Przejdź do zawartości

Cocculus hirsutus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cocculus hirsutus
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

jaskropodobne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

miesięcznikowate

Rodzaj

Cocculus

Gatunek

Cocculus hirsutus

Nazwa systematyczna
Cocculus hirsutus (L.) W.Theob.
Burmah ed. 3, 2: 657 (1860)
Synonimy
  • Cebatha hirsuta (L.) O. Ktze.
  • Cocculus villosus DC.
  • Menispermum hirsutum L.[3]

Cocculus hirsutus (L.) W.Theob. – gatunek roślin z rodziny miesięcznikowatych, występujący w Azji i Afryce.

Zasięg geograficzny

[edytuj | edytuj kod]

Rośliny z tego gatunku występują na obszarze od Republiki Południowej Afryki i Angoli przez Sudan, Erytreę i Etiopię do Indii, Mjanmy, Tajlandii i południowych Chin[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Pnące krzewinki, często gęsto omszono-filcowate.
Liście
Blaszki liściowe jajowate lub jajowato-podługowate, rzadziej 3-5-wrębne, o nasadzie sercowatej, klinowatej lub ściętej i wierzchołku tępym do kończykowatego, o długości 4–8 (–9) cm i szerokości (2,5–6)-7 cm. Młode liście gęsto filcowate, potem niemal gładkie. Ogonki liściowe o długości 0,5–2,5 cm.
Kwiaty
Rośliny dwupienne lub poligamiczne. Kwiaty jednopłciowe, drobne, zielonkawe, trójkrotne. Kwiaty męskie sześciopręcikowe, o okwiecie podwójnym. Działki kielicha owłosione, położone w dwóch okółkach. Listki zewnętrznego okółka podługowato-lancetowate, o długości 1,5–2 mm i szerokości 0,5–0,8 mm; listki wewnętrznego okółka szeroko jajowate, o wymiarach 1,5–2,5×1,7×2 mm. Płatki korony jajowato-podługowate, o długości 0,5–1,5 mm i szerokości 0,3–6 mm, gęsto owłosione do nagich. Pręciki o długości 0,7–1 mm, o nitkach wolnych i kulistawych pylnikach, otwierających się przez poprzeczne szczeliny. Kwiaty żeńskie pojedyncze lub 2–3 wyrastające na szypułkach z kątów liści, rzadko zebrane w grono, wsparte drobnymi, równowąskimi przysadkami. Owocolistki od 3 do 6, jednozalążkowe, o długości 0,7–1 mm. Szyjki słupka cylindryczne.
Owoce
Ciemnopurpurowe, bocznie spłaszczone pestkowce o wymiarach 4–8×4–5 mm. Nasiona podkowiaste[3].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Siedlisko
Busz i krzewiaste formacje półpustynne, na wysokości do 1200 m, na glebach piaszczystych lub żwirowych[4].
Cechy fitochemiczne
Części naziemne tych roślin zawierają około 135 alkaloidów zaliczanych do 13 różnych klas oraz triterpeny[4].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 38[3].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
Roślina lecznicza
Rośliny z tego gatunku są wykorzystywane w medycynie tradycyjnej zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie dla celów terapeutycznych. Korzenie tych roślin są gorzkie, stosowane są jako środek przeczyszczający, łagodzący, tonizujący, moczopędny, a także w malarii, bólach stawowych, leczeniu chorób skóry, zaparć i problemów z nerkami. Sok z liści krzepnie w wodzie i tworzy zawiesinę, która jest stosowana zewnętrznie jako lek chłodzący i kojący, na atopowe zapalenie skóry, wypryski, liszajce i niestrawność. Sok słodzony cukrem stosowany jest w rzeżączce. Wywar z korzenia zmieszany z pieprzem długim jest stosowany w przewlekłych chorobach reumatycznych i wyniszczeniu kiłowym[5].
Badania naukowe wykazały działanie przeciwcukrzycowe, przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwbakteryjne, kardiotoniczne, moczopędne, przeczyszczające, stymulujące odporność i plemnikotwórcze ekstraktów z tej rośliny[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-04] (ang.).
  3. a b c Flora of Pakistan: Menispermaceae: Cocculus. [dostęp 2011-04-19]. (ang.).
  4. a b c Gabriëlla Schmelzer, Ameenah Gurib-Fakim: Plant resources of tropical Africa. T. 11: Medicinal plants. PROTA, 2008, s. 183-184. ISBN 978-90-5782-204-9. (ang.).
  5. a b Bhavna H. Marya i S. B. Bothara. Ethnopharmacological properties of Cocculus hirsutus (L.) Diels - a review. „International Journal of Pharmaceutical Sciences Review and Research”. 7 (1), 2011. (ang.).