Czarny łabędź (film 2010)
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
1 września 2010 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
108 minut |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Główne role | |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Kostiumy | |
| Montaż | |
| Produkcja | |
| Wytwórnia |
Fox Searchlight Pictures |
| Dystrybucja | |
| Budżet |
17 000 000 $ (szacowany) |
| Strona internetowa | |
Czarny łabędź (ang. Black Swan, 2010) – amerykański thriller psychologiczny w reżyserii Darrena Aronofsky’ego. W rolach głównych wystąpiły Natalie Portman oraz Mila Kunis, które wcieliły się w role nowojorskich baletnic występujących w Jeziorze łabędzim.
Obraz otworzył 67. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji 1 września 2010 roku. Następnie film był prezentowany na festiwalach filmowych w Toronto i Londynie.
Fabuła
[edytuj | edytuj kod]Nowojorska opera wystawia balet Jezioro łabędzie. Reżyser Thomas Leroy (Vincent Cassel) decyduje się na zastąpienie dotychczasowej primabaleriny Beth MacIntyre (Winona Ryder) młodszą baletnicą Niną (Natalie Portman). Nina mieszka wraz ze swoją despotyczną matką Ericą (Barbara Hershey), byłą tancerką zespołu.
Koncepcja reżyserska zakłada granie przez primabalerinę dwóch ról: niewinnej Białej łabędzicy oraz zmysłowej Czarnej łabędzicy. Nieoczekiwanie Ninie wyrasta konkurentka w postaci zdolnej Lily (Mila Kunis). Nina idealnie pasuje do Białej łabędzicy, natomiast Lily stworzona jest do roli Czarnej łabędzicy. Rywalizacja tancerek zmieni się nieoczekiwanie w dziwną relację, a w samej Ninie powoli ujawnia się ciemna strona jej osobowości.
W Czarnym łabędziu dążenie do ideału wpędza bohaterkę nie tylko w paranoidalne stany – wręcz wpycha ją na ścieżkę autodestrukcji. Co więcej, perfekcyjny taniec nie jest dla Niny sposobem autoekspresji, dziewczyna nie chce za jego pomocą wyrażać siebie. Wręcz przeciwnie: precyzja baletu jest jej najwyraźniej potrzebna do tego, by trzymać w ryzach to, co skrywane gdzieś w głębi, nieuświadomione, niechciane, przerażające.
Inspiracje dla filmu
[edytuj | edytuj kod]W filmie zostały przedstawione niektóre wydarzenia z życia i kariery baletowej Diany Wiszniowej, jako sceny z życia Niny Sayers. Wymieniana jest np. scena, w której Nina wychodzi na scenę ociekając krwią i tańczy mimo poważnego zranienia się za kulisami ostrym przedmiotem. Analogiczna sytuacja miała miejsce w Metropolitan Opera, w czasie spektaklu Romeo i Julia, w którym główną partię zatańczyła Wiszniowa[2].
Diana Wiszniowa dostała propozycję zagrania roli Niny Sayers w filmie, jednak zrezygnowała ze względu na inne zobowiązania[2][3][4].
Obsada
[edytuj | edytuj kod]- Natalie Portman jako Nina Sayers
- Vincent Cassel jako Thomas Leroy
- Mila Kunis jako Lily
- Winona Ryder jako Beth MacIntyre
- Barbara Hershey jako Erica Sayers
- Janet Montgomery jako Madeline
Nagrody i nominacje
[edytuj | edytuj kod]
- nominacja: Złoty Lew
- Nagroda im. Marcello Mastroianniego – Mila Kunis
- nagroda: najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Natalie Portman
- nominacja: najlepszy film – Mike Medavoy, Brian Oliver i Scott Franklin
- nominacja: najlepszy reżyser – Darren Aronofsky
- nominacja: najlepsze zdjęcia – Matthew Libatique
- nominacja: najlepszy montaż – Andrew Weisblum
- nagroda: najlepsza aktorka w filmie dramatycznym – Natalie Portman
- nominacja: najlepszy film dramatyczny
- nominacja: najlepszy reżyser – Darren Aronofsky
- nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa – Mila Kunis
- nagroda: najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Natalie Portman
- nominacja: najlepszy film – Mike Medavoy, Brian Oliver i Scott Franklin
- nominacja: najlepszy reżyser – Darren Aronofsky
- nominacja: najlepszy scenariusz oryginalny – Mark Heyman, Andrés Heinz i John J. McLaughlin
- nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa – Barbara Hershey
- nominacja: najlepsze zdjęcia – Matthew Libatique
- nominacja: najlepszy montaż – Andrew Weisblum
- nominacja: najlepsza scenografia – Thérèse DePrez i Tora Peterson
- nominacja: najlepsze kostiumy – Amy Westcott
- nominacja: najlepsza charakteryzacja i kostiumy – Judy Chin i Geordie Sheffer
- nominacja: najlepszy dźwięk – Ken Ishii, Craig Henighan i Dominick Tavella
- nominacja: najlepsze efekty specjalne – Dan Schrecker
- nagroda: najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Natalie Portman
- nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa – Mila Kunis
- nominacja: najlepsza obsada filmowa
- nagroda: najlepszy film niezależny – Mike Medavoy, Arnold Messer, Brian Oliver i Scott Franklin
- nagroda: najlepszy reżyser – Darren Aronofsky
- nagroda: najlepsza główna rola żeńska – Natalie Portman
- nagroda: najlepsze zdjęcia – Matthew Libatique
- nominacja: najlepszy reżyser – Darren Aronofsky
- nominacja: najlepsza aktorka w filmie dramatycznym – Natalie Portman
- nominacja: najlepsza muzyka – Clint Mansell
- nominacja: najlepsza scenografia – David Stein i Therese Deprez
- nominacja: najlepszy film zagraniczny – Darren Aronofsky (Stany Zjednoczone)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Magdalena Kempna-Pieniążek: Formuły duchowości w kinie najnowszym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013, s. 185. ISBN 978-83-226-2129-5.
- ↑ a b Дмитрий Губин. Диана Вишнёва. Черно-белый лебедь. „Огонёк”, 20 июнь 2011. (ros.).
- ↑ Татьяна Максимовa. Диана Вишнева: „Черный лебедь” – хороший триллер. Главное – помнить, что он не про балет!. „Комсомольска правда”, 02 ноября 2011.
- ↑ Федор Дубшан. Диана Вишнёва: Ты сама это выбрала, ты так хочешь жить. „Вечерний Петербург”, 28 июня 2011.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Czarny łabędź w bazie IMDb (ang.)
- Czarny łabędź w bazie Filmweb
- Oficjalna strona filmu (wersja archiwalna)
- Amerykańskie dramaty filmowe
- Amerykańskie dreszczowce
- Amerykańskie filmy psychologiczne
- Amerykańskie filmy z 2010 roku
- Dreszczowce filmowe o tematyce LGBT
- Filmy kręcone w Nowym Jorku
- Filmy o balecie
- Filmy o zaburzeniach psychicznych
- Filmy w reżyserii Darrena Aronofsky’ego
- Filmy wytwórni Fox Searchlight Pictures
- Taniec w Stanach Zjednoczonych