Cezar Cui
| ||
![]() Cezar Cui – portret Ilii Repina | ||
Imię i nazwisko | Cezar Antonowicz Cui | |
Data i miejsce urodzenia | 18 stycznia 1835 Wilno | |
Pochodzenie | rosyjskie | |
Data i miejsce śmierci | 26 marca 1918 Piotrogród | |
Instrumenty | fortepian | |
Gatunki | muzyka poważna | |
Zawód | kompozytor, krytyk muzyczny, inżynier | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Cezar Antonowicz Cui, César Cui (ros. Цезарь Антонович Кюи; (ur. 6 stycznia?/ 18 stycznia 1835 w Wilnie, zm. 26 marca 1918 w Piotrogrodzie) – rosyjski kompozytor, krytyk muzyczny i inżynier.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem francuskiego żołnierza-oficera, który pozostał w Wilnie po wojnie z Rosją w 1812 roku oraz Polki Julii Gucewicz[1]. Już w okresie nauki w gimnazjum wykazywał uzdolnienie muzyczne. Pod wpływem dzieł Fryderyka Chopina skomponował mazurek na fortepian. W Wilnie pobierał lekcje muzyki (między innymi u Stanisława Moniuszki).
W roku 1851 rozpoczął studia w petersburskiej Szkole Inżynieryjnej, po czterech latach przeniósł się do Wojskowej Akademii Inżynieryjnej, gdzie do roku 1857 studiował budowę fortyfikacji. Został nauczycielem akademickim tej uczelni i w roku 1878 profesorem. W późniejszych latach został awansowany do stopnia wojskowego generała.
W Sankt Petersburgu poznał kompozytora Milija Bałakiriewa. Niezależnie od pracy na uczelni wojskowej, zajmował się twórczością muzyczną.
Był jednym z pięciu członków Potężnej Gromadki. Jako krytyk muzyczny najpierw wspierał grupę, lecz później odszedł od niej i w krytykach wyrażał się o niej negatywnie. W ostatnich latach życia utracił wzrok.
Jego dorobek to opery, pieśni, suity orkiestrowe i utwory fortepianowe[2].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Komandor Legii Honorowej (1885)[3]
- Order Świętego Stanisława I klasy (1888)[4]
- Order Świętej Anny I klasy (1891)[4]
- Order Świętego Włodzimierza II klasy (1901)[4]
- Cesarski i Królewski Order Orła Białego (1911)[4]
- Order Świętego Aleksandra Newskiego (1916)[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Анри Муселак (Henri Musielak), Французское происхождение русского композитора Цезара Аитоновича Кюи. Советская Музыка. 1979 n° 10
- ↑ Edward Wrocki, Cezary Cui. Życie i działalność. 1835-1918. Warszawa 1925. nakład redakcji Rytmu
- ↑ Цезарь Кюи (ros.). culture.ru. [dostęp 2020-01-17].
- ↑ a b c d e Кюи Цезарь Антонович (ros.). grwar.ru. [dostęp 2020-01-17].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- ISNI: 0000 0001 0888 6481
- VIAF: 37101399
- LCCN: n80086152
- GND: 119224151
- NDL: 00901966
- LIBRIS: nl023tk60rw2hcl
- BnF: 13892872c
- SUDOC: 080006450, 160317584
- NLA: 35032528
- NKC: xx0002186
- BNE: XX1130904
- NTA: 085703389
- BIBSYS: 90804372
- Open Library: OL5287754A, OL1256129A
- PLWABN: 9810648747405606
- NUKAT: n2006150762
- NLI: 000429578
- PTBNP: 244846
- LNB: 000039589
- NSK: 000426195
- CONOR: 37584227
- ΕΒΕ: 253634
- BLBNB: 000169990
- RISM: pe41007359
- WorldCat: lccn-n80086152
- Rosjanie pochodzenia francuskiego
- Rosjanie pochodzenia polskiego
- Rosyjscy inżynierowie
- Rosyjscy generałowie
- Rosyjscy kompozytorzy
- Rosyjscy kompozytorzy operowi
- Rosyjscy krytycy muzyczni
- Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie)
- Odznaczeni Orderem Świętej Anny
- Odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (Imperium Rosyjskie)
- Odznaczeni Orderem Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie)
- Komandorzy Legii Honorowej
- Pochowani na Cmentarzu Tichwińskim w Petersburgu
- Urodzeni w 1835
- Zmarli w 1918