Cierva C.1
Cierva C.1 (Autogiro No. 1) – pierwszy, nieudany wiatrakowiec zbudowany przez hiszpańskiego konstruktora Juana de la Ciervę w 1920. Pierwszy wiatrakowiec Ciervy nie oderwał się od ziemi ale w trakcie kołowania zademonstrował zjawisko autorotacji co zachęciło Ciervę do dalszych eksperymentów. Po równie nieudanych konstrukcjach C.2 (1921) i C.3 (1921) ostatecznie skonstruował pierwszy latający wiatrakowiec Cierva C.4 w 1922.
Tło historyczne[edytuj | edytuj kod]
Juan de la Cierva rozpoczął karierę konstruktorską w 1912 kiedy to zaprojektował i zbudował jego pierwszy samolot Cierva BCD-1, rok później powstała jego następna konstrukcja Cierva BCD-2[1]. W 1919 zaprojektował i zbudował bardzo oryginalny trzysilnikowy dwupłatowiec Cierva C-3[1] specjalnie na rozpisany przez Aeronáutica Militar (ówczesne wojska lotnicze Hiszpanii) konkurs na wielosilnikowy bombowiec[2]. W 1919 po wypadku Ciervy C-3 spowodowanym przez oblatywacza który przeciągnął samolot i rozbił go, Cierva rozpoczął prace nad nowym typem aerodyny, która miałaby zapewnić większe bezpieczeństwo użytkownikom w razie utraty mocy przez silnik czy silniki[2][3]. Cierva doszedł do wniosku, że jedyną konstrukcją dającą tego typu bezpieczeństwo jest samolot z ruchomymi skrzydłami (wirnikiem) zapewniającymi siłę nośną używając do tego zjawiska autorotacji[3]. Nie była to pierwsze próba zbudowania wiropłatu, ale z wyjątkiem zbudowanego około 1918 śmigłowca PKZ 2[4] wszystkie wcześniejsze próby ograniczały się co najwyżej do niewysokich skoków tego typu konstrukcji[5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy wiropłat Ciervy, znany początkowo jako Autogiro No. 1, został zbudowany w 1920[6]. Po zbudowaniu maszyny Cierva zgłosił 1 lipca 1920 patent na nowy tym maszyny latającej który został mu przyznany 27 sierpnia tegoż roku[7].
Powstał najprawdopodobniej w warsztacie należącym do Amalio Diaza Fernandeza (brata wspólnika Ciervy - Pablo Diaza) który mieścił się przy lotnisku w Getafe[6]. Prace nad wiropłatem rozpoczęto na początku 1920, najprawdopodobniej został on skonstruowany w oparciu o kadłub, podwozie i usterzenie jednopłatowca firmy Deperdussin[6]. Na kadłubie samolotu zamontowano pionowy maszt na którym zainstalowano dwa, zewnętrznie usztywnione, czteropłatowe wirniki przeciwbieżne o średnicy sześciu metrów[6][7]. Płaty wirników miały szerokość trzydziestu centymetrów i profil lotniczy typu Eiffel 101, ponad osią wirników umieszczono statecznik pionowy mający zapewnić kontrolę wiropłatu względem osi pionowej[6]. Wiropłat napędzany był silnikiem Le Rhône 7B2 o mocy 60 koni mechanicznych, masa własna całej konstrukcji wynosiła około 350 kilogramów[6].
Próby z maszyną odbywała się na lotnisku w Getafe[6]. Przy kołowaniu wiropłatu okazało się, że wirniki obracają się z różnymi prędkościami (górny wirnik miał 110 obrotów na minutę, a dolny tylko 50) co było spowodowane ich wzajemnym oddziaływaniem i generują niesymetryczną siłę nośną co powodowało przechylanie się wiropłatu na jedną stronę[6][2][7].
Maszyna została zniszczona w jednej z prób poderwania jej do lotu kiedy przechyliła się na burtę i uderzyła silnie w ziemię[7].
Pomimo że konstrukcja okazała się niepraktyczna, już pierwsze próby praktycznie zademonstrowały zjawisko autorotacji i zachęciły Ciervę do dalszych eksperymentów[6]. Dwie następne maszyny, C.2 (1921)[8] i C.3 (1921)[9] miały znacznie uproszczoną konstrukcję wirnika, Ciervie ostatecznie udało się zbudować pierwszy praktycznie działający wiatrakowiec C.4 w 1922[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Peter W. Brooks: Cierva Autogiros. s. 34.
- ↑ a b c Arthur W. J. G. Ord-Hume: Juan de la Cierva And His Autogiros. s. 6.
- ↑ a b Juan De La Cierva. centennialofflight.gov. [dostęp 2013-01-29]. (ang.).
- ↑ Petroczy-Karman-Zurovec PKZ 2. aviastar.org. [dostęp 2013-01-29]. (ang.).
- ↑ Helicopter Development in the Early Twentieth Century. centennialofflight.gov. [dostęp 2013-01-29]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Peter W. Brooks: Cierva Autogiros. s. 35.
- ↑ a b c d Arthur W. J. G. Ord-Hume: Juan de la Cierva And His Autogiros. s. 14.
- ↑ Peter W. Brooks: Cierva Autogiros. s. 35-38.
- ↑ Peter W. Brooks: Cierva Autogiros. s. 38-39.
- ↑ Peter W. Brooks: Cierva Autogiros. s. 39-43.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Peter W. Brooks: Cierva Autogiros : The Development of Rotary-Wing Flight. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press, 1988. ISBN 978-0-87474-268-8.
- Arthur W. J.G. Ord-Hume: Juan de la Cierva And His Autogiros. Catrine, United Kingdom: Stenlake Publishing, 2011. ISBN 978-1840335590.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcie wiatrakowca. aviastar.org. [dostęp 2013-01-29]. (ang.).
- Rysunek wiatrakowca. aviastar.org. [dostęp 2013-01-29]. (ang.).
