Cerkiew św. Mikołaja w Smolniku

Cerkiew
św. Mikołaja
w Smolnikuobecnie kościół św. Mikołaja

A-327 z dnia 30.01.1995
kościół filialny
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Smolnik
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Nowym Łupkowie
Wezwanie	św. Mikołaja
Wspomnienie liturgiczne	6 grudnia
Historia Data zakończenia budowy 1806 Poprzednie wyznanie Kościół Greckokatolicki w Polsce do 1947 r.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • murowana z kamienia na zaprawie wapienno-glinianej z dodatkiem słomy
Położenie na mapie gminy Komańcza Smolnik, cerkiew
Położenie na mapie Polski Smolnik, cerkiew
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Smolnik, cerkiew
Położenie na mapie powiatu sanockiego Smolnik, cerkiew
49°15′50,8″N 22°07′29,0″E

Cerkiew św. Mikołaja w Smolniku – dawna łemkowska cerkiew greckokatolicka wybudowana w 1806 Smolniku.

Od 1979 użytkowana jako kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Nowym Łupkowie. Cerkiew wpisano na listę zabytków w 1995.

Historia

Cerkiew została zbudowana w 1806. W czasie drugiej wojny światowej w 1944 poważnemu uszkodzeniu uległ dach i wieża świątyni. W latach 1956–1961 przejęta i użytkowana przez parafię rzymskokatolicką w Komańczy. W tym czasie remontowana. W latach 1961–1968 zamknięta i w tym okresie okradziona z części ikon i sprzętów liturgicznych. Od 1968 ponownie w użytkowaniu przez parafię rzymskokatolicką w Komańczy a od 1979 w Nowym Łupkowie. Remont świątyni przeprowadzono w 1973, a ponowny rozpoczęto w 1995. Obecnie (2015) prowadzony jest gruntowny remont elewacji świątyni. Wcześniej (2014) został wyremontowany dach.

• 
  Elewacja frontowa
• 
  Elewacja boczna
• 
  Widok od strony prezbiterium

Architektura

Architektura świątyni o charakterze barokowym. Jest to cerkiew orientowana, murowana, otynkowana. Budulcem był kamień na zaprawie wapienno-glinianej z dodatkiem słomy. Zbudowana na rzucie prostokąta z wysoką czworoboczną cebulastą wieżą nad przedsionkiem wtopioną w dach nawy. Dach kalenicowy zwieńczony dwoma ośmiobocznymi wieżyczkami nad nawą i prezbiterium zakończonymi krzyżami, pokryty blachą.

Wnętrze świątyni

Wnętrze świątyni

Wewnątrz nawy zachowała się polichromia figuralna (między innymi św.św. Cyryla i Metodego i św. Olgi) oraz po obu jej stronach marmurowe epitafia ks. Bazylego Ławrowskiego parocha a zarazem właściciela Smolnika i jego żony Pelagii. Natomiast ikonostas z bogatą dekoracją snycerską jest niekompletny. Z pozostałych elementów wyposażenia zachowały się dwa ołtarze boczne św. Mikołaja i Zwiastowania Najświętszej Panny Marii.

Wokół cerkwi

Na południowy zachód od świątyni stoi murowana dwukondygnacyjna zabytkowa dzwonnica. Zbudowana z kamienia na planie kwadratu z namiotowym dachem i dwoma małymi dzwonami. Na wschód od cerkwi znajduje się cmentarz przycerkiewny z kilkoma starymi kamiennymi nagrobkami, między innymi pochowany jest tu paroch smolnicki ks. Pawło Stukocz (1855–1922). Cmentarz nadal jest użytkowany.

Bibliografia

• Hanna Faryna-Paszkiewicz, Małgorzata Omilanowska, Robert Pasieczny: Atlas zabytków architektury w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 596. ISBN 83-01-13478-X.
• Zbigniew Muzyk, Cerkwie, wschodnia część Beskidu Niskiego, Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2000, str.21 ISBN 83-913147-2-3
• Praca zbiorowa, Bieszczady, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków-Olszanica 1994, str.335, ISBN 83-85557-09-1

Linki zewnętrzne

• Informacje o cerkwi na stronie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami
• Informacje o cerkwi na stronie parafii Nowy Łupków
• Informacje o cerkwi na portalu twojebieszczady.pl