Szkoła Uzbrojenia

Szkoła Uzbrojenia
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1918
Rozformowanie	1939
	Tradycje
Nadanie sztandaru	Szkoła Zbrojmistrzów
Kontynuacja	Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia im. gen. Józefa Bema
	Dowódcy
Ostatni	płk Karol Błaszkowicz
	Organizacja
Dyslokacja	garnizon Warszawa
Rodzaj wojsk	służba uzbrojenia
Podległość	Departament Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych

Szkoła Uzbrojenia - szkoła Wojska Polskiego kształcąca personel służby uzbrojenia.

Historia szkoły[edytuj | edytuj kod]

Centralna Szkoła Zbrojmistrzów mieściła się w garnizonie Warszawa. Razem z Centralną Szkołą Gazową została zakwalifikowana jako centralny zakład służby uzbrojenia typu III. Komendant szkoły, w stosunku do podległego personelu i słuchaczy (frekwentantów) posiadał uprawnienia dyscyplinarne dowódcy batalionu. Szkoła szkoliła zbrojmistrzów w systemie kursowym w czterech specjalnościach: rusznikarskim, puszkarskim, pirotechnicznym i składmistrzów.

Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” Szkoła Uzbrojenia w Warszawie była jednostką, która w przypadku mobilizacji pozostawała na etacie pokojowym. W czasie wojny kadra szkoły należała, pod względem ewidencyjnym i uzupełnień, do Ośrodka Zapasowego Służby Uzbrojenia w Pomiechówku^[1]. Zaopatrywanie szkoły w czasie wojny należało do organów kwatermistrzowskich Okręgu Korpusu Nr I^[2].

Kultywowanie tradycji[edytuj | edytuj kod]

Z dniem 11 września 2003 roku Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia im. gen. Józefa Bema w Toruniu przyjęło dziedzictwo tradycji między innymi:

Centralnej Szkoły Rusznikarskiej (1918-1921),
Centralnej Szkoły Puszkarskiej (1920-1921),
Centralnej Szkoły Zbrojmistrzów-Pirotechników (1920-1921),
Centralnej Szkoły Składmistrzów (1920-1921),
Centralnej Szkoły Zbrojmistrzów (1921-1939)^[3].

Kadra szkoły[edytuj | edytuj kod]

Komendanci

kpt. / mjr Bolesław Miś (1919 – 1921)
ppłk / płk uzbr. Kazimierz Podwysocki (1923 - 14 II 1929 → dyspozycja szefa Dep. Uzbr. MSWojsk.^[4])
płk uzbr. inż. Aleksander Wieleżyński (6 VII 1929^[5] - 26 III 1931 → dyspozycja szefa Dep. Uzbr. MSWojsk.^[6])
płk uzbr. Mikołaj Gomólicki (26 III 1931 - 31 III 1933 → stan spoczynku)
ppłk / płk uzbr. Karol Błaszkowicz (31 III 1933^[7] - IX 1939 → naczelny szef służby uzbrojenia)

Oficerowie

mjr / ppłk uzbr. Adolf Jan Łazor – dyrektor nauk (6 VII 1929 - 1939)
kpt. uzbr. Benedykt Holzer - wykładowca (od 6 VII 1929^[8])

Kadra szkoły w latach 1923-1924

ppłk uzbr. Kazimierz Podwysocki - komendant
mjr Tadeusz Paweł Narbutt - wykładowca († 1940 Katyń)
mjr Mikołaj Osiński - wykładowca i kwatermistrz (do X 1931^[9])
kpt. Piotr Sapiecha - wykładowca
kpt. Karol Ławacz - wykładowca
por./kpt. Stefan Orlewicz - wykładowca
por. Walery Bagiński - wykładowca (do 1923)
por. Mikołaj Tarnowski - wykładowca (od 1924)
por. Władysław Witold Godlewski - wykładowca († 1940 Charków)
por. Henryk Pasternak - wykładowca (od 1924)
por. Wincenty Komorowski - wykładowca (od 1924)
por. Wincenty Stanisław Szlagiewicz - oficer ordynansowy

Obsada personalna szkoły w marcu 1939^[10]

komendant - płk uzbr. Karol Błaszkowicz
I zastępca komendanta - mjr inż. Marian Szczepan Mikołajski
adiutant - por. uzbr. Rudolf Więckowski †1940 Katyń
zastępca komendanta ds gospodarczych - mjr Józef Drzewiecki †1940 Charków
oficer żywnościowy - por. adm. (piech.) Marian Ludwik Buszek
oficer gospodarczy - kpt. int. Antoni II Wróblewski †1940 Katyń
dowódca kompanii szkolnej pirotechników i wykładowca - mjr uzbr. inż. Józef Ciosański †1940 Katyń
instruktor kompanii i wykładowca – kpt. uzbr. Zygmunt Skibiński †1940 Charków^[11]
kierownik laboratorium pirotechnicznego – kpt. uzbr. Jan Romuald Ruśkiewicz
kierownik warsztatu rozbrajania amunicji – kpt. uzbr. Jan Tymoteusz Weiss
dowódca kompanii szkolnej sprzętu przeciwgazowego i wykładowca - mjr uzbr. Julian Szutkowski †1940 Charków^[12]
instruktor kompanii i wykładowca – kpt. uzbr. Kazimierz Wójcikowski
kierownik warsztatu sprzętu pgaz – kpt. uzbr. Wacław Józef Szczurek
dowódca kompanii szkolnej puszkarzy i wykładowca – kpt. uzbr. Tadeusz Kujawa
instruktor kompanii i wykładowca – kpt. uzbr. Henryk Kalinowski
instruktor kompanii i wykładowca – kpt. uzbr. Władysław Kruk †1940 Charków^[13]
instruktor kompanii i wykładowca – por. uzbr. Zbigniew Ludwik Sowiński
kierownik warsztatu puszkarskiego – kpt. uzbr. Jan Papierski
dowódca kompanii szkolnej rusznikarzy – kpt. uzbr. Wacław Michał Orzechowski
wykładowca – kpt. uzbr. Władysław Romańczyk
instruktor kompanii i wykładowca – kpt. uzbr. Władysław V Nowakowski
instruktor kompanii i wykładowca – por. uzbr. Władysław Bohdanowicz
instruktor kompanii i wykładowca – por. uzbr. Władysław Bukowski
kierownik warsztatu rusznikarskiego – kpt. uzbr. Eugeniusz Mikołaj Burakowski

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 790.
↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 230.
↑ Decyzja Nr 241/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 27 sierpnia 2003 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, nadania imienia patrona oraz ustanowienia dorocznego Święta Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia w Toruniu (Dz. Urz. MON z dnia 12 września 2003 r. Nr 13, poz. 151).
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929 roku, s. 72, 83 płk uzbr. Kazimierz Podwysocki z dniem 30 czerwca 1929 roku został przeniesiony w stan spoczynku.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 211.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 112.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 87.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 205.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 323.
↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 489.
↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 488.
↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 543.
↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 265.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
Stanisław Rutkowski: Zarys dziejów polskiego szkolnictwa wojskowego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
Almanach oficerski na rok 1923/24. Dział III Organizacja Wojska Polskiego, zeszyt 2, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa 1923

[CITEREFRybkaStepan2010790-1] Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 790.

[CITEREFZarzycki1995230-2] Zarzycki 1995 ↓, s. 230.

[3] Decyzja Nr 241/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 27 sierpnia 2003 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, nadania imienia patrona oraz ustanowienia dorocznego Święta Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia w Toruniu (Dz. Urz. MON z dnia 12 września 2003 r. Nr 13, poz. 151).

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_4_z_14_lutego_1929_roku,_s._72,_83_płk_uzbr._Kazimierz_Podwysocki_z_dniem_30_czerwca_1929_roku_został_przeniesiony_w_stan_spoczynku-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929 roku, s. 72, 83 płk uzbr. Kazimierz Podwysocki z dniem 30 czerwca 1929 roku został przeniesiony w stan spoczynku.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_11_z_6_lipca_1929_roku,_s._211-5] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 211.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_3_z_26_marca_1931_roku,_s._112-6] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 112.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_5_z_11_kwietnia_1933_roku,_s._87-7] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 87.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_11_z_6_lipca_1929_roku,_s._205-8] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 205.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_7_z_23_października_1931_roku,_s._323-9] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 323.

[CITEREFRybkaStepan2006489-10] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 489.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Charkowa2003488-11] Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 488.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Charkowa2003543-12] Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 543.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Charkowa2003265-13] Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 265.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Centra	Artylerii Broni Pancernych Kawalerii Lotnictwa Łączności OPL i Przeciwgazowej Piechoty Sanitarnego Saperów Spadochroniarzy Wyszkolenia i Badań Weterynaryjnych Żandarmerii
Piechota	Batalion Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 7 Batalion Szkolny Podchorążych Rezerwy Piechoty Centralna Szkoła Strzelnicza Centrum Wyszkolenia Piechoty Ośrodek Wyszkolenia Rezerw Piechoty Szkoła Aplikacyjna Oficerów Piechoty Szkoła Podchorążych Piechoty Szkoła Podchorążych Piechoty w Warszawie Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie Szkoła Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 1 Szkoła Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 2 Szkoła Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 3 Wielkopolska Szkoła Podchorążych Piechoty
Kawaleria	Szkoła Podoficerów Zawodowych Kawalerii Centrum Wyszkolenia Kawalerii
Artyleria	Centrum Wyszkolenia Artylerii Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Centrum Wyszkolenia Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej Kursy Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii Mazowiecka Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii Szkoła Podchorążych Artylerii Szkoła Podchorążych Artylerii Przeciwlotniczej Szkoła Podoficerów Zawodowych Artylerii Szkoła Strzelań Artylerii Wołyńska Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii
Saperzy	Centrum Wyszkolenia Saperów Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Obóz Szkolny Saperów Oficerska Szkoła Inżynierii Szkoła Podchorążych Saperów Wyższa Szkoła Inżynierii Oficerska Szkoła Wojsk Kolejowych w Krakowie
Lotnictwo	Centrum Wyszkolenia Technicznego Lotnictwa Francuska Szkoła Pilotów Krakowska Szkoła Pilotów Bydgoska Szkoła Pilotów Oficerska Szkoła Aeronautyczna Oficerska Szkoła Obserwatorów Lotniczych Centralna Szkoła Mechaników Lotniczych w Bydgoszczy Lotnicza Szkoła Strzelania i Bombardowania Oficerska Szkoła Lotnictwa Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa Szkoła Podchorążych Lotnictwa Szkoła Podchorążych Lotnictwa – Grupa Techniczna Wyższa Szkoła Pilotów w Ławicy Wyższa Szkoła Pilotów w Grudziądzu Wojskowa Szkoła Lotnicza Wyższa Szkoła Lotnicza Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich Wojskowy Ośrodek Spadochronowy w Bydgoszczy Wojskowy Obóz Szybowcowy
Inne	Centralna Szkoła Podoficerów KOP Centralna Szkoła Zbrojmistrzów Korpus Kadetów Nr 1 Korpus Kadetów Nr 2 Korpus Kadetów Nr 3 Szkoła Podchorążych dla Podoficerów Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej Oficerska Szkoła Topografów Podoficerska Szkoła Łączności Szkoła Podchorążych Łączności Szkoła Podoficerów Zawodowych Służby Weterynaryjnej