bundesliga, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2021-01-02].
- Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
- Aktualne informacje o Bundeslidze na stronie kicker.de (niem.)
- Oficjalne archiwum Bundesligi (niem.)
- Wszystkie wyniki od założenia Bundesligi (niem.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)
| Reprezentacje |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rozgrywki ligowe |
| ||||||||
| Rozgrywki pucharowe |
| ||||||||
| Rozgrywki młodzieżowe |
| ||||||||
| Nagrody i wyróżnienia | |||||||||
| Pozostałe | |||||||||
