Ciechanowskie skupisko skarbów

Ciechanów stanowił jeden z najważniejszych ośrodków osadniczych na północnym Mazowszu.

Ciechanów II – skarb znany w literaturze jako tzw. "znalezisko Beyerowskie", odnaleziony w 1869 roku podczas robót ziemnych przy ul. Zakroczymskiej^{[potrzebny przypis]}.

Ciechanów III – zawierał denary krzyżowe (około 103 sztuki) i ok. 24 sztuki srebra siekanego. Zakopany około 1002-1014 r. (ok. 1010 r.)^[1]^[2]. Pierwsze informacje numizmatyków K. Stronczyńskiego (1883) i M. Gumowskiego (1905) prawidłowo lokalizowały skarb w Ciechanowie. M. Gupieniec oraz T. i R. Kiersnowscy (1965) opisali skarb mylnie pod hasłem "Mazowsze I", wyrażając opinię, że mogła to być część skarbu z 1868 r. (mimo odmiennej zawartości)^{[potrzebny przypis]}.

W 1982 r. przy ul. Gostkowskiej odkryto skarb z X w. Po znalezieniu znaczna część uległa rozproszeniu. Składał się on w większości z monet: 82 dirhamów (51 dirhamów pochodziło z emiratu Samanidzkiego) i ich siekańców (3798), oraz ok. 24 monet europejskich (denarów krzyżowych^[3]) i ich siekańców (ok. 207). Ponadto zawierał lunulę^[4], trzy zausznice^[5] i kabłączki skroniowe, bransoletę, dwa duże i cztery mniejsze paciorki, oraz 293 fragmenty siekanego srebra^[2]. Łączna waga to 1553,85 g (monety z siekańcami: 1263,70 g, reszta: 290,15 g). Zakopany został zapewne w II poł. X w. (ok. 974-976)^[2].

Inne z najstarszych znalezisk archeologicznych w Ciechanowie to m.in. miecz z grobu szkieletowego z połowy XI w. oraz cmentarzysko z XII w. (rejon ul. Orylskiej)^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ MaryanM. Gumowski MaryanM., Wykopaliska ciechanowskie [djvu], „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne”, V (4 (64)), Towarzystwo Numizmatyczno-Archeologiczne, 1905, 368-374 (17-20) [dostęp 2022-03-03] (pol.).
↑ ^a ^b ^c TomaszT. Nowakiewicz TomaszT., Ozdoby i srebro siekane z wczesnośredniowiecznego skarbu srebrnego z Ciechanowa, „Studia Galindzkie”, I, 2003, s. 261-263, 280-281, 285-286 [dostęp 2022-03-03] .
↑ The early medieval silver hoard of Ciechanów in the light of Oriental coins, AndrzejA. Bartczak, RobertR. Skarzyński, „Wiadomości Numizmatyczne”, 40 (1-2 (155-156)), BazHum, 1996, s. 43-59 .
↑ Dla mieszkańca - Aktualności - Złota lunula w Muzeum Archeologicznym [online], www.wroclaw.pl, 29 stycznia 2014 [dostęp 2022-05-06], Cytat: Lunula to ozdoba kobieca noszona na szyi, przez specjalistów określana zawieszką półksiężycowatą. Nazwa pochodzi od jej kształtu – luna to łacińska nazwa księżyca. (pol.).
↑ JolantaJ. Gągorowska-Chudobska JolantaJ., Obiekt tygodnia - 2015 - Zausznica. Zausznica półkolista z zawieszkami na łańcuszkach [online], Muzeum Narodowe w Kielcach, 2015, MNKi/A/2684/30 [dostęp 2022-05-06], Cytat: (...) część z nich była noszona w uchu jako kolczyki, część natomiast mocowano, podobnie jak kabłączki skroniowe, do opasek lub nakryć głowy .
↑ Wojciech JerzyW.J. Górczyk Wojciech JerzyW.J., Ciechanów- zarys dziejów do XV w., „Kultura i Historia” (19), przypis 20; pdf, 2011, 3, 19 (pdf), ISSN 1642-9826 [dostęp 2022-04-25] (pol.).

[1] MaryanM. Gumowski MaryanM., Wykopaliska ciechanowskie [djvu], „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne”, V (4 (64)), Towarzystwo Numizmatyczno-Archeologiczne, 1905, 368-374 (17-20) [dostęp 2022-03-03] (pol.).

[:1-2] TomaszT. Nowakiewicz TomaszT., Ozdoby i srebro siekane z wczesnośredniowiecznego skarbu srebrnego z Ciechanowa, „Studia Galindzkie”, I, 2003, s. 261-263, 280-281, 285-286 [dostęp 2022-03-03] .

[3] The early medieval silver hoard of Ciechanów in the light of Oriental coins, AndrzejA. Bartczak, RobertR. Skarzyński, „Wiadomości Numizmatyczne”, 40 (1-2 (155-156)), BazHum, 1996, s. 43-59 .

[4] Dla mieszkańca - Aktualności - Złota lunula w Muzeum Archeologicznym [online], www.wroclaw.pl, 29 stycznia 2014 [dostęp 2022-05-06], Cytat: Lunula to ozdoba kobieca noszona na szyi, przez specjalistów określana zawieszką półksiężycowatą. Nazwa pochodzi od jej kształtu – luna to łacińska nazwa księżyca. (pol.).

[5] JolantaJ. Gągorowska-Chudobska JolantaJ., Obiekt tygodnia - 2015 - Zausznica. Zausznica półkolista z zawieszkami na łańcuszkach [online], Muzeum Narodowe w Kielcach, 2015, MNKi/A/2684/30 [dostęp 2022-05-06], Cytat: (...) część z nich była noszona w uchu jako kolczyki, część natomiast mocowano, podobnie jak kabłączki skroniowe, do opasek lub nakryć głowy .

[6] Wojciech JerzyW.J. Górczyk Wojciech JerzyW.J., Ciechanów- zarys dziejów do XV w., „Kultura i Historia” (19), przypis 20; pdf, 2011, 3, 19 (pdf), ISSN 1642-9826 [dostęp 2022-04-25] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]