Chabenec
Chabenec, Ďurková i Zámostská | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
1955 m n.p.m. |
Położenie na mapie Słowacji | |
48°56′20,48″N 19°31′00,12″E/48,939022 19,516700 |
Chabeniec (słow. Chabenec, 1955 m) – szczyt w zachodniej części pasma Niżnych Tatr na Słowacji.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Leży w głównym grzbiecie Niżnych Tatr, ok. 7 km na zachód od Chopoka. Od wschodu jego masyw oddziela od Kotlisk płytkie, halne obniżenie grzbietu, zwane Chabenieckim Siodłem (1843 m). Na zachodzie grzbiet Chabeńca opada łagodnie i długo ku szerokiej przełęczy zw. Siodłem Dziurkowej (słow. Sedlo Ďurkovej, 1709 m). Stoki południowe opadają do Doliny Łomnistej (Lomnistá dolina). W kierunku północnym od szczytu odchodzi długi grzbiet, który kończy się Magurą Lupczańską (Ľupčianska Magura, 1315 m) powyżej miejscowości Partizánska Ľupča.
Geologia, morfologia[edytuj | edytuj kod]
Masyw Chabeńca zbudowany jest z granitów, tworzących jądro głównego grzbietu niżnotatrzańskiego. Na jego stokach – stromych i skalistych – kończą się klasycznie wykształconymi cyrkami lodowcowymi trzy walne doliny Niżnych Tatr: od południa – Dolina Łomnista, od północnego zachodu dolina Ľupčianska dolina, od północnego wschodu Krížska dolina (Dolina Krzyska). Cyrk lodowcowy w Dolinie Krzyskiej nosi nazwę Chabenec i jest w nim niewielkie jeziorko.
Przyroda ożywiona[edytuj | edytuj kod]
Szczyt Chabenca, stoki południowe, wschodnie i zachodnie porasta naturalna, trawiasta roślinność pietra halnego. Tylko północne stoki są strome i skaliste i są terenem, na którym utrzymuje się aklimatyzowana w Niżnych Tatrach populacja kozicy.
Cały masyw Chabeńca leży na terenie Parku Narodowego Niżne Tatry. Południowe stoki masywu obejmuje dodatkowo rezerwat przyrody Skalka.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Chabenec jest bardzo dobrym punktem widokowym. Przebiega przez niego główny (czerwony) szlak Niżnych Tatr, ponadto znajduje się na nim węzeł szlaków turystycznych. W pobliżu Chabeńca znajduje się pod siodłem Dziurkowej schron Ďurková.
- odcinek: Chopok – Deresze – sedlo Poľany – Poľana – Krížske sedlo – Kotliská – Chabenec. Czas przejścia: 2.25 h, ↓ 2.55 h
- odcinek: Sedlo pod Skalkou – Veľká hoľa – Latiborská hoľa – Sedlo Latiborskej hoľe – Sedlo Zámostskej hole – Ďurková – Sedlo Ďurkovej – Chabenec. Czas przejścia: 4.30 h, ↓ 3.20 h
- Jasenie – leśniczówka Predsuchá – Jasenianská dolina – Kyslá – Bauková – Struhárske sedlo – Chabenec. Czas przejścia: 6.35 h, ↓ 5 h
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hochmuth Zdenko a kolektív: Nízke Tatry – západ. Turistický sprievodca ČSSR č. 10, wyd. Šport, Slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982;
- Nízke Tatry – Chopok, mapa 1:50 000, nr 122, wyd. VKÚ Harmanec, 2003, ISBN 80-8042-045-9;