Coccinia grandis
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Coccinia grandis |
| Nazwa systematyczna | |
| Coccinia grandis (L.) Voigt[3] Hort. suburb. Calcutt. 59. 1845 | |
Coccinia grandis – gatunek tropikalnego pnącza z rodziny dyniowatych, uprawiany w krajach azjatyckich dla jadalnych owoców. Zasięg gatunku obejmuje obszary w Afryce środkowej, wschodniej i północno-wschodniej oraz w Azji południowej i na północnych krańcach Australii[3]. Poza zasięgiem w wielu miejscach gatunek zadomowiony i inwazyjny (wyspy Oceanii, południowa Australia, południowe obszary USA i Karaiby). Zabroniony do uprawy w południowej Australii i na Hawajach. Pnącze gęsto porasta drzewa i znane jest jako rezerwuar wirusów porażających inne rośliny z rodziny dyniowatych[4].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- Owoce, zarówno niedojrzałe, zielone jak i dojrzałe (czerwone) zawierają dużo witaminy A i C i betakarotenu[5], wykorzystywane są w kuchni indyjskiej jako popularne warzywo, przyrządzane na wiele sposobów, zwykle w pikantnych potrawach[4]. W Azji południowo-wschodniej spożywa się również młode pędy i liście.
- W Indiach tradycyjnie zaleca się spożywanie owoców przy cukrzycy.
Lokalne nazwy[edytuj | edytuj kod]
- malajalam: kowaj' കോവയ്
- tamilski: kowej' கோவை, கொவ்வை
- marathi: tondli तोंडली
- tajski: tam lueng' ตำลึง
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-22] (ang.).
- ↑ a b Coccinia grandis (ang.). Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-01].
- ↑ a b Janet Marinelli (red.): Wielka Encyklopedia Roślin. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 450. ISBN 83-7391-888-4.
- ↑ Plants in Human Health and Nutrition Policy, Artemis P. Simopoulos, C Gopalan, Basel: Karger Publishers, 2003, ISBN 3-8055-7554-8, OCLC 53154259.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):