Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Hrebennem
| cerkiew filialna | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Eparchia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
6/19 sierpnia | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Cerkiew Przemienienia Pańskiego – unicka, a następnie prawosławna cerkiew w Hrebennem, wzniesiona w 1773 i zniszczona w ramach akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej w 1938.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Unicka parafia w Hrebennem powstała przed 1749[1]. W protokole wizytacji placówki duszpasterskiej z 1760 podano, iż patronem miejscowej cerkwi był św. Michał Archanioł. Trzynaście lat później we wsi wzniesiono nową drewnianą cerkiew pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego[1].
Nowa świątynia w swojej architekturze przypominała kościoły rzymskokatolickie. Była to budowla trójdzielna z pojedynczą barokową wieżyczką. Przed 1816 cerkiew straciła status parafialnej i stała się filią parafii unickiej w Horodle, następnie przyłączono ją do parafii łuszkowskiej. W 1875 została siłowo przekazana Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu w ramach likwidacji unickiej diecezji chełmskiej[1].
W 1909 miejscowi parafianie ubiegali się w eparchii chełmskiej o budowę nowej cerkwi w Hrebennem, jednak zdaniem naczelnego architekta administratury Aleksandra Puringa nie było to konieczne, wystarczyło jedynie wyremontować osiemnastowieczną świątynię[1]. W 1915 wierni prawosławni z Hrebennego udali się na bieżeństwo. W niepodległej Polsce cerkiew nie została ponownie otwarta, chociaż miejscowa ludność (prawosławni stanowili większość mieszkańców wsi) ubiegała się o to, poparta w 1929 przez metropolitę warszawskiego i całej Polski Dionizego[2].
Cerkiew została zniszczona w czasie akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej w 1938. W wykazach rozebranych świątyń wskazano, iż była już wtedy w bardzo złym stanie technicznym, co jednak mogło służyć jedynie jako pretekst dla jej zniszczenia[3].
Szczególną czcią otaczana była w cerkwi w Hrebennem ikona maryjna[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Hrebenne historia miejscowości i świątyń. [dostęp 2013-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-12)].
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 54, 58, 61 i 79. ISBN 978-83-7548-003-0.
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 219. ISBN 978-83-7548-003-0.