Chudzik kornikowiec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chudzik kornikowiec
Gabrius splendidulus
(Gravenhorst, 1802)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

kusakowate

Podrodzina

kusaki

Plemię

Staphylinini

Podplemię

Philonthina

Rodzaj

chudzik

Gatunek

chudzik kornikowiec

Synonimy
  • Gabrius albipes Stephens, 1833
  • Philonthus analis Heer, 1839
  • Staphylinus splendidulus Gravenhorst, 1802
  • Cafius splendidulus (Gravenhorst, 1802)
  • Gyrohypnus splendidulus (Gravenhorst, 1802)
  • Philonthus splendidulus (Gravenhorst, 1802)
  • Staphylinus splendidulus Gravenhorst, 1802
  • Staphylinus nanus Gravenhorst, 1806
  • Staphylinus parvulus Gravenhorst, 1802

Chudzik kornikowiec[1] (Gabrius splendidulus) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1802 roku przez Johanna L.C.C. Gravenhorsta pod nazwą Staphylinus splendidulus. Autor ów nie wskazał lokalizacji typowej[2][3], jednak z późniejszych ustaleń wynika, że holotyp odłowiono prawdopodobnie w Brunszwiku. Na przestrzeni XIX i XX wieku klasyfikowany bywał również w rodzajach Cafius, Gyrohypnus i Philonthus. W rodzaju Gabrius jako pierwszy umieścił go Carl Gustaf Thomson w 1860 roku[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 4,5 do 5,5 mm. Głowa jest brunatna do smolistobrunatnej, trochę dłuższa niż szeroka. Czułki bywają żółte, brunatne lub brunatnoczarne i mają człony od siódmego do dziesiątego niemal dwukrotnie dłuższe niż szerokie. Czoło zaopatrzone jest w poprzeczny szereg czterech punktów, z których dwa środkowe wysunięte są ku przodowi w sposób niewyraźny. Między oczami powierzchnia głowy ma wyraźne, podłużne wklęśnięcie. Przedplecze jest brunatne do smolistobrunatnego. Na jego powierzchni występują rzędy grzbietowe zawierające pięć punktów. Na głowie i przedpleczu występuje bardzo delikatna, poprzeczna mikrorzeźba. Pokrywy są jasnobrunatne do brunatnych, trochę dłuższe od przedplecza. Odnóża są koloru żółtego. Odwłok jest brunatny do smolistobrunatnego z rozjaśnionymi tylnymi krawędziami tergitów[4].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad rozsiedlony od nizin po piętro subalpejskie. Gatunek saproksyliczny, drapieżny. Bytuje pod korą pniaków i kłód drzew iglastych i liściastych, obecnych w ich drewnie chodnikach saproksylofagów, w dziuplach, próchnowiskach, ściółce leśnej, pod opadłymi liśćmi i kamieniami. Poluje m.in. na larwy muchówek i korników[5][4]. Przepoczwarcza się w sierpniu[4].

Gatunek holarktyczny, w Europie znany m.in. z Półwyspu Iberyjskiego, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Finlandii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier i europejskiej części Rosji. Dalej na wschód występuje na Kaukazie, Syberii i w Turcji. W nearktycznej Ameryce Północnej stwierdzono jego występowanie w kanadyjskiej Kolumbii Brytyjskiej oraz w Maryland w Stanach Zjednoczonych[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
  2. J.L.C. Gravenhorst: Coleoptera Microptera Brunsvicensia nec non exoticorum quotquot exstant in collectionibus entomologorum Brunsvicensium in genera, familiae et species distribuit. Brunsuigae: C. Reichard, 1802.
  3. a b c Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Iscecta:Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 2). Staphylininae: Diochini, Maorothiini, Othiini, Platyprosopini, Staphylinini (Amblyopinina, Anisolinina, Hyptiomina, Philonthina). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 2441–3020, 2001. 
  4. a b c Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 e Kusakowate - Staphylinidae: Kusaki - Staphylininae. Warszawa, Wrocław: PWN, PTE, 1980.
  5. B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.