Świtezianka błyszcząca

Świtezianka błyszcząca
	Calopteryx splendens
	(Harris, 1780)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	ważki
Podrząd	ważki równoskrzydłe
Nadrodzina	Calopterygoidea
Rodzina	świteziankowate
Rodzaj	Calopteryx
Gatunek	świtezianka błyszcząca
Synonimy
	Libellula splendens Harris, 1780; Libellula ludovicea Fourcroy, 1785; Agrio cellaris Selys in Meisser, 1831; Agrio virescens Selys in Meisser, 1831; Calopteryx parthenias Burmeister, 1839; Calopteryx splendens ancilla Selys, 1853; Calopteryx splendens taurica Selys, 1853; Calopteryx taurica Selys, 1853; Calopteryx splendens mingrelica Selys, 1869; Calopteryx mingrelica Selys, 1869; Calopteryx splendens intermedia Selys, 1887; Calopteryx splendens tuempeli Scholtz, 1908; Calopteryx splendens tschaldririca Bartenev, 1909; Calopteryx splendens cretensis Pongracz, 1911; Calopteryx intermedia cecilia Bartenev, 1912; Calopteryx intermedia persica Bartenev, 1912; Calopteryx intermedia Selys, 1887; Calopteryx amasina Bartenev, 1912; Calopteryx splendens ciscaucasica Bartenev, 1925; Calopteryx splendens balcanica Fudakowski, 1930; Calopteryx balcanica Fudakowsky, 1930; Calopteryx splendens cartvelica Bartenev, 1930; Agrion splendens erevanense Akramowski, 1948; Calopteryx splendens johanseni Belyshev, 1955; Calopteryx splendens pseudosyriaca Buchholz, 1955; Calopteryx splendens caprai Conci in Conci & Nielsen, 1956; Calopteryx splendens waterstoni Schneider, 1984; Calopteryx waterstoni Schneider, 1984; Calopteryx splendens njuja Kosterin & Sivtseva, 2009;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Świtezianka błyszcząca, świtezianka lśniąca (Calopteryx splendens) – gatunek ważki równoskrzydłej z rodziny świteziankowatych (Calopterygidae). Występuje od zachodniej Europy po jezioro Bajkał i północno-zachodnie Chiny. Jest pospolity i szeroko rozprzestrzeniony w całym zasięgu występowania, również w Polsce. Spotykany jest głównie nad brzegami rzek i strumieni.

Ubarwienie samców jest metaliczno-niebieskie, niekiedy o zielonkawym odcieniu z przezroczystymi skrzydłami z wyjątkiem niebieskiej owalnej plamy, o różnej szerokości, umiejscowionej pośrodku ich długości, pozostawiającej nasadę i koniec skrzydła przezroczystymi.

Samice są metaliczno-zielone z przezroczystymi skrzydłami o jasnozielonym użyłkowaniu. Rozpiętość skrzydeł wynosi około 70 mm, a długość ciała około 50 mm^[5]. Larwy występują pospolicie najczęściej w płynących wodach dużych nizinnych rzek.

Samica składa jaja na roślinach wodnych pod powierzchnią wody zanurzając odwłok, a czasami całe ciało. Pod wodą może przebywać do 28 minut. Larwy zimują w wodzie, imagines pojawiają się od połowy maja do połowy sierpnia^[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

świtezianka dziewica (Calopteryx virgo)
ważki Polski

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ W literaturze zwykle podawany jest rok 1782, niekiedy 1776, lecz M. Hämäläinen w 2008 roku wykazał, że data publikacji pierwszego opisu zgodnego z zasadami nazewnictwa binominalnego to rok 1780, a w 1782 roku ukazało się drugie wydanie tej publikacji.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-03-01. [dostęp 2022-03-04]. (ang.).
↑ Hämäläinen, M.. Calopteryx splendens (Harris, 1780) – a note on the publication date of the description of the Banded Demoiselle. „Journal of the British Dragonfly Society”. 24 (1), s. 19–23, 2008. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Schorr i inni: World Odonata List. wrzesień 2010. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-26)]. (ang.).
↑ Calopteryx splendens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix - Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.
↑ Władysław Strojny: Nasze zwierzęta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1981, s. 75–76. ISBN 83-09-00045-6.

[uwaga1-3] W literaturze zwykle podawany jest rok 1782, niekiedy 1776, lecz M. Hämäläinen w 2008 roku wykazał, że data publikacji pierwszego opisu zgodnego z zasadami nazewnictwa binominalnego to rok 1780, a w 1782 roku ukazało się drugie wydanie tej publikacji.

[Checklist-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-03-01. [dostęp 2022-03-04]. (ang.).

[JBDS-2] Hämäläinen, M.. Calopteryx splendens (Harris, 1780) – a note on the publication date of the description of the Banded Demoiselle. „Journal of the British Dragonfly Society”. 24 (1), s. 19–23, 2008. (ang.).

[Checklistold-4] Schorr i inni: World Odonata List. wrzesień 2010. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-26)]. (ang.).

[iucn-5] Calopteryx splendens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Klucz-6] Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix - Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.

[Strojny-7] Władysław Strojny: Nasze zwierzęta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1981, s. 75–76. ISBN 83-09-00045-6.

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]