Chraplewo (wieś w powiecie nowotomyskim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chraplewo
wieś
Ilustracja
Dwór w Chraplewie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

nowotomyski

Gmina

Kuślin

Liczba ludności 

400

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

64-316[2]

Tablice rejestracyjne

PNT

SIMC

0587519

Położenie na mapie gminy Kuślin
Mapa konturowa gminy Kuślin, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chraplewo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chraplewo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chraplewo”
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego
Mapa konturowa powiatu nowotomyskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Chraplewo”
Ziemia52°24′02″N 16°17′00″E/52,400556 16,283333[1]

Chraplewowieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Kuślin[3].

Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o wsi Chraplewo pochodzi z 1389 r. Ostateczna nazwa ukształtowała się w 1841 roku. Nazwa nawiązuje do zamarzniętych błot. Inne źródła tłumaczą pochodzenie nazwy wsi od moczar i zarosłych bagien, względnie zarośli rosnących na wilgotnym gruncie. Według przekazów nazwa wsi związana jest z postacią Bolesława Chrobrego, który podobno w pobliskich lasach polował na grubego zwierza. Wieś należała m.in. do Chraplewskich i Bnińskich, a w XIX w. – do Łąckich z Posadowa.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Chraplewo należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[5]. Chraplewo należało do okręgu lwowkowskiego i stanowiło część majątku Lwówek Zamek (niem. Neustadt), którego właścicielem był wówczas (1837) Antoni Łącki[5]. W skład rozległego majątku Lwówek Zamek wchodziło łącznie 36 wsi. Według spisu urzędowego z 1837 roku Chraplewo liczyło (wraz z przysiółkiem leśnym Nietrzeba) 299 mieszkańców i 26 dymów (domostw)[5].

Od 1879 r. jej właścicielami byli Hardtowie, których główną siedzibą było pobliskie Wąsowo.

Znajduje się tu pałac rodziny Hardtów, zbudowany w 1888 r., o niskiej bryle z czerwonych cegieł zdobionych piaskowcowymi detalami, z 2 szczytami w fasadzie i wejściem umieszczonym w narożniku. Długo użytkowała go szkoła podstawowa, która w 1993 r. otrzymała imię Kazimiery Iłłakowiczówny. Pałac otacza rozległy park krajobrazowy o powierzchni 9,5 ha, z pomnikowymi drzewami, m.in. jodłą kalifornijską. W sąsiedztwie pałacu stoją dom ogrodnika z 1888 r. i powozownia z końca XIX w.. Na płn. od parku znajdują się: wydłużony dom rządcy z końca XIX w., a nieco dalej pozostałości folwarku z XIX/XX w.

Zwyczaje ludowe[edytuj | edytuj kod]

Obyczaj ludowy „Chodzenie z niedźwiedziem”, „Siwki”

W drugi dzień świąt wielkanocnych w tej wiosce miejscowi mężczyźni przebierali się za niedźwiedzia, kominiarza, dwóch żebraków, i babę z koszykiem. Chodząc po domach i składając życzenia pokazywali przy tym różne sztuczki. Otrzymane od gospodarzy jako wynagrodzenie pieniądze i jajka, chłopiec przebrany za kobietę zabierał do koszyka.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16449
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 158 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-14].
  4. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 5.
  5. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 201.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]