Canadair CL-415
Canadair CL-415 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Canadair od 2016 Viking Air |
| Typ | |
| Załoga |
2 |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji | |
| Liczba egz. |
84 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | |
| Moc |
każdy 2400 KM (1775 kW)[1] |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
28,38 m |
| Długość |
20,4 m |
| Wysokość |
9,01 m |
| Powierzchnia nośna |
100 m² |
| Masa | |
| Własna |
13 608 kg |
| Startowa |
17 100 kg (z wody) |
| Paliwa |
5 812 l |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
376 km/h na wysokości 1 500 m[1] |
| Prędkość przelotowa |
287 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
5 m/s |
| Zasięg |
2430 km |
| Rozbieg |
844 m (pas startowy); 814 m (start z wody) |
| Dobieg |
674 m (pas startowy); 664 m (lądowanie na wodzie) |
| Dane operacyjne | |
| Rzuty | |
Canadair CL-415 (Super Scooper) – kanadyjski gaśniczy samolot-amfibia produkowany w latach 1994–2015 przez przedsiębiorstwo Canadair (od 1986 Bombardier) i od 2016 przez firmę Viking Air po przejęciu programu CL-415. CL-415 jest rozwinięciem Canadair CL-215 i jest przystosowany do lotu z niewielką prędkością oraz do lądowania zarówno na lądzie, jak i na powierzchni wody, a jego głównym zastosowaniem jest gaszenie pożarów z powietrza. Ma również zastosowanie w lotach patrolowych, oraz w akcjach ratowniczych[1].

Historia
[edytuj | edytuj kod]Prace nad CL-415 rozpoczęły się na początku lat 90.. Po pozytywnych wynikach modernizacji CL-215, polegającej przede wszystkim na zastosowaniu nowych silników turbośmigłowych (Canadair CL-215T) zamiast wcześniejszych tłokowych silników gwiazdowych, postanowiono podjąć seryjną produkcję samolotu w tej konfiguracji, mogącego zabierać większą ilość środków gaśniczych. Wchodzący do produkcji w 1993 samolot, oprócz nowych silników, charakteryzował się licznymi modernizacjami w stosunku do CL-215, szczególnie w zakresie kokpitu i aerodynamiki (modyfikacja końcówek skrzydeł i statecznika poziomego), w celu uzyskania lepszych osiągów. W czasie tzw. manewru touch-and-go dno kadłuba zanurza się lekko w wodzie i samolot przy prędkości 160 km/h w ciągu 12 sekund nabiera do czterech wewnętrznych zbiorników 6 123 litrów wody, które następnie może zrzucić na ognisko pożaru w ciągu 3 sekund. Zanim rozpoczęła się faza produkcyjna programu, jego właścicielem był Bombardier, który kontynuował produkcję do 2015. W październiku 2016 program CL-415 został przejęty przez firmę Viking Air i jest produkowany w zmodernizowanej wersji Canadair CL-415EAF (Enhanced Aerial Firefighter) wraz z prawem serwisowania jednostek serii CL-215 i CL-415 u ich użytkowników[1][2][3].
Prowadzone są prace nad następcą Canadair CL-415, przemianowanego na DHC-515 i mającego być produkowanym w Victorii i Calgary przez de Havilland Canada. DHC-515 oferuje 12-15 procentowy wzrost wydajności przy jednoczesnym obniżeniu kosztów utrzymania i eksploatacji. Powiększone zbiorniki pozwolą mu na nabranie w ciągu 14 sekund 7 000 litrów wody. De Havilland Canada Canadair 515 jest nadal w fazie rozwoju. Oczekiwany czas otrzymania certyfikatu dla nowego typu amfibii to rok 2025[3][4].
Użytkownicy
[edytuj | edytuj kod]- Chorwacja - 6 maszyn
- Hiszpania - 4
- Kanada - 17
- Francja - 12
- Grecja - 7
- Malezja - 2
- Maroko - 5
- USA - 4
- Włochy - 19
Wypadki
[edytuj | edytuj kod]- 11 listopada 1997 samolot CL-415 o rejestracji F-ZBFQ w okolicy Marsylii (Francja) przy miejscowości La Ciotat podczas zajęć treningowych w czasie lądowania na wodzie pojawiły się silne turbulencje i w czasie próby startu samolot przewrócił się na grzbiet. Zginął jeden pilot, drugi był ranny[5]
- 16 sierpnia 2003 samolot CL-415 o rejestracji I-DPCN rozbił się w wąskiej dolinie 3 km od Esine prawdopodobnie z powodu błędnych decyzji pilotów. Obaj piloci zginęli w wypadku[6]
- 8 marca 2004 samolot CL-415 o rejestracji F-ZBEZ podczas lotu treningowego dwóch pilotów pod nadzorem instruktora rozbił się 85 km na północny wschód od Marsylii na jeziorze w okolicy miasteczka Les Salles-sur-Verdon. Przyczyną wypadku podczas ćwiczebnego pobierania wody było podejście pod złym kątem do lustra wody, co spowodowało rozpadnięcie samolotu. Instruktor i jeden z pilotów zginęli. Drugi pilot został odnaleziony żywy ze znaczną hipotermią (temperatura wody wynosiła 6° C)[7]
- 18 marca 2005 samolot CL-415 o rejestracji I-DPCK rozbił się podczas akcji gaszenia pożaru lasu w okolicy miasteczka Seravezza we Włoszech po uderzeniu w linię energetyczną. Obaj piloci zginęli[8]
- 23 lipca 2007 samolot CL-415 Greckich Sił Lotniczych rozbił się podczas akcji gaśniczej na wyspie Eubea w Grecji[9]
- 3 lipca 2013 kanadyjski samolot CL-415 o rejestracji C-FIZU rozbił się podczas akcji gaszenia pożaru lasu w okolicy miasteczka Wabush. Po pobraniu wódz z pobliskiego jeziora piloci stracili kontrolę nad samolotem, który wpadł do jeziora. Piloci zostali podjęci przez jednostkę ratowniczą ze skrzydła, które wystawało nad poziom wody[10]
- 27 października 2022 samolot CL-415 o rejestracji I-DPCN rozbił się podczas gaszenia pożaru lasu na zboczach wulkanu Etna w pobliżu miejscowości Linguaglossa (Sycylia). Obaj piloci zginęli. Samolot należał do Departamentu Straży Pożarnej, Ratownictwa Publicznego i Ochrony Ludności, a jego operatorem była firma Babcock, która posiada uprawnienia do serwisowania samolotów serii CL-215 i CL-415 we Włoszech[11]
- 9 stycznia 2025 samolot CL-415 o rejestracji C-GQBE podczas akcji gaszenia lasów w okolicy Los Angeles w Kalifornii zderzył się z cywilnym dronem, który naruszył zakazaną porzestrzeń powietrzną. Z powodu uszkodzenia krawędzi natarcia skrzydła samolot został na jakiś czas uziemiony[12]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Fahrzeug des Monats Oktober 2022 - Löschflugzeug Canadair CL-415. www.kfv-herford.de. [dostęp 2025-04-17]. (niem.).
- ↑ FLIGHT TEST: Bombardier 415 - The superscooper. www.flightglobal.com. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ a b Viking Canadair 515. web.archive.org. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ De Havilland Canada recovers Canadair brand for new firefighting seaplane. www.aerotime.aero. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ CRASH OF A CANADAIR CL-415-6B11 OFF LA CIOTAT: 1 KILLED. www.baaa-acro.com. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ Saturday 16 August 2003. asn.flightsafety.org. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ CRASH OF A CANADAIR CL-415 OFF LES SALLES-SUR-VERDON: 2 KILLED. www.baaa-acro.com. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ Friday 18 March 2005. asn.flightsafety.org. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ Monday 23 July 2007. asn.flightsafety.org. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ CRASH OF A CANADAIR CL-415 IN MOOSEHEAD LAKE. www.baaa-acro.com. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
- ↑ Italien: Canadair-Löschflugzeug CL-215/415 nach Wasserabwurf abgestürzt → zwei Tote bei Linguaglossa. www.fireworld.at. [dostęp 2025-04-17]. (niem.).
- ↑ FBI sucht Drohnen-Bediener nach Wasserbomber-K.O.. www.flugrevue.de. [dostęp 2025-04-17]. (niem.).