Commiphora myrrha

*Commiphora myrrha*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mydleńcowce
Rodzina	osoczynowate
Rodzaj	balsamowiec
Gatunek	Commiphora myrrha
	Nazwa systematyczna
	Commiphora myrrha (Nees) Engl.; Monogr. Phan. 4: 10 1883
Synonimy
	Balsamodendrum myrrha Nees; Commiphora molmol (Engl.) Engl.;
	Balsamodendrum myrrha Nees; Commiphora molmol (Engl.) Engl.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Commiphora myrrha (Nees) Engl. – gatunek rośliny z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Rośnie dziko w Afryce (Dżibuti, Etiopia, Somalia) i na Półwyspie Arabskim (Oman, Jemen)^[4].

Morfologia

Pokrój: Duży kolczasty krzew albo niewielkie, także kolczaste drzewko o wysokości do 4 m^[5]
Pędy: Kora srebrzysta, biaława, czerwonawa lub niebiesko-szara, gałęzie wyrastają pod prostym kątem^[5].
Liście: Trójlistkowe, szarozielone lub sinozielone, o zmiennym kształcie i wielkości. Mogą być eliptyczne, owalne lub lancetowate, wierzchołki mają zaokrąglone lub ostre, nasady zaokrąglone lub ucięte. Wyrastają na ogonkach o długości 1-10 mm. Długość liścia wynosi 6-40 mm, szerokość 3-20 mm. Użyłkowanie liścia słabo widoczne^[5].
Kwiaty: Niedekoracyjne, małe. Kwiaty pręcikowe zazwyczaj dojrzewają wcześniej niż kwiaty żeńskie^[5].
Owoce: Wyrastają zazwyczaj pojedynczo lub po dwa na szypułce. Są to niewielkie (2-4 mm długości), jajowate i spłaszczone pestkowce o gładkiej skórce^[5].

Zastosowanie

Z rośliny samoistnie wydziela się wonna żywica zwana mirrą, po nacięciu kory wyciek żywicy zwiększa się. Dawniej mirra była używana do balsamowania i namaszczania zwłok, jako środek leczniczy i przeciwbólowy i jako składnik kadzidła. W Starym Testamencie była również składnikiem oleju świętego do namaszczań (Wj 30, 23,25). Według niektórych badaczy roślin biblijnych Commiphora myrrha była jednym z kilku gatunków balsamowca, z których otrzymywano mirrę wymienioną w kilku miejscach w Biblii. Obecnie mirra nadal jest wykorzystywana w lecznictwie i do wytwarzania kadzidła, ponadto w przemyśle kosmetycznym jako składnik perfum, past do zębów i płynów do płukania ust^[6]^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-23)].
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Commiphora myrrha. [dostęp 2014-11-27].
↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2014-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-23)].

[grin-4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].

[balsamowiec-5] Commiphora myrrha. [dostęp 2014-11-27].

[podbielkowski-6] Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[rb-7] Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]