Deltochilini

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Canthonini)
Deltochilini
Lacordaire, 1856
Ilustracja
Canthon smaragdulus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

żukokształtne

Nadrodzina

żuki

Rodzina

poświętnikowate

Podrodzina

Scarabaeinae

Plemię

Deltochilini

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Epilissus splendidus
Scybalocanthon korasakiae
Anachalcos convexus
Deltochilum gibbosum
Circellium bacchus

Deltochilini – plemię chrząszczy z rodziny poświętnikowatych i podrodziny Scarabaeinae. Obejmuje ponad 800 opisanych gatunków, zgrupowanych w około 120 rodzajach.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcze o ciele długości od 2 do 25 mm, w zarysie okrągławym do owalnego. Dymorfizm płciowy jest w tej grupie słabo zaznaczony. Na głowie i przedpleczu brak jest u nich rogów, żeberek czy listewek. Czułki zbudowane są z dziewięciu członów. Ukryty pod rozbudowanym nadustkiem aparat gębowy ma błoniaste, blaszkowate żuwaczki. Odnóża środkowej pary mają szeroko rozstawione biodra oraz smukłe, zakrzywione i nieco tylko ku szczytowi rozszerzone golenie. Odnóża tylnej pary mają golenie podobnie zbudowane, zakrzywione i chude z lekko rozszerzonym wierzchołkiem. Odwłok ma pygidium niezasłonięte pokrywami[1].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

W plemieniu dominują gatunki żerujące na odchodach (koprofagiczne), ale występują też takie żerujące na padlinie (nekrofagiczne) czy grzybach (mykofagiczne), a wśród form o drobniejszych wymiarach częste jest żerowanie na ściółce i martwej materii roślinnej (saprofagia). Większość prowadzi dzienny tryb życia[2]. Osobniki dorosłe większości gatunków formują z odchodów lub padliny kule, które toczą na pewną odległość, po czym zagrzebują w norkach, gdzie służyć będą za pokarm dla larw[1].

Plemię kosmopolityczne, szczególnie licznie reprezentowane w Ameryce, Australii i na Madagaskarze[2].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadzony został w 1856 roku przez Jean Théodore’a Lacordaire’a pod nazwą Deltochilides[3]. Przez dłuższy czas funkcjonował w literaturze pod nazwą Canthonini, wprowadzoną w 1875 roku przez Johana Wilhelma van Lansberge’a jako Canthonides[4] i później skorygowaną przez Louisa Alberta Péringuey’a[5]. W 2006 roku Andrew B.T. Smith sugerował możliwość zachowania nazwy Canthonini jako ważnej, mimo bycia przez nią młodszym synonimem, powołując się na artykuł 35.5 ICZN[6]. Późniejsi autorzy zwrócili jednak uwagę, że artykułu tego nie można zastosować gdy dwie nazwy konkurują o tą samą rangę, w związku z czym za ważną uznaje się nazwę Deltochilini[7][8].

Do plemienia tego należy ponad 800 opisanych gatunków, zgrupowanych w około 120 rodzajach[2], w tym[9]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Bruce D. Gill: Scarabaeinae. Dung beetles. [w:] Generic Guide to New World Scarab Beetles [on-line]. 2001-2005. [dostęp 2020-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  2. ↑ a b c Clarke H. Scholtz, Adrian L.V. Davis, Ute Kryger: Evolutionary biology and conservation of dung beetles. Sofia-Moscow: Pensoft Pub., 2009. ISBN 9789546425171.
  3. ↑ T. Lacordaire: Histoire naturelle des insectes. Genera des Coléoptères ou exposé méthodique et critique de tous les genres proposés jusqu’ici dans cet ordre d’insectes. Tome troisème contenant les familles des pectinicornes et lamellicornes. 3. Paris: Roret, 1856.
  4. ↑ J.W. van Lansberge. Monographie des Onitides. „Annales de la Societe Entomologique de Belgique”. 18, s. 5–148, 1875. 
  5. ↑ L. Peringuey. Descriptive catalogue of the Coleoptera of South Africa. Fam. Lucanidae. Fam. Scarabaeidae. Sub-families: Coprinae, Aphodiinae, Troginae, Chironinae, Geotrupinae, Hybosorinae, Orphninae, Dynastinae. „Transactions of the South African Philosophical Society”. 12, s. 1–560, 1901. 
  6. ↑ Andrew B.T. Smith. A Review of the Family-group Names for the Superfamily Scarabaeoidea (Coleoptera) with Corrections to Nomenclature and a Current Classification. „The Coleopterists Bulletin”. 60, s. 144-204, 2006. DOI: [144:AROTFN2.0.CO;2 10.1649/0010-065X(2006)60[144:AROTFN]2.0.CO;2]. 
  7. ↑ Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1-972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807.
  8. ↑ S. Tarasov, D. Keith. Parachorius semsanganus sp. n. (Coleoptera, Scarabaeidae, Scarabaeinae) from Laos and its significance in the phylogeny of Oriental Deltochilini. „ZooKeys”. 111, s. 51–57, 2011. 
  9. ↑ tribus Deltochilini Lacordaire, 1856. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2023-12-23].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Deltochilini&oldid=72726661”