Chycza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chycza
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

włoszczowski

Gmina

Radków

Liczba ludności (2021)

252[2]

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

29-135[3]

Tablice rejestracyjne

TLW

SIMC

0144041[4]

Położenie na mapie gminy Radków
Mapa konturowa gminy Radków, po prawej znajduje się punkt z opisem „Chycza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Chycza”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chycza”
Położenie na mapie powiatu włoszczowskiego
Mapa konturowa powiatu włoszczowskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Chycza”
Ziemia50°41′54″N 20°03′18″E/50,698333 20,055000[1]

Chyczawieś sołecka[5] w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Radków[6][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Przez wieś przechodzi szlak rowerowy niebieski niebieska ścieżka rowerowa do Radkowa.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Chycza[6][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0144058 Górajek przysiółek
1016434 Syberia przysiółek

Historyczne kalendarium własności[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie Monografia historyczna i gospodarcza powiatu jędrzejowskiego[7].

  • wiek XII – według Długosza wieś stanowi uposażenie klasztoru cystersów w Jędrzejowie
  • 1470 – za czasów Długosza jak podaje dziejopis właścicielem był Andrzej Chycz herbu Gryf, od nazwy wsi pochodzi nazwisko Chyccy
  • 1554 – wieś była własnością Rejów herbu Oksza, Mikołaj dostał wieś po ojcu, a następnie zamienił ją z Rzeszowskim z Rzeszówka na obszar na którym założył Okszę.
  • w początkach XVII wieku – z rąk Rzeszowskich przechodzi do Branickich herbu Gryf. Zaś z końcem wieku do Stanisława syna Grzegorza Branickiego rotmistrza królewskiego i starosty chęcińskiego w roku 1602 potem w 1611 lelowskiego.
  • 1670 – od Branickich kupuje Chyczę Franciszek Konarski.
  • 1676 – Hieronim Dąmbski miecznik inowrocławski, kasztelanie brzeski nabywa wieś i tam się osiedla.
  • 1743 – spadkobiercy Konarskich sprzedają Chyczę Aleksandrowi Psarskieinu, h. Jastrzębiec.
  • 1772 – Stefan Dunin-Wąsowicz kupił Chyczę, a w roku 1788 obejmuje wieś jego syn Józef.
  • 1833 – wieś i dobra otrzymali spadkobiercy po linii męskiej Dunin-Wąsowicza.
  • 1874 – rzeczeni wyżej, sprzedali wieś Ignacemu i Emilii z Szerszeńskieh Sucheckim. (Transakcja odnotowana w SgKP[8])
  • 1878 – Chyczę posiada Leon książę Sapieha
  • schyłek wieku XIX – Pelagia córka Leona księcia Sapiehy, wnosi Chyczę w posagu swemu mężowi księciu Ferdynandowi Radziwiłłowi, ordynatowi ołyckiemu i antonińskiemu.
  • 1928 – Pelagia, która zmarła w 1928 r., zapisuje Chyczę i Oksę swemu wnukowi księciu Michałowi Radziwiłłowi synowi księcia Karola, stan ten trwa do wybuchu II wojny światowej.

Słownik geograficzny opisuje w XIX wieku – Chyczę Wielką i Chyczę Małą, dwie wsie w ówczesnym powiecie jędrzejowskim, gminie Węgleszyn, parafii Dzierzgów. W 1827 r. Chycza Wielka liczyła 20 domów i 170 mieszkańców, Chycza Mała zaś 13 domów i 84 mieszkańców[8].

Dobra Chycza Wielka składają się z folwarku i wsi tejże nazwy, od Kielc wiorst 54, od Jędrzejowa wiorst 19, od Nidy wiorst 31.
Nabyte w r. 1874 za 68,500 rubli srebrnych. Rozległość wynosi 2067 mórg w tym: grunta orne i ogrody mórg 681, łąk mórg 175, pastwisk mórg 23, lasu mórg 1,149, nieużytki i place stanowiły mórg 39. Płodozmian 9. polowy, budowli murowanych 9, pokłady marglu i kamienia w okolicy. Sama zaś wieś Chycza Wielka osad 29, gruntu mórg 502[8].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 17011
  2. Wieś Chycza w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 158 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  5. Jednostki pomocnicze gminy Radków. Urząd Gminy Radków. [dostęp 2015-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  7. Borkiewicz i Linowski 1937 ↓.
  8. a b c Chycza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 667.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]