Chomicznik
| Phodopus | |||
| G.S. Miller, 1910[1] | |||
 Chomicznik dżungarski (P. sungorus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
chomicznik | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Cricetulus bedfordiae O. Thomas, 1908 (= Cricetulus roborovskii Satunin, 1903) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Chomicznik[3] (Phodopus) – rodzaj ssaków z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji[4][5][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 70–103 mm, długość ogona 5–15 mm, długość ucha 8–16 mm, długość tylnej stopy 10–15 mm; masa ciała 19–28 g[5][7].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1910 roku amerykański zoolog i botanik Gerrit Smith Miller w artykule poświęconym dwóm nowym rodzajom gryzoni, opublikowanym w czasopiśmie Smithsonian Miscellaneous Collections[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) chomicznik malutki (P. roborovskii)
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Phodopus: gr. φως phos, φωδος phodos ‘bąbel, pęcherz’[8]; πους pous, ποδος podos ‘stopa’[9].
- Cricetiscus: rodzaj Critecus Leske, 1779 (chomik); łac. przyrostek zdrabniający -iscus[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Cricetulus campbelli O. Thomas, 1905.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[11][7][4]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[3] | Podgatunki[5][4][7] | Rozmieszczenie geograficzne[5][4][7] | Podstawowe wymiary[5][7][a] | Status IUCN[12] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
Phodopus roborovskii | (Satunin, 1903) | chomicznik malutki | 3 podgatunki | północno-wschodni Kazachstan, Rosja (południowa Tuwa), północno-zachodnia i południowa Mongolia i Chińska Republika Ludowa (na wschód do północno-zachodniego Jilin i północnego Liaoningu) | DC: 7,7–7,9 cm DO: 0,9–1,1 cm MC: 19–20 g |
LC |
 |
Phodopus campbelli | (O. Thomas, 1905) | chomicznik zabajkalski | 2 podgatunki | Rosja (południowo-wschodnia Syberia), Mongolia i Chińska Republika Ludowa (zachodnia Ningxia, Mongolia Wewnętrzna i północne Hebei) | DC: 7,9–10,3 cm DO: 0,7–1,4 cm MC: 23–28 g |
LC |
 |
Phodopus sungorus | (Pallas, 1773) | chomicznik dżungarski | gatunek monotypowy | północny, środkowy i wschodni Kazachstan oraz Rosja (południowo-zachodnia Syberia, odizolowana populacja w południowo-środkowej Syberii) | DC: 7–9 cm DO: 0,5–1,5 cm MC: 22–25 g |
LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.
Opisano również gatunek wymarły z pliocenu z Kazachstanu[13]:
- Phodopus minutus Tyutkova, 1992
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b G.S. Miller. Two new genera of murine rodents. „Smithsonian Miscellaneous Collections”. 52, s. 498, 1910. (ang.).
- ↑ O. Thomas. On the small Hamsters that have been referred to Cricetulus phseus and campbelli. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth Series. 19, s. 456, 1917. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 240. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 281. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Phodopus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 220. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 194.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 203.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 130.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-24]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Phodopus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-24]. (ang.).
- ↑ Л.А. Тютькова. Грызуны и зайцеобразные позднеплиоценовой Киикбайской фауны (юго-восточный Казахстан). „Палеонтологический журнал”. 4, s. 91, 1992. (ros.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).