Ciernikowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ciernikowate
Gasterosteidae[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – Apeltes quadracus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Infragromada

doskonałokostne

Rząd

ciernikokształtne

Rodzina

ciernikowate

Ciernik (Gasterosteus aculeatus)
Cierniczek (Pungitius pungitius)
Pocierniec (Spinachia spinachia)

Ciernikowate[2] (Gasterosteidae) – rodzina ryb z rzędu ciernikokształtnych (Gasterosteiformes). Obejmuje 5 rodzajów z około 14 gatunkami. Liczba gatunków nie jest pewna z powodu dużej różnorodności form, zwłaszcza w grupach gatunków (species complex) (Gasterosteus aculeatus) i (Pungitius pungitius). Ciernikowate występują w słodkich, słonych i słonawych wodach półkuli północnej. Nie mają znaczenia gospodarczego, są natomiast często wykorzystywane w badaniach naukowych – ewolucyjnych, genetycznych, etologicznych i fizjologicznych.

Ciało nagie albo pokryte kostnymi płytkami wrzecionowatego kształtu. Otwór gębowy mały. Przed płetwą grzbietową znajduje się od 3 do 16 ostrych, sterczących kolców. Długość ciała większości gatunków nie przekracza 8 cm, a jedynie pocierniec osiąga do 22 cm[3]. W czasie tarła samiec buduje misterne gniazdo z fragmentów roślin sklejonych wydzieliną z nerek[4], zapędza do niego jedną lub kilka samic, by te złożyły ikrę. Po zapłodnieniu ikry samiec zwykle wypędza samice i sam opiekuje się ikrą oraz, przez pewien czas, wylęgłym narybkiem.

Ze względu na kolce umieszczone na grzbiecie, ryby te nazywa się potocznie "koluszkami".

Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]

Rodzaje zaliczane do tej rodziny [5]:

ApeltesCulaeaGasterosteusPungitiusSpinachia

Występowanie w polskich wodach[edytuj | edytuj kod]

Przedstawiciele rodziny ciernikowatych są reprezentowani w wodach Polski, m.in.: Gasterosteus aculeatus (ciernik), Pungitius pungitius (cierniczek), Spinachia spinachia (pocierniec).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gasterosteidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
  3. Spinachia spinachia. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 6 października 2009]
  4. Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
  5. Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes [online], California Academy of Sciences, 7 czerwca 2012 [dostęp 2012-08-04] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
  • Joseph S. Nelson: Fishes of the World. Wyd. 4. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7. (ang.).