Chaber driakiewnik

Chaber driakiewnik
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Carduoideae
Rodzaj	chaber
Gatunek	chaber driakiewnik
	Nazwa systematyczna
	Centaurea scabiosa L.; Sp.Pl.2, 1753
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chaber driakiewnik (Centaurea scabiosa L.) – bylina z rodziny astrowatych. W Polsce gatunek jest pospolity i występuje na terenie całego kraju, a w górach aż po piętro regla dolnego^[3].

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona, bruzdowana, słabo rozgałęziona w górnej części, z kilkoma koszyczkami, o wysokości 40–100 cm^[3].
Liście: Dolne ogonkowe, górne siedzące; pojedynczo bądź podwójnie pierzastosieczne (nierówno)^[3].
Kwiaty: W formie koszyczków kwiatowych o średnicy od 3 do 6 cm. Okrywa koszyczka o długości 18-23 mm o kształcie zbliżonym do kuli. Łuski pozbawione podłużnych żeberek, gładkie, z przyczepkami trójkątnymi, frędzlowatymi, czarniawymi i zbiegającymi po bokach. Barwa kwiatów purpurowa, bądź (rzadziej) różowa. Środkowe kwiaty rurkowate i obupłciowe, brzeżne skośnie lejkowate, dłuższe i płonne. Okres kwitnienia od czerwca do października^[3].
Owoce: Mają postać niełupki^[3].

Biologia i ekologia

Siedlisko: Suche pastwiska i łąki, a także murawy, zarośla i obrzeża lasów^[3]. Gatunek charakterystyczny dla muraw kserotermicznych z klasy Festuco-Brometea^[4].

Jest rośliną żywicielską larw motyla przeplatki febe^[5].

Systematyka

W obrębie gatunku wyróżnia się 12 podgatunków^[6]:

Centaurea scabiosa subsp. adpressa (Ledeb.) Gugler
Centaurea scabiosa subsp. alpestris (Hegetschw.) Nyman – chaber alpejski
Centaurea scabiosa subsp. apiculata (Ledeb.) Mikheev
Centaurea scabiosa subsp. badensis (Tratt.) Gugler
Centaurea scabiosa subsp. cephalariifolia (Willk.) Greuter
Centaurea scabiosa subsp. fritschii (Hayek) Hayek
Centaurea scabiosa subsp. grinensis (Reut.) Nyman
Centaurea scabiosa subsp. integra Greuter
Centaurea scabiosa subsp. sadleriana (Janka) Asch. & Graebn.
Centaurea scabiosa subsp. scabiosa
Centaurea scabiosa subsp. spinulosa (Spreng.) Arcang.
Centaurea scabiosa subsp. tematinensis (Domin) Domin

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Marcin Sielezniew, Izabela Dziekańska: Motyle dzienne. Warszawa: Multico, 2010, s. 256.
↑ Centaurea scabiosa L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-06-21] .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[pzws-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.

[matuszkiewicz-4] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.

[5] Marcin Sielezniew, Izabela Dziekańska: Motyle dzienne. Warszawa: Multico, 2010, s. 256.

[powo-6] Centaurea scabiosa L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-06-21] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]