Cerkiew św. Spasa w Nesebyrze
42°39′26″N 27°43′59″E/42,657222 27,733056| cerkiew | |||||||||||
| |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Bułgarii  | |||||||||||
| 42°39′26″N 27°43′59″E/42,657222 27,733056
| |||||||||||
Cerkiew św. Spasa[1] w Nesebyrze – zabytkowa prawosławna cerkiew w bułgarskim mieście Nesebyr.
Cerkiew została zbudowana z kamienia i błota[2] w 1609 r. ze środków bogatego obywatela Nesebyru. Powstała za czasów urzędowania biskupa Cypriana, o czym informuje tablica z inskrypcją wmurowana nad południowym wejściem. Jednonawowa i posiadająca jedną apsydę budowla o wymiarach 11,70 metra na 5,70 metra pierwotnie posiadała długi i wąski narteks po północnej stronie, z którym szerokość jej bryły wynosiła 9,80 metra[3]. Obecnie jest najmniejszą cerkwią w mieście[4].
Ze względu na wzniesienie w czasach panowania osmańskiego projekt świątyni podlegał szeregowi ówczesnych ograniczeń, m.in. jej wysokość nie mogła przekraczać wysokości jeźdźca na koniu[2], w efekcie czego cerkiew jak wiele innych z tego okresu powstała w zagłębieniu terenu[4], a jej wschodnia ściana była do połowy schowana w ziemi[3]. Ponadto zgodnie z ówczesnymi regulacjami budowla nie mogła różnić się z zewnątrz od innych budynków, przez co miała małe okna i nie posiadała kopuły ani dzwonnicy[2]. Świątynię nakrywał drewniany dach z okapem i bez dodatkowego obramowania[3]. Jest to jedyna w mieście zachowana do dnia dzisiejszego cerkiew zbudowana w czasach osmańskich[5].
Wnętrze budowli ozdobiono malowidłami z początków XVII w. autorstwa anonimowego artysty[3], które pokrywają większość ścian. Dobrze zachowane dekoracje malarskie[2] przedstawiają apostołów[6], sceny z życia Jezusa i Marii z Nazaretu[3], np. chrztu Jezusa, jego zmartwychwstania i wjazdu do Jerozolimy[7], a w apsydzie cerkwi wykonano malowidło Matki Boskiej Platytera[3]. Cerkiew ta jest jedną z dwóch posiadających najlepiej zachowane freski[8]. We wnętrzu świątyni znajdował się także[3] XV-wieczny[2] grobowiec bizantyńskiej księżniczki Mataisy Kantakuzeny, jednak obecnie jest on przechowywany w nesebyrskim muzeum archeologicznym[3].
W sąsiedztwie cerkwi znajdują się ruiny łaźni rzymskich z V-VI w. oraz łaźnia turecka z XVIII wieku[4] z małą kopułą[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nesebyr, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-07-15].
- ↑ a b c d e Cerkiew Wniebowstąpienia zwana również św. Spasa jest najmniejszą świątynią (11,7 x 5,7 m) w mieście.. [dostęp 2019-06-13]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h THE SAINT SPASS CHURCH. Museum Ancient Nessebar. [dostęp 2019-06-13]. (ang.).
- ↑ a b c BUŁGARIA. Nesebyr - starożytna perełka Morza Czarnego część 2.. [dostęp 2019-06-13]. (pol.).
- ↑ Church of St. Spas | World Heritage Journeys of Europe, visitworldheritage.com [dostęp 2019-06-16].
- ↑ a b Church of the Holy Saviour, Nesebăr - Nesebăr tourism - ViaMichelin, www.viamichelin.co.uk [dostęp 2019-06-16] (ang.).
- ↑ Church St. Spas (Town of Nessebar), Guide Bulgaria [dostęp 2019-06-16] (ang.).
- ↑ Ryan James i inni, Frommer's? Eastern Europe, John Wiley & Sons, 17 marca 2009, ISBN 978-0-470-47334-4 [dostęp 2019-06-16] (ang.).
