Pachydactylus
(Przekierowano z Colopus)
| Pachydactylus | |||
| Wiegmann, 1834[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – P. rangei | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Pachydactylus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Pachydactylus bergii Wiegmann, 1834 (= Lacerta geitje Sparrman, 1778) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Pachydactylus – rodzaj jaszczurek z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce (Demokratyczna Republika Konga, Malawi, Zambia, Angola, Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambik, Eswatini, Lesotho i Południowa Afryka)[8][9].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1834 roku niemiecki zoolog Arend Friedrich August Wiegmann w publikacji własnego autorstwa poświęconej herpetologii Meksyku[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) grubopalczyk cętkowany (P. geitje).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Pachydactylus: gr. παχυς pakhus ‘wielki, gruby’[10]; δακτυλος daktulos ‘palec’[11].
- Colobopus: gr. κολοβος kolobos ‘ograniczony, okaleczony’[12]; πους pous, ποδος podos ‘stopa’[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Gecko inunguis Cuvier, 1817 (= Lacerta geitje Sparrman, 1778).
- Cantinia: etymologia nieznana, autor nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej[3]. Gatunek typowy: Pachydactylus elegans Gray, 1845 (= Tarentola capensis Smith, 1846).
- Colopus: gr. κολος kolos ‘wadliwy, okaleczony’[14]; πους pous, ποδος podos ‘stopa’[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Colopus wahlbergi Peters, 1869.
- Palmatogecko: łac. palmatus ‘dłoniasty’, od palma ‘dłoń’[15]; nowołac. gecco, gecko lub gekko, nazwa stosowana do rodzaju jaszczurek, wśród których niektóre gatunki kraczą lub ćwierkają, stąd nazwa „gecko”, od mal. gēkok[16]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Palmatogecko rangei Andersson, 1908.
- Syndactylosaura : gr. συν sun ‘razem’[17]; δακτυλος daktulos ‘palec’[11]; ‘jaszczurka’[18]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Syndactylosaura schultzei Werner, 1910 (= Palmatogecko rangei Andersson, 1908).
- Kaokogecko: Kaokoland, Południowa Afryka; rodzaj Gecko Brongniart, 1800[7]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Kaokogecko vanzyli Steyn & Haacke, 1966.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[8]:
- Pachydactylus acuminatus FitzSimons, 1941
- Pachydactylus affinis Boulenger, 1896
- Pachydactylus amoenus Werner, 1910
- Pachydactylus angolensis Loveridge, 1944
- Pachydactylus atorquatus Bauer, Barts & Hulbert, 2006
- Pachydactylus austeni Hewitt, 1923
- Pachydactylus barnardi FitzSimons, 1941
- Pachydactylus bicolor Hewitt, 1926
- Pachydactylus boehmei Bauer, 2010
- Pachydactylus capensis (Smith, 1846)
- Pachydactylus caraculicus FitzSimons, 1959
- Pachydactylus carinatus Bauer, Lamb & Branch, 2006
- Pachydactylus etultra Branch, Bauer, Jackman & Heinicke, 2011
- Pachydactylus fasciatus Boulenger, 1888
- Pachydactylus formosus Smith, 1849
- Pachydactylus gaiasensis Steyn & Mitchell, 1967
- Pachydactylus geitje (Sparrman, 1778) – grubopalczyk cętkowany[19]
- Pachydactylus griffini Bauer, Lamb & Branch, 2006
- Pachydactylus haackei Branch, Bauer & Good, 1996
- Pachydactylus katanganus de Witte, 1953
- Pachydactylus kladaroderma Branch, Bauer & Good, 1996
- Pachydactylus kobosensis FitzSimons, 1938
- Pachydactylus kochii FitzSimons, 1959
- Pachydactylus labialis FitzSimons, 1938
- Pachydactylus latirostris Hewitt, 1923
- Pachydactylus macrolepis FitzSimons, 1939
- Pachydactylus maculatus Gray, 1845
- Pachydactylus maiatoi Marques, Parrhina, Ceríaco, Brennan, Heinicke & Bauer, 2023
- Pachydactylus maraisi Heinicke, Adderly, Bauer & Jackman, 2011
- Pachydactylus mariquensis Smith, 1849
- Pachydactylus mclachlani Bauer, Lamb & Branch, 2006
- Pachydactylus monicae Bauer, Lamb & Branch, 2006
- Pachydactylus montanus Methuen & Hewitt, 1914
- Pachydactylus namaquensis (Sclater, 1898)
- Pachydactylus oculatus Hewitt, 1927
- Pachydactylus oreophilus McLachlan & Spence, 1967
- Pachydactylus oshaughnessyi Boulenger, 1885
- Pachydactylus otaviensis Bauer, Lamb & Branch, 2006
- Pachydactylus parascutatus Bauer, Lamb & Branch, 2002
- Pachydactylus punctatus Peters, 1854
- Pachydactylus purcelli Boulenger, 1910
- Pachydactylus rangei (Andersson, 1908)
- Pachydactylus reconditus Bauer, Lamb & Branch, 2006
- Pachydactylus robertsi FitzSimons, 1938
- Pachydactylus rugosus Smith, 1849
- Pachydactylus sansteynae Steyn & Mitchell, 1967
- Pachydactylus scherzi Mertens, 1954
- Pachydactylus scutatus Hewitt, 1927
- Pachydactylus serval Werner, 1910
- Pachydactylus tigrinus Van Dam, 1921
- Pachydactylus tsodiloensis Haacke, 1966
- Pachydactylus vansoni FitzSimons, 1933
- Pachydactylus vanzyli (Steyn & Haacke, 1966)
- Pachydactylus visseri Bauer, Lamb & Branch, 2006
- Pachydactylus wahlbergii (Peters, 1869)
- Pachydactylus waterbergensis Bauer & Lamb, 2003
- Pachydactylus weberi Roux, 1907
- Pachydactylus werneri Hewitt, 1935
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b A.F. Wiegmann: Herpetologia Mexicana, seu Descriptio amphibiorum Novae Hispaniae: quae itineribus comitis de Sack, Ferdinandi Deppe et Chr. Guil. Schiede in Museum Zoologicum Berolinense pervenerunt. Pars prima, Saurorum species amplectens, adiecto systematis saurorum prodromo, additisque multis in hunc amphibiorum ordinem observationibu. Berolini: C.G. Lüderit, 1934, s. 19. (łac.).
- ↑ L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 19, 99. (łac.).
- ↑ a b J.E. Gray: Catalogue of the Specimens of lizards in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1845, s. 167. (ang.).
- ↑ W.C.H. Peters. Eine Mittheilung über neue Gattungen und Arten von Eidechsen. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1869, s. 57, 1870. (niem.).
- ↑ L.G. Andersson. A remarkable new gecko from South—Africa and a new Stenocercus—species from South—America in the Natural History Museum in Wiesbaden. „Jahrbüchern des Nassauischen Vereins für Naturkunde in Wiesbaden”. 61, s. 299, 1908. (ang.).
- ↑ F. Werner, Reptilia et Amphibia, [w:] L. Schultze, Zoologische und anthropologische Ergebnisse einer Forschungsreise im westlichen und zentralen Südafrika. Band IV, Systematik und Tiergeographie Vertebrata B, „Denkschriften der Medicinisch-Naturwissenschaftlichen Gesellschaft zu Jena”, 16, 1910, s. 316 (niem.).
- ↑ a b W. Steyn & W.D. Haacke. A new webfooted gekko (Kaokogecko vanzyli gen. et. sp. nov.) from the north-western South West Africa. „Cimbebasia”. 18, s. 8, 1966. (ang.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Pachydactylus. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-03]. (ang.).
- ↑ R. Midtgaard: Pachydactylus. RepFocus. [dostęp 2024-01-03]. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 180.
- ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 75.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 63.
- ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 203.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 62.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 181.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 108.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 254.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 229.
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 382. ISBN 83-01-14344-4.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).