Chomiczak długoogonowy

Chomiczak długoogonowy
	Cricetulus longicaudatus
	(Milne-Edwards, 1867)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	chomiki
Rodzaj	chomiczak
Gatunek	chomiczak długoogonowy
Synonimy
	Cricetus (Cricetulus) longicaudatus Milne-Edwards, 1867; Cricetulus phaeus griseiventris Satunin, 1903; Cricetulus dichrootis Satunin, 1903; Cricetulus andersoni O. Thomas, 1908; Cricetulus nigrescens G.M. Allen, 1925; Cricetulus kozhantschikovi Vinogradov, 1927;
	Cricetus (Cricetulus) longicaudatus Milne-Edwards, 1867; Cricetulus phaeus griseiventris Satunin, 1903; Cricetulus dichrootis Satunin, 1903; Cricetulus andersoni O. Thomas, 1908; Cricetulus nigrescens G.M. Allen, 1925; Cricetulus kozhantschikovi Vinogradov, 1927;
Podgatunki
	C. l. longicaudatus (Milne-Edwards, 1867); C. l. chiumalaiensis Wang & Cheng, 1973; C. l. kozhantschikovi Vinogradov, 1927;
	C. l. longicaudatus (Milne-Edwards, 1867); C. l. chiumalaiensis Wang & Cheng, 1973; C. l. kozhantschikovi Vinogradov, 1927;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chomiczak długoogonowy^[10], chomik długoogonowy^[11] (Cricetulus longicaudatus) – gatunek ssaka z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Chomiczak długoogonowy występuje w środkowej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku^[12]:

C. longicaudatus longicaudatus – skrajnie wschodni Kazachstan, Rosja (Tuwa i Zabajkale), Mongolia oraz północna i środkowa Chińska Republika Ludowa (północny i północno-zachodni Sinciang, Gansu, Mongolia Wewnętrzna, wschodnie Qinghai, Ningxia, Shaanxi, Shanxi, Hebei, Pekin, Tiencin, północny Henan i północno-zachodni Syczuan).
C. longicaudatus chiumalaiensis – południowo-środkowa Chińska Republika Ludowa (południowe Qinghai i skrajnie północno-wschodni Tybetański Region Autonomiczny).
C. longicaudatus kozhantschikovi – południowo-wschodni Kraj Krasnojarski w południowo-wschodniej Syberii (Rosja).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1867 roku francuski zoolog Alphonse Milne-Edwards nadając mu nazwę Cricetus (Cricetulus) longicaudatus^[2]. Holotyp pochodził z pobliża Linfen, w północnym Shanxi, w Chińskiej Republice Ludowej^[13].

C. longicaudatus jest jedynym gatunkiem z grupy gatunkowej longicaudatus^[12]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki^[12].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Cricetulus: rodzaj Cricetus Leske, 1779 (chomik); łac. przyrostek zdrabniający -ulus^[14].
longicaudatus: łac. longus „długi”; caudatus „ogonowy”, od cauda „ogon”^[15].
chiumalaiensis: dystrykt Chiumali, Qinghai, Chińska Republika Ludowa^[16].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 80–135 mm, długość ogona 35–48 mm, długość ucha 15–20 mm, długość tylnej stopy 15–21 mm; masa ciała 15–50 g^[17].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Zasiedla obszary pustynne, scrub, łąki wysokogórskie (w południowej części zasięgu występowania), skaliste stepy górskie oraz półpustynie. Preferuje południowe zbocza pod górami. Występuje obficie na stepach uprawnych w Piedmoncie nie wyżej niż 1900 m n.p.m.^[9] Aktywny nocą. Spożywa głównie nasiona, czasem owady. Żyją w płytkich norach, rozciągających się poziomo pod powierzchnią, często pod skałami. Tworzą tam gniazda z trawy i spiżarnie. Zdarza się, że zajmuje gniazda wykonane przez inne ssaki. W ciągu roku wychowuje dwa mioty po 4–9 młodych. Rozmnażanie zaczyna się od marca, albo kwietnia^[9].

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

W wyniku wypasu zwierząt może dojść do degradacji naturalnych siedlisk Chomika długoogonowego. Na niektórych obszarach inne gatunki gryzoni mogą z nim konkurować. Zagrażają mu również susze. Zmiany środowiskowe i działalność człowieka nie są uznanie za źródło zagrożenia. Nie odnotowano żadnego spadku liczebności^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Cricetulus longicaudatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b A. Milne-Edwards: Recherches pour servir à l’histoire naturelle des mammifères: comprenant des considérations sur la classification de ces animaux. Paris: G. Masson, 1868–1874, s. ryc. 13, 136. (fr.).
↑ Satunin 1902 ↓, s. 566.
↑ Satunin 1902 ↓, s. 567.
↑ O. Thomas. The Duke of Bedford’s zoological exploration in eastern Asia. – X. List of mammals from the provinces of Chih-li and Shan-si, N. China. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1908 (3), s. 642, 1908. (ang.).
↑ G.M. Allen. Hamsters collected by the American Museum Asiatic Expeditions. „American Museum novitates”. 179, s. 2, 1925. (ang.).
↑ Б.С. Виноградов: Мелкие млекопитающие Минусинского округа и Урянхая. T. 6. Moskwa: Ежегодник Государственного музея имени Н. М. Мартьянова в г. Минусинске, 1927, s. 36. (ros.).
↑ S. Wang & C.L. Cheng. „Acta Zoologica Sinica”. 19 (1), s. 61–68, 1973. (ang. • chiń.).
↑ ^a ^b ^c ^d A.A. Batsaikhan A.A., D.D. Tinnin D.D., B. Lhagvasuren & G.B.L.& G. Sukhchuluun B. Lhagvasuren & G.B.L.& G., Cricetulus longicaudatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-15] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ J. Ziomek, A. Banaszek. Chomik europejski. „Monografie Przyrodnicze”. 19, 2008. Wydawnictwo Klubu Przyrodników. ISSN 1428-6823. (pol.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 342. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Cricetulus longicaudatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-15].
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 203, 1904. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ J. Zijlstra: Cricetulus longicaudatus chiumalaiensis Wang & Cheng, 1973. Hesperomys project. [dostęp 2021-11-15]. (ang.).
↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 284. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

K.A. Satunin. Neue Nagetiere aus Centralasien. „Ежегодникъ Зоолoгическаго Музея Імператорсуй Академіи Наукъ”. 7, s. 547–589, 1902. (niem.).

[itis-1] Cricetulus longicaudatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Milne-Edwards-2] A. Milne-Edwards: Recherches pour servir à l’histoire naturelle des mammifères: comprenant des considérations sur la classification de ces animaux. Paris: G. Masson, 1868–1874, s. ryc. 13, 136. (fr.).

[CITEREFSatunin1902[https://www.biodiversitylibrary.org/page/8666884_566]-3] Satunin 1902 ↓, s. 566.

[CITEREFSatunin1902[https://www.biodiversitylibrary.org/page/8666885_567]-4] Satunin 1902 ↓, s. 567.

[Thomas-5] O. Thomas. The Duke of Bedford’s zoological exploration in eastern Asia. – X. List of mammals from the provinces of Chih-li and Shan-si, N. China. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1908 (3), s. 642, 1908. (ang.).

[Allen-6] G.M. Allen. Hamsters collected by the American Museum Asiatic Expeditions. „American Museum novitates”. 179, s. 2, 1925. (ang.).

[Vinogradov-7] Б.С. Виноградов: Мелкие млекопитающие Минусинского округа и Урянхая. T. 6. Moskwa: Ежегодник Государственного музея имени Н. М. Мартьянова в г. Минусинске, 1927, s. 36. (ros.).

[Wang&Cheng-8] S. Wang & C.L. Cheng. „Acta Zoologica Sinica”. 19 (1), s. 61–68, 1973. (ang. • chiń.).

[iucn-9] A.A. Batsaikhan A.A., D.D. Tinnin D.D., B. Lhagvasuren & G.B.L.& G. Sukhchuluun B. Lhagvasuren & G.B.L.& G., Cricetulus longicaudatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-15] (ang.).

[Cichocki&inni-10] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Banaszek-11] J. Ziomek, A. Banaszek. Chomik europejski. „Monografie Przyrodnicze”. 19, 2008. Wydawnictwo Klubu Przyrodników. ISSN 1428-6823. (pol.).

[Burgin&inni-12] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 342. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-13] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Cricetulus longicaudatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-15].

[Palmer-14] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 203, 1904. (ang.).

[Jobling-15] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Zijlstra-16] J. Zijlstra: Cricetulus longicaudatus chiumalaiensis Wang & Cheng, 1973. Hesperomys project. [dostęp 2021-11-15]. (ang.).

[Pardiñas&inni-17] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 284. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]