Crystal Palace F.C.

Crystal Palace F.C.

Pełna nazwa	Crystal Palace Football Club
Przydomek	The Eagles (Orły)
Data założenia	10 września 1905
Liga	Premier League
Państwo	Wielka Brytania
Stadion	Selhurst Park Londyn
Właściciel	Steve Parish, David S. Blitzer, Joshua Harris
Prezes	Steve Parish
Trener	Roy Hodgson
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Trzeci strój
Strona internetowa

Crystal Palace Football Club – angielski klub piłkarski założony w Londynie w 1905 roku, występujący obecnie w Premier League.

Historia

Crystal Palace został założony w 1905 roku w południowym Londynie. Swoje pierwsze spotkanie drużyna rozegrała 2 września 1905 roku z rezerwami Southampton w ramach Southern League Division Two. W 1924 roku Palace przenieśli się na stadion Selhurst Park, gdzie rozgrywają swoje mecze do dziś. Pierwszy mecz na tym stadionie rozegrany został 30 sierpnia, a rywalem był zespół Sheffield Wednesday.

W 1969 roku drużyna zajęła 2. miejsce w Division Two, uzyskując pierwszy raz w historii awans do najwyższej klasy rozgrywkowej w Anglii, gdzie spędziła następne 4 sezony. Inauguracyjny sezon w pierwszej lidze Palace zakończyli na ostatnim bezpiecznym 20. miejscu. W 1973 roku drużyna zajęła 21. miejsce spadając z ligi. W tym roku po raz pierwszy w herbie klubu pojawił się orzeł, który stał się w późniejszych latach jednym z najważniejszych symboli Palace. W kolejnym sezonie drużyna zaliczyła kolejny spadek do Division Three. W 1977 roku managerem został mianowany Terry Venables, który przez dwa lata wywalczył dwa kolejne awanse, wprowadzając Palace z powrotem do pierwszej ligi. W pierwszym sezonie po powrocie drużyna zajęła 13. miejsce. Natomiast w sezonie 1980/81 zespół znów spadł do Division Two.

Po 8 sezonach w Division Two Steve Coppell wprowadził Palace na najwyższy poziom rozgrywek, wygrywając w 1989 roku 3-0 baraż z drużyną Blackburn Rovers. W 1990 roku drużyna awansowała po raz pierwszy w historii do finału pucharu Anglii. Pierwsze spotkanie z Manchesterem United na Wembley zakończyło się wynikiem 3:3. W powtórzonym spotkaniu Palace przegrali 0:1. W sezonie 1990/91 drużyna zajęła 3. miejsce w pierwszej lidze, co było najlepszym osiągnięciem w historii Crystal Palace. W tym sezonie piłkarze Orłów wrócili także na Wembley, gdzie pokonali Everton, zdobywając Zenith Data Systems Cup. Po sezonie 1992/93 zespół spadł z nowo powstałej Premier League, aby po roku do niej powrócić, wygrywając tytuł First Division. Sezon 1994/95 Palace ukończyli na 19. miejscu, które oznaczało spadek z Premier League. Rok 1997 przyniósł kolejny awans do najwyższej klasy rozgrywkowej po wygraniu na Wembley finału baraży z Sheffield United 1:0. Pomimo wzmocnienia drużyny takimi piłkarzami jak Attilio Lombardo i Tomas Brolin drużyna zajęła ostatnie miejsce w Premier League. Na końcu tego sezonu drużyna zaliczyła jedyny w historii start w europejskich pucharach, przegrywając dwa razy 0:2 z tureckim zespołem Samsunspor w trzeciej rundzie Pucharu Intertoto. Sezon Crystal Palace zakończyli z poważnymi problemami finansowymi i weszli na dwa lata pod zarząd administracyjny. W lipcu 2000 roku nowym właścicielem klubu został Simon Jordan, wyprowadzając Palace z zarządu administracyjnego.

W 2004 roku drużyna awansowała do finału baraży o Premier League, gdzie na stadionie Millenium w Cardiff pokonała 1:0 West Ham United. Pobyt w Premier League zakończył się znowu po roku. Od sezonu 2005/06 drużyna nieprzerwanie występuje na drugim stopniu rozgrywek. W 2006 i 2008 roku Palace zakwalifikowali się do baraży o Premier League, jednak w półfinałach przegrali odpowiednio z Watford w 2006 roku i z Bristol City w 2008. W sezonie 2009/2010 do klubu ponownie wszedł pod zarząd administracyjny. W połowie rozgrywek drużynie odjęto 10 punktów, co zmusiło Palace do heroicznej walki o utrzymanie do ostatniej kolejki, gdzie w decydującym starciu na stadionie Hillsborough z ekipą Sheffield Wednesday zremisowali 2:2 zapewniając sobie utrzymanie po bramkach Alana Lee i Darrena Ambrose’a. W lecie 2010 klubowi groziła likwidacja. Został on jednak przejęty przez konsorcjum CPFC2010, co pozwoliło Palace przetrwać. W sezonie 2011/2012 Orły po zwycięstwie 2:1 nad Manchesterem United na Old Trafford awansowały do półfinału Carling Cup, gdzie jednak musiały uznać wyższość Cardiff City po rzutach karnych. Sezon ten drużyna zakończyła na bezpiecznym 17. miejscu w tabeli.

27 maja 2013 roku drużyna awansowała do Premier League, po wygraniu 1:0 w finale play-off z Watford. Bramkę na wagę awansu zdobył w 115. minucie spotkania Kevin Phillips z rzutu karnego. 3 stycznia 2015 r. trenerem Crystal Palace został Alan Pardew.

Sukcesy

• Dawna Football League First Division / Premier League
  • Trzecie miejsce – 1990/91
• Dawna Football League Second Division / Championship
  • Zwycięzca (2) – 1978/79, 1993/94
  • Drugie miejsce – 1968/69
  • Zwycięzca Play-off (4) – 1988/89, 1996/97, 2003/04, 2012/13
• Dawna Football League Third Division
  • Drugie miejsce – 1963/64
• Dawna Football League Fourth Division
  • Drugie miejsce – 1960/61
• Zenith Data Systems Cup
  • Zdobywca (1) – 1990/1991
• FA Cup
  • Finalista (2) – 1989/1990, 2015/2016

Rekordy klubowe

• Najwięcej meczów: Jim Cannon, 571 (1972-1988)
• Najwięcej goli w lidze: Peter Simpson, 153 (1930-36)
• Najwyższa frekwencja w historii: 51,482 z Burnley, 11 maja 1979 (Division 2)
• Najwyższe miejsce w historii na koniec sezonu: 3 w Division 1 (obecna Premier League), sezon 1990/91
• Najwyższe zwycięstwo w lidze: 9-0 z Barrow, 10 października 1959 (Division 4)
• Najwyższa porażka w lidze: 0-9 z Liverpoolem, 12 września 1989 (Division 1)
• Najwyższy transfer do klubu: Yohan Cabaye za £12m z Paris Saint-Germain
• Najwyższy transfer z klubu: Wilfried Zaha za £10m do Manchester United

Stadion

• Nazwa: Selhurst Park
• Pojemność: 26,309
• Inauguracja: 1924
• Wymiary boiska: 99 × 67 m

Trenerzy

Jack Robson (1905–1907) Edmund Goodman (1907–1925) Alec Maley (1925–1927) Fred Mavin (1927–1930) Jack Tresadern (1930–1935) Tom Bromilow (1935–1936) R. S Moyes (1936) Tom Bromilow (1937–1939) George Irwin (1939–1947) Jack Butler (1947–1949) Ronnie Rooke (1949–1950) Fred Dawes i Charlie Slade (1950–1951) Laurie Scott (1951–1954) Cyril Spiers (1954–1958) George Smith (1958–1960) Arthur Rowe (1960–1962) Dick Graham (1962–1966) Arthur Rowe (1966) Bert Head (1966–1973) Malcolm Allison (1973–1976) Terry Venables (1976–1980) Ernie Walley (1980) Malcolm Allison (1980–1981) Dario Gradi (1981) Steve Kember (1981–1982) Alan Mullery (1982–1984) Steve Coppell (1984–1993)

Alan Smith (1993–1995) Steve Coppell (1995–1996) Dave Bassett (1996–1997) Steve Coppell (1997–1998) Attilio Lombardo i Tomas Brolin (1998) Terry Venables (1998–1999) Steve Coppell (1999–2000) Alan Smith (2000–2001) Steve Kember (2001) Steve Bruce (2001) Steve Kember i Terry Bullivant (2001) Trevor Francis (2001–2003) Steve Kember (2003) Kit Symons (2003) Iain Dowie (2003–2006) Peter Taylor (2006–2007) Neil Warnock (2007–2010) Paul Hart (2010) George Burley (2010–2011) Dougie Freedman (2011–2012) Ian Holloway (2012–2013) Tony Pulis (2013–2014) Neil Warnock (2014) Alan Pardew (2015–2016) Sam Allardyce (2016–2017) Frank de Boer (2017) Roy Hodgson (2017–2021) Patrick Vieira (2021–2023) Roy Hodgson (od 2023)

Obecny sztab szkoleniowy

• Menedżer – Roy Hodgson
• Asystent menedżera – Osian Roberts
• Trener bramkarzy – Dean Kiely
• Lekarz – Bill Jasper
• Fizjoterapeuta – Alex Manos
• Asystent fizjoterapeuty – John Stannard
• Trener przygotowania kondycyjnego – Scott Guyett

Obecny skład

Stan na 5 sierpnia 2022.

Nr	Poz.	Piłkarz
1	1 bramkarzBR	Jack Butland
2	2 obrońcaOB	Joel Ward
3	2 obrońcaOB	Tyrick Mitchell
4	3 pomocnikPO	Luka Milivojević (kapitan)
5	2 obrońcaOB	James Tomkins
6	2 obrońcaOB	Marc Guéhi
7	3 pomocnikPO	Michael Olise
9	4 napastnikNA	Jordan Ayew
10	3 pomocnikPO	Eberechi Eze
11	3 pomocnikPO	Wilfried Zaha
13	1 bramkarzBR	Vicente Guaita
14	4 napastnikNA	Jean-Philippe Mateta
15	3 pomocnikPO	Jeff Schlupp
16	2 obrońcaOB	Joachim Andersen

Nr	Poz.	Piłkarz
17	2 obrońcaOB	Nathaniel Clyne
18	3 pomocnikPO	James McArthur
19	3 pomocnikPO	Will Hughes
20	4 napastnikNA	Christian Benteke
21	1 bramkarzBR	Sam Johnstone
22	4 napastnikNA	Odsonne Édouard
23	3 pomocnikPO	Malcolm Ebiowei
26	2 obrońcaOB	Chris Richards
28	3 pomocnikPO	Cheick Doucouré
36	2 obrońcaOB	Nathan Ferguson
44	3 pomocnikPO	Jaïro Riedewald
48	4 napastnikNA	Luke Plange
49	3 pomocnikPO	Jesurun Rak-Sakyi
55	3 pomocnikPO	Killian Phillips

Piłkarze na wypożyczeniu

Nr	Poz.	Piłkarz
	1 bramkarzBR	Remi Matthews (w St. Johnstone do 30 czerwca 2023)

Nr	Poz.	Piłkarz

Piłkarz roku

Od 1972 roku klub prowadzi plebiscyt na najlepszego piłkarza sezonu. Pierwszym triumfatorem był John McCormick.

Sezon Zwycięzca 1971/72 John McCormick 1971/73 Tony Taylor 1973/74 Peter Taylor 1974/75 Derek Jeffries 1975/76 Peter Taylor 1976/77 Kenny Sansom 1977/78 Jim Cannon 1978/79 Kenny Sansom 1979/80 Paul Hinshelwood 1980/81 Paul Hinshelwood 1981/82 Paul Barron 1982/83 Jerry Murphy 1983/84 Billy Gilbert 1984/85 Jim Cannon 1985/86 George Wood

Sezon Zwycięzca 1986/87 Jim Cannon 1987/88 Geoff Thomas 1988/89 Ian Wright 1989/90 Mark Bright 1990/91 Geoff Thomas 1991/92 Eddie McGoldrick 1992/93 Andy Thorn 1993/94 Chris Coleman 1994/95 Richard Shaw 1995/96 Andy Roberts 1996/97 David Hopkin 1997/98 Marc Edworthy 1998/99 Hayden Mullins 1999/00 Andy Linighan 2000/01 Fan Zhiyi

Sezon Zwycięzca 2001/02 Dougie Freedman 2002/03 Hayden Mullins 2003/04 Andrew Johnson 2004/05 Andrew Johnson 2005/06 Emmerson Boyce 2006/07 Leon Cort 2007/08 Julián Speroni 2008/09 Julián Speroni 2009/10 Julián Speroni 2010/11 Nathaniel Clyne 2011/12 Jonathan Parr 2012/13 Mile Jedinak 2013/14 Julián Speroni 2014/15 Scott Dann 2015/16 Wilfried Zaha

Sezon Zwycięzca 2016/17 Wilfried Zaha 2017/18 Wilfried Zaha 2018/19 Aaron Wan-Bissaka 2019/20 Jordan Ayew 2020/21 Vicente Guaita

Kibice

Najzagorzalsi fani Crystal Palace zajmują dolne sektory trybuny Holmesdale Stand. Za największych rywali kibice Palace uważają Brighton & Hove Albion. Mecze między tymi drużynami znane są jako M23/A23 derby. Nazwa pochodzi od autostrady łączącej południowy Londyn z Brighton. W dalszej kolejności do największych rywali zaliczają się Millwall i Charlton Athletic.

Europejskie puchary

Legenda do wszystkich tabel: Q – runda eliminacyjna, 1/16, 1/8, 1/4, 1/2 – odpowiednia faza rozgrywek, Grupa – runda grupowa, 1r gr – pierwsza runda grupowa, 2r gr – druga runda grupowa, F – finał, R – runda, PO – play-off k. – rzuty karne, los. – losowanie, Dogr. – dogrywka, w. – zasada bramek strzelonych na wyjeździe

Sezon	Rozgrywki	Runda	Klub	Dom	Wyjazd	Ogólnie
1998	Puchar Intertoto	3R	Samsunspor	0–2	0–2	0–4

Bibliografia

• Crystal Palace, [w:] baza Transfermarkt (drużyny) [online] [dostęp 2020-11-27] .
• History. Crystal Palace FC. [dostęp 2012-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 czerwca 2013)]. (ang.).
• Honours & Records. holmesdale.net The Palace Supporters’ Website. [dostęp 2012-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-11)]. (ang.).