Cerkiew św. Eliasza w Białymstoku
cerkiew parafialna | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Adres |
ul. ks. Aleksandra Tomkowida 6 | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Diecezja | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
20 lipca/2 sierpnia | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Białegostoku | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |||||||||||||
53°06′32,3″N 23°12′47,2″E/53,108972 23,213111 | |||||||||||||
Strona internetowa |
Cerkiew pod wezwaniem św. Proroka Eliasza – prawosławna cerkiew parafialna w Białymstoku. Należy do dekanatu Białystok diecezji białostocko-gdańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Cerkiew znajduje się na osiedlu Dojlidy, przy ulicy księdza Aleksandra Tomkowida 6[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1874 prawosławny baron Rydygier wybudował na cmentarzu kaplicę-grobowiec, w którym pochował swego tragicznie zmarłego syna (kapitana armii rosyjskiej, stacjonującego we Francji), a następnie swoją żonę i brata. W okresie II wojny światowej (lata 1941–1944) cerkiew służyła za skład amunicji armii niemieckiej. Po wycofaniu się wrogich wojsk, kaplica została wyremontowana i zamknięta na klucz. Ponowna konsekracja świątyni nastąpiła w 1946. Pięć lat później rozpoczęto rozbudowę istniejącej kaplicy na pełnowymiarową cerkiew. W latach 1953–1970 nastąpił dynamiczny rozwój przedmieść Białegostoku – Dojlid. W związku z tym zaistniała potrzeba ponownej rozbudowy cerkwi. W 1963 położono kamień węgielny pod budowę nowej świątyni, która powstała na fundamentach starszej kaplicy. Rozbudowa zakończyła się w 1970 i świątynia uzyskała obecny wygląd.
W 2021 r. ukończono gruntowny remont wnętrza cerkwi, w ramach którego pokryto ściany nowymi freskami, odrestaurowano ikonostas, wymieniono podłogę oraz główne drzwi wejściowe[2].
Architektura i wnętrza
[edytuj | edytuj kod]Budowę cerkwi prowadzono pod kierunkiem prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego (z krakowskiej ASP), natomiast freski wykonał J. Łotowski. Cerkiew została wybudowana w stylu nowogrodzkim na planie prostokąta. Wokół świątyni znajduje się cmentarz prawosławny o powierzchni jednego hektara (zał. 1874), na którym znajdują się m.in. nagrobki ofiar powstania styczniowego.
We wnętrzu świątyni znajdują się:
- grobowiec Rydygierów
- jednopiętrowy, dębowy ołtarz główny przywieziony z osady Sawin k. Chełma
- ołtarz boczny pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z ikonostasem
- zakrystia-prezbiterium z ikonostasem i ze schodami prowadzącymi na górę – znajdują się tam: chrzcielnica i sala katechetyczna na 50 osób (I piętro) oraz ryznica – miejsce do przechowywania szat liturgicznych (II piętro)
- ikonostas z ikonami: św. Proroka Eliasza, Zbawiciela, Narodzenia Matki Boskiej, archaniołów Gabriela i Michała
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Parafia Prawosławna św. Proroka Eliasza w Białymstoku [online], Parafia Prawosławna św. Proroka Eliasza w Białymstoku [dostęp 2021-01-10] (pol.).
- ↑ Wiaczesław Perek: PARAFIALNE UROCZYSTOŚCI W CERKWI NA BIAŁOSTOCKIM OSIEDLU DOJLIDY. orthodox.bialystok.pl, 4 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-07].