Cinclosoma
| Cinclosoma[1] | |||
| Vigors & Horsfield, 1827[2] | |||
.jpg) Przedstawiciel rodzaju – pieszak plamisty (C. punctatum) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Cinclosoma | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Turdus punctatus Latham, 1801 (= Turdus punctatus Shaw, 1794) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Cinclosoma – rodzaj ptaków z rodziny pieszaków (Cinclosomatidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii (wraz z Tasmanią) i na Nowej Gwinei[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 19–30 cm; masa ciała 55–119 g[7].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniowali w 1827 roku irlandzki zoolog Nicholas Aylward Vigors i amerykański przyrodnik Thomas Horsfield w artykule poświęconym systematyce ptaków opublikowanym na łamach Transactions of the Linnean Society of London[2]. Jako gatunek typowy Vigors i Horsfield wyznaczyli (oznaczenie monotypowe) pieszaka plamistego (C. punctatum).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Cinclosoma: łac. cinclus ‘drozd’, od gr. κιγκλος kinklos ‘niezidentyfikowany machający ogonem, przybrzeżny ptak’; σωμα sōma, σωματος sōmatos ‘ciało’[8].
- Ajax: epitet gatunkowy Eupetes ajax Temminck, 1835; w mitologii greckiej Ajaks był herosem z wojny trojańskiej[9]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Eupetes ajax Temminck, 1835.
- Samuela: kpt. Samuel Albert White (1870–1954) z armii australijskiej, podróżnik, ornitolog[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Cinclosoma cinnamomeum Gould, 1846.
- Malleeavis: nazwa mallee Aborygenów australijskich dla rodzaju zarośli eukaliptusowych; łac. avis ‘ptak’[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Cinclosoma castanotus Gould, 1840.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:
- Cinclosoma ajax (Temminck, 1836) – pieszak barwny
- Cinclosoma punctatum (Shaw, 1794) – pieszak plamisty
- Cinclosoma clarum A.M. Morgan, 1926 – pieszak miedziany
- Cinclosoma castanotum Gould, 1840 – pieszak kasztanowaty
- Cinclosoma castaneothorax Gould, 1849 – pieszak rdzawopierśny
- Cinclosoma marginatum Sharpe, 1883 – pieszak przepasany
- Cinclosoma cinnamomeum Gould, 1846 – pieszak cynamonowy
- Cinclosoma alisteri Mathews, 1910 – pieszak czarnopierśny
Opisano również wymarły, mioceński gatunek[13]
- Cinclosoma elachum Nguyen, Archer & Hand, 2018
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cinclosoma, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b N.A. Vigors & T. Horsfield. A Description of the Australian Birds in the Collection of the Linnean Society; with an Attempt at arranging them according to their natural Affinities. „Transactions of the Linnean Society of London”. 15, s. 219, 1827. (ang.).
- ↑ R.-P. Lesson: Histoire naturelle génrale et particulière des mammifères et des oiseaux découverts depuis la mort de Buffon. Cz. 8. Paris: Pourrat, 1837, s. 435. (fr.).
- ↑ G.M. Mathews. New Generic Names for Australian Birds. „Austral Avian Record”. 1 (5), s. 112, 1912–1913. (ang.).
- ↑ R. Schodde & I.J. Mason: Directory of Australian Birds: Passerines. Clayton: Csiro Publishing, 1999, s. ?. ISBN 0-643-10293-0. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Australasian babblers, logrunners, satinbirds, painted berrypeckers, wattlebirds, whipbirds. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-06-01]. (ang.).
- ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Quail-thrushes and Jewel-babblers (Cinclosomatidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Cinclosoma, DOI: 10.2173/bow.cinclo2.01 [dostęp 2023-06-01] (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cinclosoma [dostęp 2022-01-19].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ajax [dostęp 2022-01-19].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Samuela [dostęp 2022-01-19].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Malleeavis [dostęp 2023-06-01].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Cinclosomatidae Bonaparte, 1854 – pieszaki – Quail-thrushes and Jewel-babblers (wersja: 2024-01-01), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2024-02-19].
- ↑ Ja.M.T. Nguyen, M. Archer & S.J. Hand. Quail-thrush birds from the Miocene of northern Australia. „Acta Palaeontologica Polonica”. 63 (3), s. 493–502, 2018. DOI: 10.4202/app.00485.2018. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).