Chersoń

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Chersoń
Херсон
Ilustracja
Budynek dawnej Dumy Miejskiej w Chersoniu, obecnie Muzeum Sztuki im. Ołeksija Szowkunienki
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 chersoński

Mer

Ihor Kołychajew
(de iure)[1]
Ołeksandr Kobieć
(de facto)[2]

Powierzchnia

145 km²

Wysokość

46,6 m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności


283 649[3]

Nr kierunkowy

+380 552

Kod pocztowy

73000

Tablice rejestracyjne

BT

Podział miasta

3 rejony

Położenie na mapie obwodu chersońskiego
Mapa konturowa obwodu chersońskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chersoń”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, na dole znajduje się punkt z opisem „Chersoń”
Ziemia46°38′N 32°35′E/46,633333 32,583333
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Portal Ukraina

Chersoń (ukr. Херсон) – miasto obwodowe na południu Ukrainy, nad Dnieprem, stolica obwodu chersońskiego, 283 649 mieszkańców w 2021. W mieście znajduje się stacja kolejowa Chersoń. Jedyne miasto obwodowe Ukrainy zajęte w ramach rosyjskiej inwazji z 2022 roku[4]. Od 2 marca miejscowość znajduje się pod okupacją sił rosyjskich[5][6], przy których udziale powołano kolaboracyjne władze[2] dążące do włączenia miasta i obwodu w skład Federacji Rosyjskiej[7]. Rozpoczął się także proces rusyfikacji[8] oraz wprowadzono do obiegu rubla rosyjskiego[9]. Działania władz okupacyjnych oraz kolaboracyjnych spotykają się ze strony mieszkańców miasta z oporem, w tym o charakterze partyzanckim[10].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Na mapach z XVII i XVIII wieku w miejscu dzisiejszego Chersonia zaznaczano miasto określane, jako pierwsze ujęcie na mapie, pod nazwą Bilehowisce y. H.[11][12]. Do czasu zawartego w 1774 roku traktatu w Küczük Kajnardży terytoria te jako część Jedysanu wchodziły w skład Imperium Osmańskiego, a następnie przejęła je Rosja[13]. W miejscu wcześniejszej osady, na mocy ukazu Katarzyny II z 18 czerwca 1778, na wysokim, prawym brzegu Dniepru założono obecne miasto jako twierdzę i ośrodek stoczniowy Floty Czarnomorskiej. Nazwa utworzona została od starożytnego Chersonezu Taurydzkiego.

W 1783 r. nastąpiło nadanie praw miasta powiatowego (ujezd)[14] i wodowanie pierwszego statku w miejscowej stoczni. Od 1783 do ok. 1793 roku w mieście działała Kompania Handlowa Polska (tzw. Kompania Chersońska) – pierwsze polskie przedsiębiorstwo żeglugowe.

W 1803 r. miasto stało się stolicą guberni chersońskiej.

Okupowany przez III Rzeszę od 19 sierpnia 1941 do 13 marca 1944 roku.

W referendum z 1991 r., przy frekwencji 83,4% osób uprawnionych do głosowania, 90,1% głosów w obwodzie chersońskim oddano za ogłoszeniem niepodległości przez Ukrainę[15].

W marcu 2022 roku miejscowość zajęły wojska rosyjskie w ramach rozpoczętej w lutym tego roku inwazji na Ukrainę[4]. W tym samym miesiącu Prezydent Ukrainy nadał miastu tytuł Miasto-bohater Ukrainy[16].

Zabytki i atrakcje[edytuj | edytuj kod]

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Miasto podzielone jest na 3 rejony:

  • Suworowski
  • Korabelny
  • Dnieprzański (ukr. Дніпровський, Dniprowśkyj)
  • Sobór Świętego Ducha

    Sobór Świętego Ducha

  • Sobór katedralny Zaśnięcia Matki Boskiej (Uspienski)

    Sobór katedralny Zaśnięcia Matki Boskiej (Uspienski)

  • Sobór św. Katarzyny

    Sobór św. Katarzyny

  • Cerkiew Grecko-Sofijska

    Cerkiew Grecko-Sofijska

  • Dworzec kolejowy

    Dworzec kolejowy

  • Brama Oczakowska

    Brama Oczakowska

  • Most przez Dniepr w Chersoniu

    Most przez Dniepr w Chersoniu

Ludzie związani z Chersoniem[edytuj | edytuj kod]

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Мером Херсона став нардеп-мажоритарник (ros.). [dostęp 2022-05-11].
  2. ↑ a b Kherson mayor refuses to cooperate with collaborators and invaders (ang.). [dostęp 2022-05-11].
  3. ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu chersońskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku (ukr.).
  4. ↑ a b „Trudno na to patrzeć”. Chersoń pustoszeje, mieszkańcy wyjeżdżają z miasta, Polskie Radio 24, 13 kwietnia 2022 [dostęp 2022-08-20].
  5. ↑ Wojna w Ukrainie. Rosjanie podbili Chersoń. Mieszkańcom uruchomili rosyjską telewizję, Polsat News, 4 marca 2022 [dostęp 2022-08-20].
  6. ↑ Ukraina. „Rosyjskie dowództwo wojskowe opuściło Chersoń”, Polsat News, 20 sierpnia 2022 [dostęp 2022-08-20].
  7. ↑ Władze okupacyjne obwodu na Ukrainie chcą przyłączyć się do Rosji. Zwróciły się do Władimira Putina, Wprost, 11 maja 2022 [dostęp 2022-08-20].
  8. ↑ Sebastian Łupak, Trwa rusyfikacja podbitej części Ukrainy. Ciężko uwierzyć, co robią w Chersoniu i okolicach, Wirtualna Polska Książki, 26 kwietnia 2022 [dostęp 2022-08-20].
  9. ↑ Prorosyjska administracja w Chersoniu zapowiada przejście z hrywny na rubla, Rzeczpospolita, 1 maja 2022 [dostęp 2022-08-20].
  10. ↑ Oddolna walka o Chersoń. Ukraińcy „polują” na kolaborantów, Onet Wiadomości, 10 lipca 2022 [dostęp 2022-08-26].
  11. ↑ Herman Moll, A System Of Geography: Or, A New & Accurate Description Of The Earth In All Its Empires, Kingdoms and States. Illustrated with History and Topography, And Maps of Every Country, Fairly Engraven on Copper, According to the Latest Discoveries and Corrections (etc.): A System Of Geography: Or, A New & Accurate Description Of The Earth In all its Empires, Kingdoms and States. 1, London: Timothy Childe, 1701 [dostęp 2022-08-20] (ang.).
  12. ↑ Федор Цивильский, БИЛИХОВИЧИ – БЕЛЫЕ ПЕЩЕРЫ, tednick.livejournal.com [dostęp 2022-08-20] (ros.).
  13. ↑ Orlando Figes, Wojna krymska 1853-1856. Ostatnia krucjata. Maciej Balicki (tłum.), Oświęcim: Napoleon V, 2018, s. 32, ISBN 978-83-7889-823-8, OCLC 1084595139.
  14. ↑ Chersoń, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-08-20].
  15. ↑ Ukrainian Independence Referendum, Seventeen Moments in Soviet History, 28 września 2015 [dostęp 2022-08-20] (ang.).
  16. ↑ Kharkiv, Chernihiv, Mariupol, Kherson, Hostomel, Volnovakha awarded title of hero cities, Ukrinform [dostęp 2022-08-20] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Miasta obwodu chersońskiego

Flag of Kherson Oblast.svg

Rejony obwodu chersońskiego

herb obwodu chersońskiego

Podział administracyjny Ukrainy
Obwody
Republika autonomiczna
Miasta wydzielone
Miasta obwodowe

Map of Ukraine Oblasts simple 4 colors.svg

  1. ↑ a b c Sewastopol i Republika Autonomiczna Krymu zostały jednostronnie inkorporowane do Rosji; na arenie międzynarodowej są uznawane za część Ukrainy.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chersoń&oldid=68266842”