Cmentarz wojenny nr 145 – Gromnik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cmentarz wojenny nr 145
Gromnik
Obiekt zabytkowy nr rej. A-1194/M z 26.03.2010[1]
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gromnik

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

433 m²

Liczba pochówków

145

Liczba grobów

15+38

Data otwarcia

1915

Architekt

Heinrich Scholz

Położenie na mapie gminy Gromnik
Mapa konturowa gminy Gromnik, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gromnik, cm. wojenny nr 145”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gromnik, cm. wojenny nr 145”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Gromnik, cm. wojenny nr 145”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Gromnik, cm. wojenny nr 145”
Ziemia49°50′14,0″N 20°57′27,7″E/49,837222 20,957694
Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz wojenny nr 145 w Gromniku – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Gromnik w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Gromnik. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63[2].

Opis cmentarza[edytuj | edytuj kod]

Projektantem był Heinrich Scholz. Cmentarz stanowi osobną kwaterę w ramach cmentarza parafialnego. Znajduje się w jego środkowej części. Ogrodzenie stanowi płot wykonany ze stalowych płaskowników umieszczonych na betonowych słupkach. Wejście przez metalową, dwuskrzydłową furtkę. Głównym elementem ozdobnym jest obelisk z umieszczoną z przodu płaskorzeźbą przedstawiającą hełm hoplity. W tylnej części obelisku umieszczono napis: "MCMXIV – MCMXV". Kwatera cmentarna ma kształt litery T. Mogiły ustawione są w kilku rzędach i posiadają betonowe stele z imiennymi tabliczkami poległych. Stele zwieńczone są żeliwnymi krzyżami. Jest kilka rodzajów tych krzyżów[3].

Polegli[edytuj | edytuj kod]

W 15 grobach zbiorowych i 38 pojedynczych pochowano[4]:

Z tabliczek umieszczonych na stelach wynika, że pochowani tutaj żołnierze armii austro-węgierskiej pochodzili z bardzo wielu oddziałów frontowych, a zginęli w roku 1914 i 1915. Gromnik stanowił ważny węzeł w austriackich planach obronnych, walki odbywały się tutaj zarówno jesienią w 1914 r., jak i w maju 1915 r. Ponadto na cmentarzu tym pochowano nie tylko żołnierzy poległych w Gromniku, ale także tych, którzy byli ranni na innych polach bitew i zmarli podczas transportu (przez Gromnik przechodzi linia kolejowa). Z 14 pochowanych tutaj żołnierzy armii rosyjskiej zidentyfikowano tylko dwóch. Walczyli w 278. hatczyńskim oraz 280. syrskim pułkach piechoty[3].

Cmentarz był odnowiony w 2003 ze środków państwowych[5].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Pomnik centralny
    Pomnik centralny
  • Krzyż austriacki
    Krzyż austriacki
  • Fragment cmentarza
    Fragment cmentarza
  • Mały krzyż rosyjski
    Mały krzyż rosyjski
  • Fragment cmentarza
    Fragment cmentarza

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2014-08-10].
  2. ↑ Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
  3. ↑ a b Cmentarze I wojny światowej. [dostęp 2015-04-15].
  4. ↑ Metryka cmentarza. [dostęp 2024-03-16].
  5. ↑ Roman Frodyma, Cmentarze wojenne z I wojny światowej na ziemi tarnowskiej, Wydawnictwo Ruthenus, Krosno 2003, ss. 90,91. ISBN 978-83-7530-000-0
Zachodniogalicyjskie cmentarze wojenne z I wojny światowej
Okręg I – Żmigród
Okręg II – Jasło
Okręg III – Gorlice
Okręg IV – Łużna
Okręg V – Pilzno
Okręg VI – Tarnów
Okręg VII – Dąbrowa
Okręg VIII – Brzesko
Okręg IX – Bochnia
Okręg X – Limanowa
Okręg XI – Kraków
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cmentarz_wojenny_nr_145_–_Gromnik&oldid=73146492”