Cmentarz Doły w Łodzi

Cmentarz Doły w Łodzi
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Miejscowość	Łódź
Adres	ul. Smutna
Typ cmentarza	komunalny, wojskowy, rzymskokatolicki, prawosławny, baptystów, zielonoświątkowy, starokatolicki mariawitów
Stan cmentarza	czynny
Data otwarcia	koniec XIX wieku
Architekt	Ignacy Stebelski
Położenie na mapie Łodzi Cmentarz Doły
Położenie na mapie Polski Cmentarz Doły
Położenie na mapie województwa łódzkiego Cmentarz Doły
51°47′14,91″N 19°29′21,00″E

Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy na prawosławnej części

Pomnik ofiar pomordowanych w obozach hitlerowskich; część komunalna

Mogiła bojowników PPS poległych 1905–1907, część komunalna

Dom Pogrzebowy, część komunalna

Cmentarz Doły – jedna z najważniejszych i największych nekropolii Łodzi. Znajduje się we wschodniej części dzielnicy Bałuty po obu stronach ulicy Smutnej, od strony południowej sięga ul. Telefonicznej.

Cmentarz powstał w 1896 jako miejsce pochówku dla luteran i rzymskich katolików. W późniejszym czasie wyznaczono dodatkowe miejsca dla baptystów, prawosławnych, muzułmanów i mariawitów.

Podział

Cmentarz składa się z następujących części:

• cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Wincentego à Paulo,
• cmentarz komunalny (wejście główne od ul. Smutnej),
• cmentarz wojskowy pw. św. Jerzego (wejście główne od al. G. Palki),
• cmentarz prawosławny pw. św. Aleksandra Newskiego (wejście od ul. Telefonicznej),
• cmentarz baptystów,
• cmentarz zielonoświątkowców,
• cmentarz mariawitów.

Miejsca Pamięci Narodowej

• Grób wojenny – zbiorowa mogiła bojowników z lat 1905–1907,
• Pomnik ofiar pomordowanych w obozach niemieckich,
• Pomnik ofiar terroru hitlerowskiego,
• Pomnik młodocianych ruchu oporu

Pochowani

Cmentarz Doły jest miejscem pochówku wielu zasłużonych łodzian.

• Piotr Amsterdamski (1955–2008), astronom i tłumacz – część komunalna
• Jadwiga Andrzejewska (1915–1977), aktorka – część komunalna
• Kiejstut Bacewicz (1904–1993), pianista – część komunalna
• Bohdan Baranowski (1915–1993), historyk, prof. UŁ – część komunalna
• Julian Baranowski (archiwista) – znawca dziejów łódzkiego getta i publikacji na ten temat – część komunalna
• Aleksander Bednarz (1941–2013), aktor – część komunalna
• Ludwik Benoit (1920–1992), aktor – część komunalna
• Jacek Bierezin (1947–1993), poeta – część komunalna
• Halina Billing-Wohl (1916–1995), aktorka – część komunalna
• Janusz Borkowski (1934–2012), prawnik, profesor Uniwersytetu Łódzkiego – część komunalna
• Władysława Bytomska (Włada Bytomska) (1904–1938), działaczka ruchu robotniczego – część komunalna
• Waldemar Ceran (1936–2009), historyk, prof. UŁ – część katolicka
• Henryk Chmielewski (1934–2018), profesor nauk medycznych, generał brygady Wojska Polskiego, poseł – część wojskowa
• Kazimierz Dejmek (1924–2002), reżyser, aktor, dyrektor teatrów – część komunalna
• Karol Dejna (1911–2004), językoznawca – część katolicka
• Michał Druri (1903–1987), farmaceuta, przewodnik łódzki – część prawosławna
• Dzierżyńscy, rodzina (żona Katia i córka) prof. med. Władysława Dzierżyńskiego, rodzonego brata Feliksa – część prawosławna
• Jan Fijałek (1926–1997), historyk – część katolicka
• Wojciech Fiwek (1924–2020),reżyser,scenarzysta – część komunalna
• Aleksander Fogiel (1910–1996), aktor – część komunalna
• Bohdan Gadomski (1949–2020), dziennikarz i publicysta – część komunalna
• Leon Gomolicki (1903–1988), pisarz – część komunalna
• Adam Grad (1969–2015), piłkarz – część katolicka
• Wirgiliusz Gryń (1928–1986), aktor – część komunalna
• Szymon Harnam (1908–1929), działacz ruchu robotniczego – część komunalna
• Wojciech Jerzy Has (1925–2000), reżyser – część komunalna
• Zdzisław Jaskuła (1951–2015), poeta, pisarz, dyrektor Teatru Nowego w Łodzi – część komunalna
• Leszek Jezierski (1929–2008), piłkarz i trener – część komunalna
• Cezary Józefiak (1932–2007), ekonomista, prof. UŁ – część komunalna
• Zbigniew Józefowicz (1925–2016), aktor – część komunalna
• Juliusz Jurczyński (1889–1972), geograf, nauczyciel, wykładowca UŁ, działacz krajoznawczy
• Andrzej Kern (1937–2007), polityk, wicemarszałek sejmu, prawnik – część komunalna
• Tomasz Kiesewetter (1911–1992), kompozytor, dyrygent – część komunalna
• Henryk Kluba (1931–2005), reżyser, wieloletni rektor PWSFTviT – część komunalna
• Katarzyna Kobro (1898–1951), rzeźbiarka – część prawosławna
• Aldona Kojałłowicz-Bułhak, siostra Feliksa Dzierżyńskiego i prof. Władysława Dzierżyńskiego – część katolicka od str. ul. Telefonicznej (kw. 28b, front 62, grób nr 10)
• Jerzy (Korenistow) (1900–1979), pierwszy ordynariusz diecezji łódzko-poznańskiej – część prawosławna
• Piotr Krzywicki (1964–2009), poseł na Sejm IV, V i VI kadencji – część komunalna
• Krystyna Kwiatkowska (1953–2005), pisarka, poetka i malarka – część komunalna
• Zofia Libiszowska (1918–2000), historyk, prof. UŁ – część komunalna
• Stanisław Łapiński (1895–1972), aktor – część komunalna
• Jacek Machciński (1948–2019), piłkarz i trener Widzewa – część komunalna
• Jacek Mackiewicz (1924–2007), żołnierz podziemia, dowódca II Plutonu Oddziału Osłony Kwatery Okręgu Warszawa AK – część komunalna
• Dobrosław Mater (1927–1997), aktor – część katolicka
• Teresa May-Czyżowska (1935–2012), śpiewaczka operowa (sopran) – część komunalna
• Bogusław Mec (1947–2012), piosenkarz – część komunalna
• Stefan Miecznikowski (1921–2004), jezuita, kapelan łódzkiej „Solidarności” – część katolicka
• Henryk Modrzewski (1897–1965), aktor – część komunalna
• Urszula Modrzyńska (1928–2010), aktorka – część komunalna
• Andrzej Niemczyk (1944–2016), polski siatkarz i trener – część komunalna
• Józef Niewiadomski (1933-2019), polityk, prezydent Łodzi (1978–1985) – część komunalna
• Zygmunt Nowicki (1909–1977), aktor – część komunalna
• Adam Ochocki (1913–1991) – dziennikarz, pisarz, satyryk – część komunalna
• Maria Olszewska-Lelonkiewicz (1939–2007), trenerka łyżwiarzy figurowych – część komunalna
• Stanisław Owczarek (1952–2006), prawnik, sędzia Trybunału Stanu – część katolicka
• Zdzisława Pabjańczyk-Ogłozińska (1944–2011), koszykarka – część katolicka
• Grzegorz Palka (1950–1996), działacz „Solidarności”, prezydent Łodzi w latach 1990–1994 – część komunalna
• Jarosław Pietrzyk (1942–1997), prezydent Łodzi w latach 1985–1989 – część komunalna
• Jerzy Poradecki (1942–2008), krytyk lit., prof. UŁ – część katolicka
• Krzysztof Ptak (1954–2016), operator filmowy – część komunalna
• Szymon Romańczuk (1936–2017), polski biskup prawosławny – część prawosławna
• Ryszard Rosin (1919–2002), historyk, pracownik naukowy UŁ – część komunalna
• Tomasz Rostworowski (1904-1974), jezuita, muzyk-pedagog, harcerz, żołnierz AK, uczestnik obrony Lwowa i powstania warszawskiego, kierownik polskiej sekcji Radia Watykańskiego – część katolicka
• Piotr Różycki (1946–2004), dziennikarz, redaktor naczelny tygodnika Angora – część komunalna
• Anna Rynkowska (1903–1984), archiwista, historyk
• Jerzy Sadek (1942–2015), piłkarz ŁKS Łódź i reprezentacji Polski – część komunalna
• Tadeusz Schmidt (1920–1976), aktor – część komunalna
• Krystyna Skolecka-Kona (1929–2019), polska prawnik, adwokat – część komunalna
• Bogusław Sochnacki(1930–2004), aktor – część komunalna
• Jan Soldenhoff-Zdrojewski (1933–2001), aktor – część komunalna
• Adam Szpunar (1913–2002), prawnik, rektor UŁ – część komunalna
• Antoni Szram (1941–2019), polski historyk sztuki, publicysta – część komunalna
• Henryk Szwajcer (1916–2006), aktor – część komunalna
• Andrzej Terlecki (1952–2012), polski polityk, działacz opozycji w okresie PRL, społecznik, poseł na Sejm I kadencji – część komunalna
• Grzegorz Timofiejew (1908–1962), poeta, pisarz i tłumacz – część komunalna
• Barbara Wachowska (1929–2005), historyk, prof. UŁ – część komunalna
• Barbara Wałkówna (1933–2018), aktorka – część komunalna
• Józef Wasiołek (1921–2008), malarz
• Franciszek Wesołowski (1914–2007), organista, kompozytor
• Jakub Wujek (1937–2014), architekt, profesor Politechniki Łódzkiej – część komunalna
• Józef Zbiróg (1930–2009), aktor – część komunalna
• Jadwiga Żukowska (1926–2008), twórca filmów dokumentalnych – część komunalna
• Teresa Żylis-Gara (1930–2021), śpiewaczka operowa (sopran liryczny), pedagog

Bibliografia

• Ryszard Bonisławski, Joanna Podolska: Cmentarz na Dołach. W: Spacerownik [on-line]. gazeta.pl, 2008-10-30. [dostęp 2012-06-29].

Linki zewnętrzne

• Cmentarz wojskowy w Łodzi. [dostęp 2021-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-18)].