Cymbalaria
 Morfologia (cymbalaria bluszczykowata) | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
cymbalaria | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Cymbalaria Hill. Brit. Herbal. 113. 12 Apr 1756 | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Synonimy | |||
| |||
Cymbalaria (Cymbalaria Hill.) – rodzaj roślin z rodziny babkowatych, w systemach XX-wiecznych klasyfikowany zwykle do szeroko wówczas ujmowanej rodziny trędownikowatych. Dawniej też rośliny te włączane były do rodzaju lnica Linaria, od której różnią się morfologicznie tym, że kwiaty wyrastają pojedynczo w kątach liści oraz dłoniastym żyłkowaniem liści. Do rodzaju należy 15 gatunków[4] występujących w Europie, w basenie Morza Śródziemnego i w Azji południowo-zachodniej sięgając na wschodzie po Iran. W Europie rośnie 7 gatunków[5]. W Polsce występuje jeden jako gatunek introdukowany – cymbalaria bluszczykowata (C. muralis)[6]. Podawana z Polski jako przejściowo dziczejąca cymbalaria owłosiona C. pilosa[6], klasyfikowana jest współcześnie jako Sibthorpia europaea[7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Byliny o pędach płożących[8].
- Liście
- Długoogonkowe, w dolnej części pędu zwykle naprzeciwległe, w górnej – skrętoległe. Blaszka liściowa użyłkowana dłoniasto, kształtu kolistego do nerkowatego, u nasady sercowato wycięta, niemal całobrzega do dłoniastoklapowanej, z 3–7 klapami[8].
- Kwiaty
- Wyrastają na długich szypułkach z kątów liści. Kielich głęboko rozcięty, poszczególne działki nierównej długości. Korona kwiatu barwy białej lub liliowej, grzbiecista i z ostrogą[8].
- Owoce
- Torebki zawierające liczne nasiona[8].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Antirrhineae z rodziny babkowatych (Plantaginaceae)[9].
- Wykaz gatunków[4]
- Cymbalaria acutiloba (Boiss. & Heldr.) Speta
- Cymbalaria aequitriloba (Viv.) A.Chev.
- Cymbalaria bakhtiarica Podlech & Iranshahr
- Cymbalaria ebelii (Cufod.) Speta
- Cymbalaria fragilis (J.J.Rodr.) A.Chev.
- Cymbalaria glutinosa Bigazzi & Raffaelli
- Cymbalaria hepaticifolia (Poir.) Wettst.
- Cymbalaria longipes (Boiss. & Heldr.) A.Chev.
- Cymbalaria microcalyx (Boiss.) Wettst.
- Cymbalaria minor (Maire & Petitm. ex Cufod.) Speta
- Cymbalaria muelleri (Moris) A.Chev.
- Cymbalaria muralis P.Gaertn., B.Mey. & Scherb. – cymbalaria bluszczykowata, lnica murowa
- Cymbalaria pallida (Ten.) Wettst.
- Cymbalaria pluttula (Rech.f.) Speta
- Cymbalaria pubescens (J.Presl & C.Presl) Cufod.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-11] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2008-01-03].
- ↑ a b Cymbalaria Hill. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-27].
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 265, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 67, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Sibthorpia europaea L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-27].
- ↑ a b c d P.H. Davis: Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 6. Edinburgh: Edinburgh University Press, 1975, s. 672-673.
- ↑ Genus Cymbalaria Hill. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2022-06-27]. (ang.).