Cmentarz wojenny nr 361 – Krasne-Lasocice

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cmentarz wojenny nr 361
Krasne-Lasocice
Obiekt zabytkowy nr rej. 612 z 16.02.1990[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Krasne-Lasocice

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Liczba pochówków

212

Data otwarcia

1914

Data ostatniego pochówku

1914

Architekt

Gustaw Ludwig

Położenie na mapie gminy Jodłownik
Mapa konturowa gminy Jodłownik, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 361Krasne-Lasocice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 361Krasne-Lasocice”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 361Krasne-Lasocice”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 361Krasne-Lasocice”
Ziemia49°48′41,1″N 20°13′59,6″E/49,811417 20,233222
Jedna ze stel

Cmentarz wojenny nr 361 – Krasne-Lasocice – cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej znajdujący się w miejscowości Krasne-Lasocice, w powiecie limanowskim, w województwie małopolskim. Należy do okręgu X (Limanowa) Oddziału Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Jest jednym z 400 cmentarzy tego oddziału, z tego w okręgu limanowskim jest ich 36[2].

Losy cmentarza[edytuj | edytuj kod]

Po bitwie żołnierzy pochowano w zbiorowym grobie przy figurze Skwarczków oraz w grobach w Lasocicach (obecnie jest tam obelisk). Cmentarz wybudowali w 1917 Austriacy wspólnie ze społecznością Krasnych Lasocic, która również brała udział w ponoszeniu kosztów budowy. Większość prac przy budowie cmentarza i ekshumacji zwłok wykonywali jeńcy włoscy i rosyjscy. Pierwotny cmentarz wyglądał inaczej i znajdował się w innym miejscu – w tym miejscu, gdzie obecnie jest kościół. Miał powierzchnię 3/4 morga. Ciało jednego z oficerów austriackich zabrała jego rodzina i pochowała na cmentarzu w Tyrolu[3]. W owym czasie w Krasnych-Lasocicach nie było ani kościoła, ani parafii. Cmentarz wojenny stał się zalążkiem pod utworzenie parafii, a na jego miejscu wybudowano kościół. Cmentarz przeniesiono nieco dalej, na obrzeże cmentarza parafialnego[2]. W 1971 r. cmentarz został wyremontowany[4].

Na cmentarzu pochowano żołnierzy wojsk austro-węgierskich, niemieckich i rosyjskich, którzy zginęli na okolicznych polach podczas operacji łapanowsko-limanowskiej pod koniec listopada i na początku grudnia 1914 r. Łącznie pochowano 212 żołnierzy, w tym[5]:

Z nazwiska znanych jest 90 żołnierzy.

Opis cmentarza[edytuj | edytuj kod]

Obecny cmentarz znajduje się obok cmentarza parafialnego w Krasnych-Lasocicach. Od kościoła znajdującego się przy głównej drodze prowadzącej przez Krasne Lasocice (droga KępanówJodłownik prowadzi do niego krótka droga dojazdowa[6]. Wybudowano go na planie prostokąta. Ogrodzony jest współczesnym płotem sztachetkowym z metalowych płaskowników, zawieszonych na słupkach murowanych z kamienia łupanego. Wejście przez niską, metalową furtkę. Groby ułożono rzędami. Są na nich betonowe stele z żeliwnymi krzyżami, typowe dla cmentarzy projektowanych przez Gustava Ludwiga. Na stelach tych zamontowano żeliwne krzyże maltańskie zwieńczone wawrzynowym wieńcem i blaszanymi, owalnymi tabliczkami z inskrypcjami. Przy jednym z boków cmentarza w jednej linii ustawiono 5 dużych, żeliwno-ażurowych krzyży na betonowym cokole. Są to dwa krzyże łacińskie typu austriackiego, jeden krzyż łaciński typu niemieckiego i dwa krzyże lotaryńskie (rosyjskie). Pomiędzy nimi ustawione są podobne, ale mniejsze krzyże. Na wprost furtki znajduje się ziemny grób otoczony betonową ławą. Jest na nim tablica z napisem:

Cmentarz wojskowy
Data walk żołnierzy
Polskich i Rosyjskich
Austriackich (Tyrolczycy)
27 XI 1914 – 16 XII 1915
Niech spoczywają w pokoju

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023., s.92
  2. a b Frodyma Roman. Cmentarze wojenne z I Wojny Światowej na Ziemi Tarnowskiej. Przewodnik Turystyczny. Krosno: Wydawnictwo Ruthenus 2006. ISBN 978-83-7530-000-0
  3. Parafia w Żerosławicach. [dostęp 2012-01-19].
  4. Informacja na tabliczce cmentarza
  5. Jerzy J.P. Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914–1915 (1918). Tom 3. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2005. ISBN 83-85988-57-2.
  6. Geoportal. [dostęp 2012-01-10].