Cymatophlebiidae
| Cymatophlebiidae | |
| Handlirsch, 1906 | |
| Okres istnienia: jura środkowa–kreda wczesna | |
 Cymatophlebia longialata | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| (bez rangi) | Euepiproctophora |
| (bez rangi) | Anisopteromorpha |
| (bez rangi) | Trigonoptera |
| (bez rangi) | Pananisoptera |
| (bez rangi) | Neoanisoptera |
| Infrarząd | |
| (bez rangi) | Euanisoptera |
| (bez rangi) | Aeshnoptera |
| (bez rangi) | Aeshnomorpha |
| (bez rangi) | Panaeshnida |
| (bez rangi) | Aeshnida |
| Nadrodzina | |
| Rodzina |
Cymatophlebiidae |
Cymatophlebiidae – wymarła rodzina ważek z infrarzędu różnoskrzydłych i nadrodziny Cymatophlebioidea. Obejmuje sześć znanych rodzajów.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Apomorfią tej rodziny była przede wszystkim pofalowana żyłka interradialna druga, przebiegająca równolegle do również pofalowanej drugiej gałęzi żyłki radialnej tylnej[1][2]. Gałęzie pierwsza i druga żyłki radialnej tylnej miały w odcinku nasadowym przebieg równoległy do pterostygmy i były wąsko odseparowane[2]. Spłaszczony sektor radialny był dobrze wyodrębniony, silnie zakrzywiony i oddzielony od żyłki interradialnej drugiej co najmniej trzema szeregami komórek. Spośród dwóch skośnych żyłek dodatkowych między drugą żyłką interradialną a drugą gałęzią żyłki radialnej tylnej odsiebna była dłuższa i bardziej ukośna od nasadowej. Pomiędzy żyłką interradialną drugą a gałęzią 3/4 żyłki radialnej tylnej nasadowo od sektora radialnego wychodziło od jednej do trzech ukośnych, pofalowanych i porozgałęzianych żyłek wtórnych. Gałąź 3/4 żyłki radialnej tylnej oraz żyłka medialna przednia były również pofalowane[1][2].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten został wprowadzony w 1906 roku przez Antona Handlirscha w randze podrodziny z nazwą Cymatophlebiina (nomen imperfectum). Nazwa ta skorygowana została do Cymatophlebiinae w 1932 roku przez Franka Mortona Carpentera. Do rangi osobnej rodziny wynieśli go w 1996 roku Hans Lohmann[3] i Günter Bechly[4], przy czym ten pierwszy krok ten proponował już w nieopublikowanym manuskrypcie z roku 1995[1]. Bechly ponadto podzielił Cymatophlebiidae na dwie podrodziny, Valdaeshninae i monotypową Cymatophlebiinae[4]. W 2001 roku Bechly i współpracownicy sklasyfikowali tę rodzinę wraz z Rudiaeschnidae w nowej nadrodzinie Cymatophlebioidea oraz podali diagnozy podrodzin[5], które wcześniej stanowiły nomina nuda[1].
Współcześnie podział rodziny do rangi rodzaju przedstawia się następująco[1][2]:
- podrodzina Cymatophlebiinae Handlirsch, 1906
- Cymatophlebia Deichmüller, 1886
- podrodzina Valdaeshninae Bechly et al., 2001
- Hoyaeshna Nel et Martínez-Delclòs, 1993
- Prohoyaeshna Bechly et al., 2001
- Valdaeshna Jarzembowski, 1988
- podrodzina incertae sedis
- Libellulium Westwood, 1854
- Sinacymatophlebia Nel et Huang, 2009
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Euanisoptera / Aeshnoptera, [w:] Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Odonata, Böblingen 2007.
- ↑ a b c d Daran Zheng, Edmund A. Jarzembowski, Su-Chin Chang, Bo Wang, Haichun Zhang. New cymatophlebiid dragonflies from the Lower Cretaceous of China and England (Odonata: Anisoptera: Cymatophlebiinae, Valdaeshninae). „Cretaceous Research”. 90, s. 311-317, 2018. DOI: 10.1016/j.cretres.2018.05.003.
- ↑ Hans Lohmann. Das phylogenetische System der Anisoptera (Odonata). „Deutsche Entomologische Zeitschrift”. 106 (9), s. 209–266, 1996.
- ↑ a b Günter Bechly, Morphologische Untersuchungen am Flügelgeäder der rezenten Libellen und deren Stammgruppenvertreter (Insecta; Pterygota; Odonata), unter besonderer Berücksichtigung der Phylogenetischen Systematik und des Grundplanes der *Odonata, „Petalura”, Special Volume 2, 1996, s. 1–402.
- ↑ G. Bechly, A. Nel, and X. Martínez-Declòs, E. A. Jarzembowski, R. Coram, D. Martill, G. Fleck, F. Escuillié, M. M. Wisshak, M. Maisch. A revision and phylogenetic study of Mesozoic Aeshnoptera, with description of numerous new taxa (Insecta: Odonata: Anisoptera). „Neue Paläontologische Abhandlungen”. 4, s. 1-219, 2001.