Cerkiew św. Michała Archanioła w Ruskim Potoku
709-144/1 | |||||||||||||||
cerkiew filialna | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Parafia |
Wniebowstąpienia Pańskiego w Ruskim Potoku | ||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
8/21 listopada | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie kraju preszowskiego | |||||||||||||||
Położenie na mapie Słowacji | |||||||||||||||
49°01′44,7″N 22°24′38,8″E/49,029083 22,410778 |
Cerkiew św. Michała Archanioła – prawosławna cerkiew filialna w Ruskim Potoku. Należy do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w tejże miejscowości, w archidekanacie dla powiatów: Humenné i Snina[1] w eparchii preszowskiej Kościoła Prawosławnego Czech i Słowacji.
Cerkiew powstała w unikatowym typie cerkwi karpackich charakterystycznym dla okolic Sniny i razem z dzwonnicą i ogrodzeniem posiadją status Narodowego Zabytku Kultury[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew została zbudowana w 1740 jako świątynia greckokatolicka. W latach pięćdziesiątych XX wieku została zamieniona na prawosławną, później wróciła w ręce grekokatolików by ponownie od 2000 r. przejść w użytkowanie prawosławnych. W latach 1933 i 1960 restaurowano ikonostas.
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Jest to cerkiew drewniana o konstrukcji zrębowej, orientowana, posadowiona na kamiennych fundamentach. Budowla trójdzielna: do zamkniętego trójbocznie prezbiterium przylega szersza nawa z babińcem. Na zrębie babińca posadowiona słupowa wieża o prostych ścianach zwieńczona cebulastym hełmem z metalowym krzyżem. Dach jednokalenicowy nad prezbiterium zwieńczony cebulastą kopułką. W połowie wysokości ścian cerkiew obiega dodatkowy daszek okapowy wsparty na rzeźbionych rysiach. Obiekt pokryty gontem.
-
Widok ogólny
-
Wieża nad babińcem
-
Widok od strony zachodniej
Wewnątrz nad prezbiterium i nawą niepełne zrębowe przekrycia uzupełnione stropami płaskimi. Stropy płaskie w babińcu. W prezbiterium barokowy ołtarz główny z ikoną Pietá z połowy XVIII wieku z malowanym tabernakulum. Kompletny czteropiętrowy ikonostas barokowy z XVIII wieku z patronalną ikoną Soboru św. Michała Archanioła zajmuje nie tylko całą przestrzeń między prezbiterium i nawą, ale fragment ścian nawy. Zachowały się także księgi liturgiczne z XVII wieku.
Wokół cerkwi[edytuj | edytuj kod]
Obok cerkwi drewniana dzwonnica zbudowana w 1956 z trzema dzwonami przeniesionymi z wieży świątyni[3]. Zbudowana na rzucie kwadratu, zwieńczona gontowym dachem namiotowym. Cerkiew otacza ogrodzenie kamienno-drewniane z dwiema bramkami z daszkami gontowymi.
-
Elewacja boczna
-
Dzwonnica
-
Widok od wschodu
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew jest obiektem szlaku turystycznego:
Szlaki piesze
- Szlak Ikon: Uličské Krivé – Sedlo pod Veżonu (500m) – Ruský Potok (443m) – Sedlo pod Kyćerou (660m) – Topoľa, pomnik Alesandra Duchnovića (393m)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Prešovská pravoslávna eparchia (baza adresowa)
- ↑ Zoznamy nehnuteľných kultúrnych pamiatok. [dostęp 2016-01-07]. (słow.).
- ↑ Słowackie kościoły drewniane, Ruský Potok. [dostęp 2016-01-07]. (pol.).
- ↑ Szlak ikon. [dostęp 2016-01-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str. 285–286 ISBN 83-89188-08-2