Cmentarz wojenny nr 359 – Jaworzna
 nr rej. A-1385/M z 20.01.2014
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Liczba pochówków |
33 |
| Data ostatniego pochówku | |
| Architekt | |
Położenie na mapie gminy Laskowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |
 49°44′24,0″N 20°28′35,8″E/49,740000 20,476611
| |
Cmentarz wojenny nr 359 – Jaworzna – cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej znajdujący się w miejscowości Jaworzna, w gmina Laskowa, w województwie małopolskim. Położony jest na grzbiecie Korabia na północnych stokach Pasma Łososińskiego w Beskidzie Wyspowym. Należy do okręgu X (Limanowa) Oddziału Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Jest jednym z 400 cmentarzy tego oddziału, z tego w okręgu limanowskim jest ich 36.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pochowano na nim 33 żołnierzy, którzy zginęli w tym rejonie na początku grudnia 1914 w czasie walki stoczonej przez oddział wojsk austro-węgierskich. Według opowiadań miejscowej ludności do walki doszło przypadkowo, gdy wycofujący się z Limanowej oddział żołnierzy rosyjskich natknął się na oddział żołnierzy austriackich. Nazwiska pochowanych nie są znane. Była to jedna z wielu bardzo zaciętych walk w ramach operacji łapanowsko-limanowskiej. Operacja ta zakończyła się zwycięstwem wojsk austriackich, które zahamowały rosyjską ofensywę w kierunku Krakowa i Śląska. Podobnie, jak inne cmentarze w Galicji z okresu I wojny, wykonano go jeszcze w czasie trwania wojny. Przystąpiono do tego w 1915, niezwłocznie po tym, jak w wyniku zwycięskiej dla Austriaków bitwy pod Gorlicami wyparto wojska rosyjskie dalej na wschód. Cmentarz został odnowiony.
Opis cmentarza[edytuj | edytuj kod]
Projektantem cmentarza był Gustaw Ludwig. Jest to nieduży cmentarz na planie kwadratu, znajdujący się na skraju lasu, na wysokości około 700 m n.p.m. Jest skromny w formie, ale zaprojektowany estetycznie i starannie wykonany. Ogrodzenie składa się z niskich i grubych betonowych słupków połączonych grubymi żelaznymi rurami. Na rurach tych zamontowano niski płotek z drewnianych sztachet. Wejście prowadzi przez niską drewnianą bramkę. Na cmentarzu znajduje się duży drewniany krzyż, a po obydwu jego stronach po 4 mniejsze krzyże nagrobkowe kryte daszkiem. Wszystkie krzyże zamontowane są na betonowych cokołach.
Pod cmentarzem znajduje się duża polana, z której rozciągają się szerokie widoki, obejmujące znaczną część horyzontu. Przez polanę, obok cmentarza prowadzi szlak turystyczny. Dla turystów zamontowano na górnej części polany wiatę i ławki.
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
– czarny szlak pieszo-rowerowy z Laskowej na Sałasz Zachodni, gdzie łączy się z niebieskim szlakiem prowadzącym przez cały grzbiet Pasma Łososińskiego.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J. Drogomir.Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918): wykazy poległych i zmarłych pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej. T. 3, Tarnów: Muzeum Okręgowe, 2005.
- Dąbrowski Jan: Wielka Wojna 1914- 1918. Trzaska, Evert i Michalski /reprint-Wydawnictwo KURPISZ s.c., 1937/ reprint 2000. ISBN 83-87621-72-2.
- M. Weber: Cmentarzyska i groby naszych bohaterów w Małopolsce. Lwów: 1928.